Armata czołgowa

Armata czołgowa – rodzaj armaty przystosowanej do montowania w wieży czołgu lub innego wozu bojowego, służącej do zwalczania pojazdów nieopancerzonych, pancernych, a także siły żywej, budynków i umocnień.

Charakterystyka

Współczesne armaty czołgowe charakteryzują się dużą długością lufy (powyżej 40 kalibrów), a przez to wysoką prędkością wylotową pocisków, obecnie głównie o gładkim przewodzie (uwarunkowane jest to głównie mniejszym zużywaniem się lufy oraz lepszymi właściwościami przy strzelaniu amunicją przeciwpancerną wykorzystującą energię kinetyczną do przebicia pancerza), automatycznym lub półautomatycznym zamkiem oraz względnie małym odrzutem. Współcześnie przystosowane są najczęściej do strzelania nabojami z pociskiem podkalibrowym, kumulacyjnym, rzadziej burzącym, natomiast w okresie drugiej wojny światowej zwykle były to pełnokalibrowe przeciwpancerne, odłamkowe oraz dymne. Niektóre armaty czołgowe – na przykład rosyjska 2A46M (D-81TM), montowana na czołgach T-72B – są dodatkowo przystosowane do wystrzeliwania przeciwpancernych pocisków kierowanych (w tym wypadku jest to rakieta systemu 9K119 Refleks).

Budowa

Typowa armata czołgowa składa się z:

lufy
przedmuchiwacza lub urządzenia alternatywnego
hamulca wylotowego (współcześnie rzadziej spotykany)
łoża
mechanizmu podniesieniowego (celowanie w poziomie odbywa się poprzez obrót wieży)
kołyski
zamka
oporopowrotnika

Historia

Ta sekcja od 2024-08 wymaga uzupełnienia informacji.

Artykuł należy uzupełnić o istotne informacje: Brak informacji o historii rozwoju po I wojnie światowej.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Pierwsze czołgi były używane podczas I wojny światowej do pokonywania okopów, zasieków z drutu kolczastego oraz lejów po pociskach artyleryjskich dużych kalibrów jako wsparcie dla piechoty, szczególnie w przypadkach napotkania stanowiska karabinu maszynowego. Najczęściej były wyposażone w zwykłe działa artylerii polowej, pozbawione podwozia i zamocowane w wieży lub bezpośrednio w kadłubie czołgu, strzelały najczęściej amunicją odłamkową o niskiej prędkości wylotowej pocisku. Lufy tych armat były przeważnie krótkie, zbyt długie mogłyby przeszkadzać w manewrowaniu pojazdem (w przypadku zamontowania armat w kadłubie), duże prędkości wylotowe były zbędne (walka toczyła się na krótkich dystansach). Ponadto pancerze pierwszych czołgów były cienkie, miały w zamyśle chronić przed odłamkami pocisków artyleryjskich i amunicją karabinową.

Zobacz też

czołgowy karabin maszynowy