Atanas Semerdżiew
Data i miejsce urodzenia |
21 maja 1924 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
8 maja 2015 |
Wiceprezydent Bułgarii | |
Okres |
od 1 sierpnia 1990 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Minister spraw wewnętrznych Bułgarii | |
Okres |
od 27 grudnia 1989 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Atanas Georgiew Semerdżiew, bułg. Атанас Георгиев Семерджиев (ur. 21 maja 1924 w m. Łydżene, zm. 8 maja 2015 w Sofii[1]) – bułgarski polityk i wojskowy, działacz komunistyczny, generał pułkownik, minister spraw wewnętrznych (1989–1990), wiceprezydent Bułgarii (1990–1992).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w miejscowości, włączonej później w obręb Welingradu. W 1939 przystąpił do związku młodzieży robotniczej, jesienią 1941 został aresztowany za prowadzenie podziemnej działalności komunistycznej. W grudniu 1941 zbiegł, w kwietniu 1942 dołączył do oddziału partyzanckiego. Od 1943 był członkiem Bułgarskiej Partii Komunistycznej. W 1944 dowodził brygadą partyzancką. Po zamachu stanu wyszedł z podziemia, od września do grudnia 1944 brał udział w działaniach wojennych przeciw Niemcom w ramach jednego z pułków piechoty. W 1945 zdemobilizowany, dokończył naukę w szkole średniej, następnie kształcił się w szkole wojskowej. Od 1946 zatrudniony w wywiadzie wojskowym, w latach 1948–1950 studiował na Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego. Po powrocie do kraju kierował jednym z wydziałów w dyrekcji wywiadu w sztabie generalnym Bułgarskiej Armii Ludowej, później był zastępcą szefa dyrekcji wywiadu. W 1952 został zastępcą szefa, a w 1953 szefem zarządu operacyjnego sztabu generalnego. Pod koniec lat 50. ponownie przebywał w Związku Radzieckim, gdzie studiował w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR[1]. Od 1953 przez pewien czas był tajnym współpracownikiem komunistycznych służb specjalnych (co ujawniono w 2007)[2].
W 1960 został szefem sztabu jednej z armii, a w 1962 szefem sztabu generalnego Bułgarskiej Armii Ludowej. Awansował do stopnia generała pułkownika. Od 1966 funkcję w wojsku łączył ze stanowiskiem pierwszego zastępcy ministra obrony narodowej Ludowej Republiki Bułgarii. Od 1971 do 1990 zasiadał w bułgarskim parlamencie[1].
27 grudnia 1989, w okresie przemian politycznych po odsunięciu od władzy Todora Żiwkowa, powołany na stanowisko ministra spraw wewnętrznych[1]. W 1990, po przekształceniu partii komunistycznej, został członkiem Bułgarskiej Partii Socjalistycznej[3]. W tym samym roku uzyskał mandat deputowanego do konstytuanty[2]. 27 lipca zakończył pełnienie funkcji ministra[4], a 1 sierpnia 1990 objął urząd wiceprezydenta u boku Żelu Żelewa, sprawował tę funkcję do 22 stycznia 1992[1].
W 2002 został skazany na karę 4,5 roku pozbawienia wolności za przestępstwa związane z niszczeniem dokumentów komunistycznych służb specjalnych. W 2003 orzeczenie to zostało uchylone, a w 2006 zarzuty wycofano[5].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Georgi Dimitrowa (dwukrotnie)
- Order Ludowej Republiki Bułgarii I, II i III klasy[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Семерджиев Атанас Георгиев. mozohin.ru. [dostęp 2020-02-28]. (ros.).
- ↑ a b Решение №14. comdos.bg, 4 września 2007. [dostęp 2020-02-28]. (bułg.).
- ↑ Evolution in Europe; Bulgarian Opposition Leader to Become President. nytimes.com, 2 sierpnia 1990. [dostęp 2020-02-28]. (ang.).
- ↑ Rulers: Bulgaria: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2020-03-06]. (ang.).
- ↑ Bulgaria's Former Vice President Atanas Semerdzhiev Dies at 90. novinite.com, 8 maja 2015. [dostęp 2020-02-28]. (ang.).
- Absolwenci Akademii Wojskowej im. M. Frunzego
- Absolwenci Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K.J. Woroszyłowa
- Bułgarscy generałowie
- Bułgarscy ministrowie spraw wewnętrznych
- Bułgarscy parlamentarzyści
- Deputowani do Bułgarskiego Zgromadzenia Narodowego
- Politycy Bułgarskiej Partii Komunistycznej
- Politycy Bułgarskiej Partii Socjalistycznej
- Wiceprezydenci Bułgarii
- Odznaczeni Orderem Georgi Dimitrowa
- Urodzeni w 1924
- Zmarli w 2015
- Uczestnicy bułgarskiego ruchu oporu