August Ferdinand Möbius

August Ferdinand Möbius
Persona informo
August Ferdinand Möbius
Naskiĝo	17-an de novembro 1790 (1790-11-17) en Schulpforte, Elektoprinclando Saksio,  Sankta Romia Imperio
Morto	26-an de septembro 1868 (1868-09-26) (77-jaraĝa) en Leipzig, Reĝlando Saksio,  Germana Federacio
Lingvoj	germana vd
Loĝloko	Reĝlando Saksio vd
Ŝtataneco	Reĝlando Saksio vd
Alma mater	Universitato de Göttingen (1813–1814) Universitato de Lepsiko (1809–1813) Universitato Marteno Lutero de Wittenberg-Halle Landesschule Pforta vd
Familio
Patro	Johann Heinrich Möbius (en) vd
Patrino	Johanne Katherine Christiane Keil (en) vd
Infanoj	Theodor Möbius (mul) , Paul Möbius (en) vd
Parencoj	Heinrich Louis d'Arrest (bofilo) vd
Profesio
Okupo	matematikisto astronomo universitata instruisto vd
Laborkampo	Geometrio, nombroteorio, matematiko, meĥaniko kaj astronomio vd
Aktiva en	Leipzig vd
Doktoreca konsilisto	Johann Friedrich Pfaff vd
Postenoj Postenoj profesoro vd
Membrecoj Membrecoj Saksa Akademio de Sciencoj (ordinara membro) (1846–) Prusa Akademio de Sciencoj (1829–) Akademio de Sciencoj de Francio vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

August Ferdinand MÖBIUS (naskiĝinta la 17-an de novembro 1790 en Schulpforte, mortinta la 26-an de septembro 1868 en Leipzig) estis germana matematikisto kaj astronomo ĉe la universitato Leipzig.

Familio

Lia patro Johann Heinrich Möbius estis danc-instruisto en Schulpforte. La patrino estis praido de Marteno Lutero.

En 1820 Möbius edziĝis al Dorothea Christiane Juliane Rothe (n. 26-a de aprilo 1790 en Gera; m. 9-a de septembro 1859 en Leipzig). Ili havis unu filinon, Emilie Auguste (1822–1897), kaj du filojn: August Theodor (1821–1890) kaj Paul Heinrich August (1825–1889).

Faroj

rubando de Möbius

Möbius verkis multnombrajn ampleksajn traktaĵojn kaj verkojn pri astronomio, geometrio kaj statiko.

Verkoj

Liaj plej gravaj verkoj okupiĝis pri la esploro de la interagoj inter geometrio kaj mekaniko:

• Der barycentrische Calcül: ein neues Hilfsmittel zur analytischen Behandlung der Geometrie. Leipzig (1827)
• Lehrbuch der Statik. 2 Bde. Leipzig (1837)
• Die Elemente der Mechanik des Himmels. Leipzig (1843)

Trans la menciitaj verkoj li aldonis per multenombraj malgrandaj artikoloj al la evoluo de diversaj matematikaj branĉoj. Laŭ sia nomo nomitaj estas i.a. la Möbius-geometrio, la funkcio de Möbius, la transformo de Möbius kaj la rubando de Möbius.

Vidu ankaŭ

• Botelo de Klein
• Toro
• Topologio

Eksteraj ligiloj

• Informoj pri August Ferdinand Möbius en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
• http://www.mathe.tu-freiberg.de/~hebisch/cafe/moebius.html
• Möbius im Leipzig-Lexikon
• http://www.ksk.ch/mathematik/mathonline/biographien/jh19und20/moebius.htm Arkivigite je 2007-09-28 per la retarkivo Wayback Machine
• kolektitaj verkoj de Möbius (Gesammelte Werke bei gallica)