Neidio i'r cynnwys

Baner Ethiopia

Oddi ar Wicipedia
Baner Ethiopia, cymesuredd 1:2

Cyflwynwyd baner Ethiopia (Amhareg: |የኢትዮጵያ ሰንደቅ ዓላማ, yäItyoṗya Sändäq ʿAlama; neu የኢትዮጵያ ባንዲራ, yäItyoṗya Bandira) gyda'r arwyddlun cenedlaethol cyfredol yn swyddogol ar 6 Chwefror 1996 [1] ac fe newidiodd ychydig ar 28 Awst 28 2009. Defnyddiodd Ethiopia ei baner trilliw sylfaenol mor gynnar â'r 19g. Cynyddwyd maint y disg ganolog ychydig yn 2009.[2] Mae baner Ethiopia yn un o faneri eiconig Affrica a'r mudiad hawliau pobl dduon ar draws y byd.

Lliwiau Baneri mudiad Pan-Affrica

[golygu | golygu cod]
Baner Ghana, fel baneri Pan-Affricanaidd eraill a ysbrydolwyd gan faner Ethiopia

Wedi i Ethiopia adfer ei hannyniaeth o'r Eidal, a chyn hynny, oherwydd ei gwrthwynebiad i wladychu Ewropeaidd wyn, daeth lliwiau baner Ethiopia yn sail ar gyfer lliwiau'r mudiad Pan-Affrica. Daeth wedyn yn sail nifer fawr o faneri gwledydd newydd annibynnol Affrica o'r 1950au ymlaen gan ddechrau gyda y gyn-drefedigaeth gyntaf i ennill ei hannybyniaeth, Ghana.

Kenenisa Bekele gyda baner Ethiopia, 2009 yn Berlin

Caiff y lliwiau eu dehongli'n wahanol.

Symbolaeth swyddogol Cyfredon

[golygu | golygu cod]
Gwyrdd - ffrwythlondeb daear y wlad.
Melyn - cariad y Tad.
Coch - grym, yn atgoffa rhywun o'r gwaed a gollwyd yn y frwydr yn erbyn y gormeswyr

Symboliaeth Ranbarthol

[golygu | golygu cod]

Ar yr un pryd, mae'r lliwiau yn cynrychioli rhannau pwysicaf y wlad:

Gwyrdd - Shewa
Melyn - Amhara
Coch - Tigre

Symboliaeth adeg yr Ymerodraeth

[golygu | golygu cod]

Yn yr Ymerodraeth rhoddwyd yr ystyr canlynol i'r lliwiau:

Gwyrdd - symbol y wlad
Melyn - yr eglwys, heddwch a chyfoeth naturiol
Coch - lliw pŵer a gwaed y gwladychwyr

Symboliaeth Grefyddol

[golygu | golygu cod]

Mae un ohonynt yn cyfeirio at y Drindod Gristnogol a'r rhinweddau Cristnogol. Wedi hynny,

Gwyrdd am yr Ysbryd Glân a'r gobaith
Melyn i Dduw y Tad a'r elusen
Coch i Fab Duw a ffydd

Symboliaeth Rastafari

[golygu | golygu cod]

Yn ffydd y Rastafari, sy'n u. a. yn Shashemene, mae'r lliwiau, yn ôl eu trefn, yn cael eu priodoli i'r ystyron canlynol:

Coch i dywallt gwaed a llofruddiaethau'r caethweision a gipiwyd,
Aur am y cyfoeth a ddygwyd o'r caethweision (Sufferahs, "dioddefwyr")
Gwyrdd ar gyfer y famwlad a addawyd Ethiopia neu Affrica yn gyffredinol, sy'n aros i'r alltudwyr ddychwelyd.

Y Pentogram

[golygu | golygu cod]

Mae'r arwyddlun yn stribyn canol y faner yn dangos pentagram llachar gyda'r un hyd o "belydrau". Mae hyn yn symbol o gydraddoldeb pob grŵp ethnig yn ogystal â rhyw a chredoau. Mae'r pelydrau'n cynrychioli dyfodol disglair i Ethiopia, mae'r cefndir glas yn sefyll dros heddwch a democratiaeth.[3]

Yn ôl pob tebyg, crewyd y faner gan yr undeb o dair penwn ar wahân yn lliwiau poblogaidd yn Ethiopia, gwyrdd, melyn a choch ac fe'i cyflwynwyd gyntaf ar 6 Hydref 1897 yn ystod teyrnasiad yr Ymerawdwr Menelik (teyrnasu 1889–1913). Dangosodd yr Ymerodraeth lew gyda thraws-staff a baner yn y lliwiau cenedlaethol, gelwir y lle yma yn "Llew Jiwda" neu "Llew yr Ymerawdwr". Defnyddiwyd hefyd faner trilliw heb lew. Bryd hynny roedd gan y faner gymhareb agwedd o 2: 3. Yn ôl pob tebyg, baneri trilliw Ffrainc a'r Eidal yma oedd y model ar gyfer trefniant i dri streipen. Rhwng 1936 a 1941, roedd yr Eidal Mussolini yn rheoli Ethiopia ond wedi i'r Eidal golli brwyrau fel rhan o'r Ail Ryfel Byd codwyd y faner eto ym mis Mai 1941. Yn ystod cyfnod y trefedigaethu Eidalaidd dan Mussolini daeth y faner hon yn faner ryddid.

Yn 1975, diflannodd Llew yr Ymerawdwr oddi ar y faner wrth i Ethiopia ddod yn wlad Farcsaidd o dan lywodraeth y Derg ("pwyllgor"/"cyngor") a cafwyd baner drilliw blaen. Gyda diddymu'r llywodreth Farcsaidd o rym yn de jure os nad de fact, cafwyd wared ar y Yn 1987 fe newidiwyd yn y gymhareb i 1: 2 ac ychwanegu arwyddlun Gweriniaeth y Bobl Ddemocrataidd. Yn 1991, cyflwynwyd y faner trilliw heb arwyddlun eto ac arhosodd y gymhareb agwedd newydd. Mae'r faner hon yn dal i fod yn gyffredin heddiw. Ym 1996, ychwanegwyd arwyddlun newydd at y faner, a gafodd ei ehangu ychydig yn 2009.[4]

Esblygiad Baner Ethiopia

[golygu | golygu cod]

Baneri Taleithiau Ethiopia

[golygu | golygu cod]

Dolenni

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]