Beniamino Segre

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Matemàtich.
Beniamino Segre a l'era nà a Turin ai 16 ëd fërvé dël 1903 e a l'é mòrt a Frascati ai 22 d'otóber dël 1977.

Jë studi matemàtich a Turin e a Paris

Segre a l'é intrà a l'università ch'a l'avìa sëddes agn. Antra ij sò magìster arnomà a-i ero Giuseppe Peano, Gino Fano, Guido Fubini, Carlo Somigliana e Corrado Segre, ch'a l'era sò parent a la lontan-a e con ël qual a l'é laureasse dël 1923. Ant l'istess ann a l'ha publicà na memòria d'idrodinàmica an sl'orìgin dj'antissiclon.

A l'é stàit dlongh nominà assistent (prima ëd Mecànica, peui ëd Geometrìa) a l'Università ëd Turin, e a l'é stàit ancarià d'Anàlisi a l'Academia militar.
Dël 1926 a l'han ufrije sia un pòst ëd professor ëstrasordinari ëd Geometrìa a l'Università ëd Zurigh che na borsa Rockefeller. Segre a l'ha sernù costa-sì e a l'ha tramudà për n'ann a Paris, anté ch'a l'ha studià sota la guida d'Élie Cartan.

Ël prim perìod roman

Dal 1927 al 1931 a l'é stàit a Roma, tanme assistent d'Anàlisi ëd Francesco Severi. Durant cost perìod a l'ha mnà na drùa atività d'arserca ch'a l'ha produvù na tranten-a ëd travaj, ansima a vàire argoment: un paradòss topològich, an colaborassion con Severi (dël 1929); le curve ëd diramassion, j'equassion diferensiaj, ij sistema continuo ëd curve algèbriche pian-e.

La nòmina a Bològna

Dël 1931 a l'é stàit nominà professor ëd Geometrìa a l'Università ëd Bològna.
Ant ël 1932 a l'ha marià Fernanda Coen; la cobia a l'ha avù tre masnà: Sergio, Silvana e Ornella.

A Bològna Segre a l'ha passà set agn, durant ij quaj a l'ha realisà pì che otanta travaj dzortut consacrà a 'd problema clàssich ëd geometrìa algébrica, an particolar a la teorìa dle surfasse e dle varietà algébriche ëd dimension 3.

Dël 1938 a l'é stàit ëslontanà da l'ansegnament, séghit a le laj rassiaj emanà dal goern fassista.

Professor an Anghiltèra

Trames la Sossietà për la protession ëd la siensa e dl'ansegnament, Segre a l'é stàit ciamà an Anghiltèra, anté ch'a l'é restà fin-a al 1946, mostrand a j'Università ëd Londra, ëd Cambridge e ëd Manchester.

Dël 1940, cand l'Italia a l'é intrà an guèra, për dontré mèis a l'é stàit anternà ant l'ìsola ëd Man, tanme sitadin ëd në stat nemis. Pì tard, soa fija Ornella a l'é mòrta a Londra.

An cost perìod ëd set agn, Segre a l'ha scrivù na vinten-a ëd travaj, cheidun ant ël camp ëd la geometrìa algébrica, d'àutri ch'a marco un passage vers la geometrìa aritmética.

L'artorn a Bològna

Finìa la guèra, la famija a l'ha podù rintré a Bològna, anté che Segre a l'ha arpijà soa atività ëd professor, an produvend 32 travaj an quatr agn

Lë scond perìod roman

Dël 1950 a l'é vnù professor a l'Università ëd Roma, ciamà a sucede a la cadrega ëd Geometrìa ëd Severi.
Cost second perìod roman a l'é stàit ël pì drù ëd soa atività.

Segre a l'é stàit vàire vire pressident e vice-pressident ëd l'Academia nassional dij Linceo.

Soe contribussion

Segre a l'ha dàit dle contribussion amportante an tanti branch ëd la matemàtica.
A vintesset agn a l'era già autor ëd na quindzen-a ëd travaj - ansima a vàire question ëd geometrìa algébrica, geometrìa diferensial, topologìa e equassion diferensiaj - ch'a l'han valuje ël lìber ansegnament ëd Geometrìa analìtica e projetiva. An dzorpì, a l'ha travajà ant l'àlgebra, la teorìa dle fonsion analìtiche, l'aritmética, le geometrìe combinatòrie.

A l'ha tratà a fond ël problema dla determinassion dij pont rassionaj ëd na surfassa cùbica rassional, an ëstabilend che na surfassa cùbica rassional nen singolar ch'a l'ha chèich pont rassional a-n n'ha na quantità infinìa.

Euvre prinsipaj

Forme differenziali e loro integrali (doi volum, 1951 e 1956).
Lectures on modern geometry (1961).
Prodromi di geometria algebrica (1971).

A trata dij fondament ëd la geometrìa algébrica, dësrolà për facilità dzora ël camp compless; a conten tutun na gròssa apendis, soagnà da Umberto Bartocci e Massimo Lorenzani, për ël cas d'un camp base qualsëssìa.