Bermudi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_(Americas_centered).svg?lang=io)
Bermudi esas Britaniana Transmara Teritorio en nordal Atlantiko. Ol konsistas ek arkipelago qua distas cirkume 1.070 km est-sudeste de Kabo Hatteras en Nordal Karolina, 1.236 km sude del insulo Cape Sable en Nova Skotia, e 1.759 km norde de Kuba.
Bazala fakti pri Bermudi.
Historio
[redaktar | redaktar fonto]L'insuli Bermudi deskovresis dal Europani cirkume 1503, posible dal Hispana explorero Juan de Bermúdez. Tamen ilu ne desembarkis che l'arkipelago. Unesma Britaniani arivis dum 17ma yarcento.
Dum la duesma mondomilito Bermudi esis strategiala navala e aerala bazo por protektar navi de la Federiti kontre Germana submara navi.
Politiko
[redaktar | redaktar fonto]
Bermudi havas sua propra guverno, legaro e konstituco, e l'Unionita Rejio esas nur responsiva por l'extera relati e la defenso dil teritorio. Lua konstituco adoptesis ye la 1ma di junio 1967 ed emendesis en 1989 e 2003.
Lua chefo di stato esas la rejo di Anglia, nun Elizabeth la 2ma, reprezentata da general-guberniestro. Lu indikesas dal rejino. La chefministro (Premier) esas la chefo di guvernerio. Lu indikas la membri dil ministraro.
La legifala povo konsistas ek du chambri, segun la modelo de la parlamento di Westminster, Anglia: la Senato esas la supra chambro, e konsistas ek 11 membri indikita dal guberniestro sub konsilo dal chefministro e dal chefo di la opozantaro. L'Asemblitaro esas la basa chambro, e konsistas ek 36 membri qui elektesas direte dal populo por 5 yari. Nun, la partiso en la povo esas Progressive Labour Party.
La Supra korto judicias en lasta instanco la maxim multa temi civila e la maxim grava temi kriminala. Ol anke povas revizar l'akti dil guvernerio.
Geografio
[redaktar | redaktar fonto]
Bermudi konsistas ek arkipelago kun 181 insuli ed insuleti kun volkanal origino partale kovrata da koralii, di qui 8 ligesas per ponti. La maxim granda insulo esas Granda Bermuda. Havanta entote 53,3 km² di surfaco e 103 km di litoro, l'arkipelago distas 1070 km de la kontinento.
La maxim alta punto dil arkipelago esas Town Hill, havanta altitudo di 76 metri. L'insuli ne havas importanta fluvii, e lia biodiverseso modifikesis multe depos la komenco di la koloniigo. Nun, de la 165 speci di planti existanta ibe, 14 esas endemika e 25 esas endanjerigata, exemple lokala speco di junipero, Juniperus bermudiana. Kelka speci di animali anke divenis minacata pri extingo, exemple Bermudiana petrelo, Pterodroma cahow.
La klimato dil arkipelago esas tropikala Af, segun la klimatala klasifikuro da Köppen. La marala kurento dil gulfo varmigas lua klimato, e la mezavalora temperaturi esas 27,6°C en agosto (somero) e 18°C en februaro (vintro). Uragani ordinare eventas omnayare de junio til novembro.
| Precipua artiklo: Triangulo di Bermudi |
Ekonomio
[redaktar | redaktar fonto]| Precipua artiklo: Ekonomio di Bermudi |
En 1970, dolaro di Bermudi remplasis la pundo di Bermudi kom monetaro. Lua kurso di kambio esas stitfita a la dolaro di Usa, e la noti ne portas l'imajo di la rejino Elizabeth la 2ma. Segun statistiki de 2007 la totala nacionala produkturo esis US$ 5,85 miliardi en 2007. To rezultis TNP per persono di US$ 91.477, lor la maxim alta de la mondo.
Malgre ne jacar en Karibia, Bermudi esas membro di Caricom.
Demografio
[redaktar | redaktar fonto]
Segun la demografiala kontado di 2016, Bermudi havis 63 779 habitanti.[1] La maxim multa (52%) esis negri, 31% esis blanki, 9% esis mestici, 4% Aziani, 4% altra rasi/etnii[1]. Signifikiva procento (25%) de la habitantaro decendas de Portugalani, qui komencis enmigrar cirkume 160 yari ante nun.
L'oficala linguo di la teritorio esas l'Angla. Portugalana anke parolesas.[2]
La religio kun maxim granda nombro di adepti esas protestantismo: 46% de la habitantaro, inkluzite Anglikani, Episkopalisti, Adventisti, edc. Katoliki esas 14,5%, testi di Jehova esas 1,3%, altra kristani esas 9,1%, Mohamedani esas 1%, 3,9% praktikas altra religii, 17,8% praktikas nula religio, e 6,2% ne informis pri religio.[2]
Kulturo
[redaktar | redaktar fonto]La kulturo di Bermudi mixas influi de diversa etnii: aborijeni Amerikana, Hispana-Karibiana, Angla, Irlandana e Skota esis evidenta dum la 17ma yarcento, e divenis parto de la dominacanta Britaniana kulturo. Pro 160 yari di Portugalana enmigro al insuli, nome Acoriani, parto de la habitantaro anke parolas la Portugalana.
L'unesma libro skribita da Bermudiano esis The History of Mary Prince ("La historio di Mary Prince"), autobiografio di Mary Prince publikigita en 1831, qua naracis elua vivo kom sklavino. Dum la fino di la 19ma e komenco di la 20ma yarcento, Bermudiano Ernest Graham Ingham publikigis lua libri en Anglia.
Muzikisti de Westal India introduktis calypso pos la duesma mondomilito, kande komencis expanso di turismo en l'arkipelago. Pro influi de Jamaikan enmigranti, reggae populareskis pos la yari 1970a.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1,0 1,1 2016 Population and Housing Census - Publikigita da Government of Bermuda. URL vidita ye 5ma di oktobro 2023.
- ↑ 2,0 2,1 Bermuda - The World Factbook - Publikigita da CIA. URL vidita ye 27ma di aprilo 2019.