Bieguni

*Bieguni*
	; Autorka
Autor	Olga Tokarczuk
Tematyka	obyczajowa, psychologiczna
Typ utworu	powieść
	Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Kraków
Język	język polski
Data wydania	2007
Wydawca	Wydawnictwo Literackie
	Cytaty w Wikicytatach

Bieguni – powieść Olgi Tokarczuk wydana w 2007 w Krakowie przez Wydawnictwo Literackie^[1]; nagrodzona Nagrodą Literacką „Nike” (2008)^[2] i Man Booker International Prize (2018)^[3]^[4].

Fabuła

Głównym tematem powieści jest sytuacja egzystencjalna człowieka w podróży^[2], to literacka monografia zjawiska ruchliwości, poruszania się, niepokoju podróżnego^[5].

Tytuł nawiązuje do nazwy odłamu rosyjskich staroobrzędowców, biegunów (bieżeńców), wierzących, iż świat jest przesiąknięty złem, które ma do człowieka trudniejszy dostęp, gdy pozostaje on w ciągłym ruchu^[5]. Aby złu nie ulec, konieczne jest nieustanne przemieszczanie się^[5].

Fabuła utworu skonstruowana jest w formie przeplatających się, niepowiązanych ze sobą na pierwszy rzut oka, wątków^[5]. Obok wątku podróżowania (podróże samej autorki oraz kilku bohaterów), obecny jest także temat pragnienia unieśmiertelnienia człowieka, tym razem nie w aspekcie duszy, ale poprzez konserwację jego martwego ciała (historia XVII-wiecznego anatoma, Filipa Verheyena oraz XXI-wiecznego lekarza, Blaua).

W powieści pojawia się także temat Wikipedii – jako cudownego, ale niemożliwego do zrealizowania projektu spisania całej ludzkiej wiedzy i sumy ludzkiego doświadczenia^[6].

Nagrody

W 2008 powieść otrzymała Nagrodę Literacką „Nike” (główną oraz Nagrodę Czytelników)^[7]. W 2018 książka w tłumaczeniu Jennifer Croft (wydana pod angielskim tytułem Flights przez Fitzcarraldo Editions) zdobyła The Man Booker International Prize^[8].

Adaptacja

Interpretacji scenicznej dokonał reżyser Michał Zadara w Teatrze Powszechnym (adaptacja: Michał Zadara, Barbara Wysocka). Pokaz work in progress odbył się 5 grudnia 2020 w ramach festiwalu teatralnego Boska Komedia (w wersji online na platformie Play Kraków), natomiast premiera 30 stycznia 2021^[9].

Przypisy

↑ Olga Tokarczuk: Bieguni. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007, s. 3. ISBN 978-83-08-03986-1.
↑ ^a ^b Olga Tokarczuk zwyciężyła w konkursie Man Booker International Prize, „Newsweek.pl”, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-24] (pol.).
↑ AlisonA. Flood AlisonA., Olga Tokarczuk’s ‘extraordinary’ Flights wins Man Booker International prize [online], the Guardian, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-24] (ang.).
↑ Olga Tokarczuk laureatką Międzynarodowej Nagrody Bookera, „TVN24.pl” [dostęp 2018-05-24] .
↑ ^a ^b ^c ^d Olga Tokarczuk laureatką Międzynarodowej Nagrody Bookera, „Onet Kultura”, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-24] (pol.).
↑ O. Tokarczuk, Bieguni, Kraków 2008, s. 83.
↑ Nagroda Literacka Nike 2008. culture.pl. [dostęp 2019-12-29]. (pol.).
↑ Flights. Booker Prize Foundation. [dostęp 2018-05-24]. (ang.).
↑ Bieguni [online], Teatr Powszechny [dostęp 2021-07-28] .

Linki zewnętrzne

[1] Olga Tokarczuk: Bieguni. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007, s. 3. ISBN 978-83-08-03986-1.

[newsweek.pl-2] Olga Tokarczuk zwyciężyła w konkursie Man Booker International Prize, „Newsweek.pl”, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-24] (pol.).

[3] AlisonA. Flood AlisonA., Olga Tokarczuk’s ‘extraordinary’ Flights wins Man Booker International prize [online], the Guardian, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-24] (ang.).

[4] Olga Tokarczuk laureatką Międzynarodowej Nagrody Bookera, „TVN24.pl” [dostęp 2018-05-24] .

[:0-5] Olga Tokarczuk laureatką Międzynarodowej Nagrody Bookera, „Onet Kultura”, 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-24] (pol.).

[bieguni83-6] O. Tokarczuk, Bieguni, Kraków 2008, s. 83.

[7] Nagroda Literacka Nike 2008. culture.pl. [dostęp 2019-12-29]. (pol.).

[8] Flights. Booker Prize Foundation. [dostęp 2018-05-24]. (ang.).

[9] Bieguni [online], Teatr Powszechny [dostęp 2021-07-28] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Powieści	Podróż ludzi Księgi (1993) E.E. (1995) Prawiek i inne czasy (1996) Dom dzienny, dom nocny (1998) Ostatnie historie (2004) Anna In w grobowcach świata (2006) Bieguni (2007) Prowadź swój pług przez kości umarłych (2009) Księgi Jakubowe (2014) Empuzjon (2022)
Tomy opowiadań	Szafa (1997) Opowieści wigilijne (wspólnie z J. Pilchem i A. Stasiukiem, 2000) Gra na wielu bębenkach (2001) Opowiadania bizarne (2018) Profesor Andrews w Warszawie. Wyspa (2018)
Inne	Miasto w lustrach (tom poetycki, 1989) Lalka i perła (esej, 2000) Moment niedźwiedzia (zbiór esejów, 2012) Zgubiona dusza (książka dla dzieci, 2017) Czuły narrator (zbiór esejów, 2020)

Nagroda główna	Widnokrąg (1997) Piesek przydrożny (1998) Chirurgiczna precyzja (1999) Matka odchodzi (2000) Pod Mocnym Aniołem (2001) W ogrodzie pamięci (2002) Zachód słońca w Milanówku (2003) Gnój (2004) Jadąc do Babadag (2005) Paw królowej (2006) Traktat o łuskaniu fasoli (2007) Bieguni (2008) Piosenka o zależnościach i uzależnieniach (2009) Nasza klasa (2010) Pióropusz (2011) Książka twarzy (2012) Ciemno, prawie noc (2013) Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca (2014) Księgi Jakubowe (2015) Nakarmić kamień (2016) Żeby nie było śladów (2017) Rzeczy, których nie wyrzuciłem (2018) Nie ma (2019) Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli (2020) Kajś (2021) Mondo cane (2022) Ten się śmieje, kto ma zęby (2023) Raptularz (2024)
Wybór czytelników	Prawiek i inne czasy (1997) Mitologia Greków i Rzymian (1998) Dom dzienny, dom nocny (1999) Matka odchodzi (2000) Pod Mocnym Aniołem (2001) Gra na wielu bębenkach (2002) Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną (2003) Gnój (2004) Podróże z Herodotem (2005) Dwukropek (2006) Gottland (2007) Bieguni (2008) Gulasz z turula (2009) Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu (2010) Dziennik 1962–1969 (2011) Miłosz: biografia (2012) Morfina (2013) Ości (2014) Księgi Jakubowe (2015) 1945. Wojna i pokój (2016) Dwanaście srok za ogon (2017) Rzeczy, których nie wyrzuciłem (2018) Nie ma (2019) 27 śmierci Toby’ego Obeda (2020) Kajś (2021) Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej (2022) Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920–1939 (2023) Wiara. Autobiografia (2024)
Nagroda 25-lecia	Nie ma (2021)