Boek van de Wei
Boek van de Wei | ||
---|---|---|
Naam (taalvarianten) | ||
Vereenvoudigd | 魏书 | |
Traditioneel | 魏書 | |
Pinyin | Wèishū | |
Wade-Giles | Wei-shu | |
|
Het Boek van de Wei of Weishu is een van de boeken uit de Vierentwintig Geschiedenissen, de verzameling officiële geschiedenissen van Chinese keizerlijke dynastieën. Het werk is samengesteld door Wei Shou (506-572), een historicus in dienst van de Noordelijk Qi, kwam tot stand in 554 en beschrijft de geschiedenis van de Noordelijke Wei-dynastie (386-535) en de Oostelijke Wei-dynastie (534-550). Daarentegen wordt (in juan 22) de eerste heerser van de Westelijke Wei-dynastie een usurpator genoemd. Wegens veronderstelde vooringenomenheid werd het werk in de traditionele Chinese historiografie zeer bekritiseerd en waren er reeds onder de noordelijke Song (960-1127) 30 van de oorspronkelijke 131 juan geheel of gedeeltelijk verloren geraakt.
Ontstaan
[bewerken | brontekst bewerken]In 551 kreeg Wei Shou van keizer Wenxuan (r.550-559) van de Noordelijk Qi opdracht tot het samenstellen van een geschiedenis van de Noordelijke Wei-dynastie. Hij kon daarbij gebruikmaken van werk dat een groot aantal historici reeds tijdens de Wei-dynastie had verricht:
- Deng Yuan (鄧淵) had onder keizer Daowu (r.377-409) in zijn Dai ji (代記) 10 juan aan keizerlijke annalen samengesteld over de voorouders van de stichter van de Wei-dynastie, de heersers over Dai, de oorspronkelijke naam van het koninkrijk van de Tuoba.
- Gao Yun (高允, 391-487) en Cui Hao (崔浩, 381-450) breidden dat werk uit tot 30 juan. Keizer Taiwu (424-452) beschouwde feiten over zijn voorouders die Cui Hao had vermeld als beledigend en schadelijk voor het aanzien van zijn dynastie. Cui Hao zou (Han)-Chinese instituties meer waarderen dan die van de Tuoba en werd in 450 met zijn gehele familie en naaste medewerkers terechtgesteld.
- Vanaf 487 stelden Li Biao (李彪, 441-501) en Cui Guang (崔光, 451-523) documenten samen, die de periode tot en met de regering van keizer Xianwen (r.466-471) omvatten. Zij waren de eerste historici in Wei die de jizhuanti-stijl toepasten door het materiaal te splitsten in annalen, tabellen, verhandelingen en biografieën. Zij volgden daarmee het voorbeeld van Shiji en Hanshu.
- Xing Luang (邢巒, 464-514) stelde tussen 500 en 514 een overzicht samen van de activiteiten van keizer Xiaowen (r.471-499). Zijn werk liep echter niet verder dan tot 490.
- Cui Hong (†527) en Wang Zunye kregen opdracht dit overzicht voort te zetten tot 515 (dus inclusief de regeerperiode van keizer Xuanwu, r.499-515).
Wei Shou deed hetzelfde voor de laatste keizers van de Wei-dynastie. Vervolgens werkte hij vanaf 551 aan de uiteindelijke dynastieke geschiedenis van de Wei. Volgens juan 104 van Weishu koos hij als assistenten Fang Yan-you (房延祐), Xin Yuanzhi (辛元植), Diao Rou (刁柔, 501-556), Pei Angzhi (裴昂之), Gao Xiaogan (高孝幹), Qiwu Huaiwen (綦毋懷文) en Sui Zhongrang (眭仲讓). Wei Shou overhandigde het grootste deel van het werk in de derde maand van 554 aan de keizer. In de elfde maand van datzelfde jaar presenteerde hij het resterende gedeelte, dat bestond uit tien 'verhandelingen'.
Na de presentatie
[bewerken | brontekst bewerken]Direct na de presentatie ontstond ophef over het werk. Wei Shou werd partijdigheid verweten bij de wijze waarop hij een groot aantal functionarissen had beschreven. Dit werd door hun nakomelingen beschouwd als een belediging van hun voorouders en daarmee een belediging van henzelf. Zij betitelden het boek niet als weishu, maar als huishu (穢書). Dat leek in uitspraak op weishu, maar betekende 'boek van vuiligheid'. Wei Shou werd tot tweemaal toe gedwongen zijn werk te herzien, eerst tussen 560-561 en daarna nogmaals tussen 565 en 572, het jaar waarin hij stierf.
Omdat Wei Shou in dienst was van de Noordelijke Qi, beschouwde hij die dynastie als legitieme opvolger van de Noordelijke Wei. Het Hemels Mandaat zou via Oostelijke Wei zijn overgegaan naar de Noordelijke Qi-dynastie. De eerste heerser van de Westelijke Wei, keizer Wen (r.535-551) wordt in juan 22 slechts met zijn persoonsnaam Yuan Baoju (元寶炬) genoemd en ontving de toevoeging jian (僭, usurpator). Dit werd Wei Shou onder de Sui en Tang-dynastie zeer kwalijk genomen. Zij beschouwden niet de Noordelijke Qi, maar de twee dynastieën die Chang'an als hoofdstad hadden, de Westelijke Wei en de Noordelijke Zhou, als de rechtmatige opvolgers van de Noordelijke Wei. Volgens juan 56 van Beishi zou zijn graf daarom geschonden zijn en zijn tot stof vergaan lichaam in de vier windrichtingen zijn verspreid. Keizer Wen, stichter van de Sui-dynastie gaf aan Wei Dan (魏澹) opdracht voor het samenstellen van een nieuwe geschiedenis van de Wei (Weishu, 魏澹) waarin de voorkeur van Wei Shou voor de Noordelijke Qi was verwijderd. Zhang Taisu (張太素) kreeg onder de Tang-dynastie een soortgelijke opdracht. Het door hem voltooide werk heette eveneens Weishu.
Ook historicus Liu Zhiji (661-721) bekritiseerde het werk van Wei Shou fel, nu om zijn voorkeur voor de Noordelijke Dynastieën ten koste van die van de Zuidelijke Dynastieën. Zo worden in juan 96-98 van Weishu de keizers van de Oostelijke Jin (317-420) jian (僭, usurpators) genoemd en ontvingen die van de Liu Song (420-479) en de Zuidelijke Qi-dynastie (479 – 502) de neerbuigende toevoeging daoyi (島夷, barbaren van de eilanden). Volgens Liu Zhiji diende een historicus bij het schrijven strikt objectief te blijven en mocht hij bij beoordelingen niet uitgaan van morele waarden of van veronderstellingen die niet op feiten waren gebaseerd.
Tijdens de Song-dynastie waren 30 van de oorspronkelijke 131 juan geheel of gedeeltelijk verloren geraakt. In de 11e eeuw kreeg een groep geleerden opdracht Weishu te reconstrueren. Tot die groep behoorden Liu Ban (劉放, 1023-1089), Liu Shu (劉恕, 1032-1078), An Dao (安燾, 1034-1108) en Fan Zuyu (范祖禹, 1041-1098). Zo werden de annalen van keizer Taizong (juan 3) en de verhandeling over astronomie (juan 105) aangevuld vanuit de werken van Wei Dan en Zhang Taisu. Juan 12-15, 17-20, 22, 25, 33-34, 81-83, 85-87, 89 en 101-104 kregen aanvullingen uit Beishi (北史, Geschiedenis van het Noorden), het nu verloren werk Gaoshi xiaoshi (高氏小史) door Gao Jun (高峻) en Xiuwendian yulan (修文殿御覽), een traditionele Chinese encyclopedie uit de Noordelijke Qi. Juan 84 en 91 konden niet verder meer worden aangevuld. Ook de eerste tien verhandelingen zijn verloren.
Samenstelling
[bewerken | brontekst bewerken]De volgorde van de onderdelen bij Weishu wijkt af van die van Shiji en Hanshu. Na de annalen volgen de biografieën en pas daarna de verhandelingen. Dit heeft te maken met de wijze waarop het werk tot stand is gekomen. Eigenlijk bestaat de Weishu uit 114 juan (12 benji, 92 liezhuan en 10 shu). De omvangrijke hoofdstukken zijn later gesplitst in twee, drie of soms zelfs vier delen. Dit geldt met name voor de verhandelingen. Het totaal aantal juan bedraagt dan 130. Bij citaten en verwijzingen wordt de nummering van de indeling in 114 juan gebruikt. Weishu vormt de belangrijkste historische bron voor de Noordelijke Wei.
dynastieke geschiedenis |
benji (annalen) |
shijia (erfelijke geslachten |
biao (tabellen) |
liezhuan (biografieën) |
zhi (verhandelingen) |
Totaal aantal juan |
---|---|---|---|---|---|---|
Weishu | 12 (14) | - | - | 92 (96) | 10 (20) 10 onderwerpen |
114 (130) |
Annalen
[bewerken | brontekst bewerken]Ji (紀, annalen), 12 (14) juan. Keizerlijke biografieën in strikt annalistische vorm die een chronologisch overzicht bieden van de belangrijkste gebeurtenissen, bezien vanuit het keizerlijke hof. Er zijn geen keizerlijke annalen van Tuoba Yu (拓跋余, de prins van Nan'an (南安王), die in 452 voor korte tijd keizer was en van Yuan Ye (元曄, 509 – 532), de prins van Changguang (長廣王, ook prins van Donghai, 東海王), die in 530 voor korte tijd keizer was.
Juan 1-12:
juan | Titel | Vertaling | Opmerkingen |
---|---|---|---|
1. | Xu ji (序紀) | voorwoord op de keizerlijke annalen | Annalen van de voorouders van de keizers van de Noordelijke Wei, waaronder de koningen van Dai. |
2. | Taizu ji (太祖紀) | keizerlijke annalen van Taizu | Annalen van keizer Daowu (北魏道武帝, r.386-408), tempelnaam: Taizu (太祖) |
3. | Taizong ji (太宗紀) | keizerlijke annalen van Taizong | Annalen van keizer Mingyuan (北魏明元帝, r.409-423), tempelnaam: Taizong (太宗) |
4A. 4B. |
Shizu ji (世祖紀) Gongzong ji (恭宗紀) |
keizerlijke annalen van Shizu en van Gongzong | Annalen van keizer Taiwu (北魏太武帝, r.423-451), tempelnaam Shizu (世祖) en van zijn zoon Tuoba Huang (拓拔晃), kroonprins Jingmu (景穆太子, †451), die vervolgens door diens zoon keizer Wencheng postuum tot keizer Jingmu (景穆皇帝) werd geproclameerd, met als tempelnaam Gongzong (恭宗) |
5. | Gaozong ji (高宗紀 ) | keizerlijke annalen van Gaozong | Annalen van keizer Wencheng (北魏文成帝, r.452-465), tempelnaam: Gaozong (高宗) |
6. | Xianzu ji (顯祖紀) | keizerlijke annalen van Xianzu | Annalen van keizer Xianwen (北魏獻文帝, r.465-470), tempelnaam: Xianzu (顯祖) |
7A. 7B. |
Gaozu ji (高祖紀) | keizerlijke annalen van Gaozu | Annalen van keizer Xiaowen (北魏孝文帝 r.471-499), tempelnaam: Gaozu (高祖) |
8. | Shizong ji (世宗紀) | keizerlijke annalen van Shizong | Annalen van keizer Xuanwu (北魏宣武帝, r.499-515), tempelnaam: Shizong (世宗) |
9. | Suzong ji (肅宗紀) | keizerlijke annalen van Suzong | Annalen van keizer Xiaoming (北魏孝明帝, r.515-528), tempelnaam: Suzong (肅宗) |
10. | Xiaozhuang ji (孝莊紀) | keizerlijke annalen van Xiaozhuang | Annalen van keizer Xiaozhuang (北魏孝莊, r.528-529), staat niet vermeld onder zijn tempelnaam Jingzong (敬宗) |
11. | feichu san di ji (廢出三帝紀) | keizerlijke annalen van de drie afgezette keizers | Het betreft hier:
|
12. | Xiaojing ji (孝静紀) | keizerlijke annalen van Xiaojing | Annalen van keizer Xiaojing (東魏孝靜帝, r. 534-550), (enige) keizer van de Oostelijke Wei |
Exemplarische overleveringen
[bewerken | brontekst bewerken]Liezhuan (列傳, exemplarische overleveringen, vaak aangeduid als biografieën), 92 (96) juan. Biografieën van belangrijke personen. De biografie beperkte zich tot het beschrijven van gebeurtenissen die het exemplarische karakter van de betreffende persoon duidelijk moesten maken. In juan 13 worden keizerinnen en keizerlijke concubines beschreven en in juan 83 hun familieleden. In juan 14-22 gebeurt hetzelfde voor leden van de keizerlijke familie. Verder zijn er een groot aantal individuele biografieën. Vanaf juan 83 zijn er collectieve biografieën, waarbij de beschreven personen in categorieën zijn geplaatst. Juan 95-99 beschrijven de betrekkingen tussen Noordelijke Wei en de verschillende buurstaten. Hierbij gaat het om enkele van de Zestien Koninkrijken, de Jin-dynastie en de Zuidelijke Dynastieën. De heersers van Jin worden wei (偽, illegaal) genoemd en die van de Zuidelijke Qi-dynastie en Liu Song-dynastie, twee van de Zuidelijke Dynastieën, krijgen de toevoeging daoyi (島夷, barbaren van de eilanden). Juan 100-103 beschrijven de betrekkingen tussen Wei en de verschillende buurvolkeren. Zij werden geplaatst onder liezhuan omdat het memoranda betrof die op persoonlijke titel waren geschreven. Juan 104 vormt het nawoord met een autobiografie van samensteller Wei Shou.
Juan 13-104:
juan | Titel | Vertaling | Opmerkingen |
---|---|---|---|
13. | huanghou liezhuan (皇后 列傳) | biografieën van keizerinnen | Genoemd worden:
|
14. | Shenyuan Pingwen zhudi zisun liezhuan (神元平文諸帝子孫 列傳) | biografieën van kinderen en kleinkinderen van keizer Shenyuan en van keizer Pingwen | Genoemd worden:
|
15. | Zhaocheng zisun liezhuan (昭成子孫 列傳) | biografieën van kinderen en kleinkinderen van keizer Zhaocheng | Bedoeld zijn nakomelingen van Tuoba Shiyijian (拓跋什翼犍, r.338-376, zijn postume naam was Zhaochengdi, 昭成帝):
|
16. | Daowu qi wang liezhuan (道武七王 列傳) | biografieën van zeven prinsen van Daowu | Bedoeld zijn zonen van keizer Daowu 北魏道武帝, r.386-408:
|
17. | Mingyuan liu wang liezhuan (明元六王 列傳) | biografieën van zes prinsen van Mingyuan | Bedoeld zijn zonen van keizer Mingyuan, 北魏明元帝, r.409-423):
|
18. | Taiwu wu wang liezhuan (太武五王 列傳) | biografieën van vijf prinsen van Taiwu | Bedoeld zijn zonen van keizer Taiwu 北魏太武帝, r.423-451):
|
19A. 19B. 19C. |
Jingmu shi er wang liezhuan (景穆十二王 列傳) | biografieën van twaalf prinsen van Jingmu | Bedoeld zijn zonen van Tuoba Huang (拓拔晃) (428-451), kroonprins Jingmu (景穆太子) onder keizer Taiwu, r.423-451:
|
20. | Wencheng wu wang liezhuan (文成五王 列傳) | biografieën van vijf prinsen van Wencheng | Bedoeld zijn zonen van keizer Wencheng 北魏文成帝, r.452-465):
|
21A. 21B. |
Xianwen liu wang liezhuan (獻文六王 列傳) | biografieën van zes prinsen van Xianwen | Bedoeld zijn zonen van keizer Xianwen 北魏献文 r.465-470:
|
22. | Xiaowen wu wang liezhuan (孝文五王 列傳) | biografieën van vijf prinsen van Xiaowen | Bedoeld zijn zonen van keizer Xiaowen 北魏孝文帝, r.471-499):
|
23. | Wei Cao Mo Han Liu Kuren liezhuan (衞操 莫含 劉庫仁 列傳) | biografieën van Wei Cao, Mo Han en Liu Kuren | Bevat:
|
24. | Yan Feng Xu Qian Zhang Gun Cui Xuanbo Deng Yuan liezhuan (燕鳳 許謙 張衮 崔玄伯 鄧淵 列傳) | biografieën van Yan Feng, Xu Qian, Zhang Gun, Cui Xuanbo en Deng Yuan | Bevat:
|
25. | Zhang Sunsong Zhangsun Daosheng liezhuan (長孫嵩 長孫道生 列傳) | biografieën van Zhangsun Song en Zhangsun Daosheng | Bevat:
|
26. | Zhang Sunfei Wei Guzhen liezhuan (長孫肥 尉古真 列傳) | biografieën van Zhang Sunfei en Wei Guzhen | Bevat:
|
27. | Mu Chong liezhuan (穆崇 列傳) | biografie van Mu Chong | Mu Chong (穆崇, †406) |
28. | He Ba Xi Mu Mo Ti Yu Yeyan He Digan Li Li Liu Jie Gu Bi Zhang Li liezhuan (和跋 奚牧 莫題 庾業延 賀狄乾 李栗 劉潔 古弼 張黎 列傳) | biografieën van He Ba, Xi Mu, Mo Ti, Yu Yeyan, He Digan, Li Li, Liu Jie, Gu Bi en Zhang Li | Bevat:
|
29. | Xi Jin Shu Sunjian liezhuan (奚斤 叔孫建 列傳) | biografieën van Xi Jin en Shu Sunjian | Bevat:
|
30. | Wang Jian An Tong Lou Fulian Qiu Dui E Qing Liu Ni Xi Juan Cheyi Luodeng Su Shi Lai Daqian Zhou Ji Dou Daitian Zhou Guan Lü Dafei Wei Bo Lu Zhen Lü Luoba liezhuan (王建 安同 樓伏連 丘堆 娥清 劉尼 奚眷 車伊洛 宿石 來大千 周幾 豆代田 周觀 閭大肥 尉撥 陸真 呂洛拔 列傳) | biografieën van Wang Jian, An Tong, Lou Fulian, Qiu Dui, E Qing, Liu Ni, Xi Juan, Cheyi Luodeng, Su Shi, Lai Daqian, Zhou Ji, Dou Daitian, Zhou Guan, Lü Dafei, Wei Bo, Lu Zhen en Lü Luoba | Bevat:
|
31. | Yu Lidi liezhuan (于栗磾 列傳) | biografie van Yu Lidi | Yu Lidi (于栗磾) |
32. | Gao Hu Cui Cheng Feng Yi liezhuan (高湖 崔逞 封懿 列傳) | biografieën van Gao Hu, Cui Cheng en Feng Yi | Bevat:
|
33. | Song Yin Wang Xian Qu Zun Zhang Pu Gu Hun Gongsun Biao Zhang Ji Li Xian Jia Yi Xue Ti liezhuan (宋隱 王憲 屈遵 張蒲 榖渾 公孫表 張濟 李先 賈彝 薛提 列傳) | biografieën van Song Yin, Wang Xian, Qu Zun, Zhang Pu, Gu Hun, Gongsun Biao, Zhang Ji, Li Xian, Jia Yi en Xue Ti | Bevat:
|
34. | Wang Luo Er Che Lutou Lu Luyuan Chen Jian Wan Anguo liezhuan (王洛兒 車路頭 盧魯元 陳建 萬安國 列傳) | biografieën van Wang Luo Er, Che Lutou, Lu Luyuan, Chen Jian en Wan Anguo | Bevat:
|
35. | Cui Hao liezhuan (崔浩 列傳) | biografie van Cui Hao | Cui Hao (崔浩, 381-450) |
36. | Li Shun liezhuan (李順 列傳) | biografie van Li Shun | Li Shun (李順, †442) |
37. | Sima Xiuzhi Sima Chuzhi Sima Jingzhi Sima Shufan Sima Tianzhu liezhuan (司馬休之 司馬楚之 司馬景之 司馬叔璠 司馬天助 列傳) | biografieën van Sima Xiuzhi, Sima Chuzhi, Sima Jingzhi, Sima Shufan en Sima Tianzhu | Bevat:
|
38. | Diao Yong Wang Huilong Han Yanzhi Yuan Shi liezhuan (李寶 列傳) | biografieën van Diao Yong, Wang Huilong, Han Yanzhi en Yuan Shi | Bevat:
|
39. | Li Bao liezhuan (李寶 列傳) | biografie van Li Bao | Li Bao (李寶, 407-459) |
40. | Lu Si liezhuan (陸俟 列傳) | biografie van Lu Si | Lu Si (陸俟, 392-458) |
41. | Yuan He liezhuan (源賀 列傳) | biografie van Yuan He | Yuan He (源賀, 407-479) |
42. | Xue Bian Kou Zan Li Fan Han Xiu Yao Xuan liezhuan (薛辯 寇贊 酈範 韓秀 堯暄 列傳) | biografie van Xue Bian, Kou Zan, Li Fan, Han Xiu en Yao Xuan | Bevat:
|
43. | Yan Leng Mao Xiuzhi Tang He Liu Xiubin Fang Fashou liezhuan (嚴棱 毛修之 唐和 劉休賓 房法夀 列傳) | biografie van Yan Leng, Mao Xiuzhi, Tang He, Liu Xiubin en Fang Fashou | Bevat:
|
44. | Luo Jie Yi Bo Yi Gui He Qinu Gou Tui Xueye Zhe Yuwen Fu Fei Yu Meng Wei liezhuan (羅結 伊馛 乙瑰 和其奴 苟頽 薛野𧗠者 宇文福 費于 孟威 列傳) | biografie van Luo Jie, Yi Bo, Yi Gui, He Qinu, Gou Tui, Xueye Zhe, Yuwen Fu, Fei Yu en Meng Wei | Bevat:
|
45. | Wei Lang Du Quan Pei Jun Xin Shaoxian Liu Chong liezhuan (韋閬 杜銓 裴駿 辛紹先 柳崇 列傳) | biografie van Wei Lang, Du Quan, Pei Jun, Xin Shaoxian en Liu Chong | Bevat:
|
46. | Dou Jin Xu Yan Li Xin liezhuan (竇瑾 許彦 李欣 列傳) | biografie van Dou Jin, Xu Yan en Li Xin | Bevat:
|
47. | Lu Xuan liezhuan (魏書 列傳) | biografie van Lu Xuan | Lu Xuan (盧玄) |
48. | Gao Yun liezhuan (高允 列傳) | biografie van Gao Yun | Gao Yun (高允, 390-487) |
49. | Li Ling Cui Jian liezhuan (李靈 崔鑒 列傳) | biografieën van Li Ling en Cui Jian | Bevat:
|
50. | Wei Yuan Murong Baiyao liezhuan (尉元 慕容白曜 列傳) | biografieën van Wei Yuan en Murong Baiyao | Bevat:
|
51. | Han Mao Pi Baozi Feng Chiwen Lu Luohan Kong Bogong liezhuan (韓茂 皮豹子 封敕文 吕羅漢 孔伯恭 列傳) | biografieën van Han Mao, Pi Baozi, Feng Chiwen, Lu Luohan en Kong Bogong | Bevat:
|
52. | Zhao Yi Hu Fanghui Hu Sou Song Yao Zhang Zhan Zong Qin Duan Chenggen Kai Yin Liu Bing Zhao Rou Sou Chang Yin Zhongda liezhuan (趙逸 胡方回 胡叟 宋繇 張湛 宗欽 段承根 闞駰 劉昞 趙柔 索敞 陰仲達 列傳) | biografieën van Zhao Yi, Hu Fanghui, Hu Sou, Song Yao, Zhang Zhan, Zong Qin, Duan Chenggen, Kai Yin, Liu Bing, Zhao Rou, Sou Chang en Yin Zhongda | Bevat:
|
53. | Li Xiaobo Li Chong liezhuan (李孝伯 李衝 列傳) | biografieën van Li Xiaobo en Li Chong | Bevat:
|
54. | You Ya Gao Lu liezhuan (游雅 高閭 列傳) | biografieën van You Ya en Gao Lu | Bevat:
|
55. | You Minggen Liu Fang liezhuan (游明根 劉芳 列傳) | biografieën van You Minggen en Liu Fang | Bevat:
|
56. | Zheng Xi Cui Bian liezhuan (鄭羲 崔辯 列傳) | biografieën van Zheng Xi en Cui Bian | Bevat:
|
57. | Gao You Cui Ting liezhuan (高祐 崔挺 列傳) | biografieën van Gao You en Cui Ting | Bevat:
|
58. | Yang Bo liezhuan (楊播 列傳) | biografie van Yang Bo | Yang Bo (楊播, 453-513) |
59. | Liu Chang Xiao Baoyin Xiao Zhengbiao liezhuan (劉昶 蕭寶夤 蕭正表 列傳) | biografieën van Liu Chang, Xiao Baoyin en Xiao Zhengbiao | Bevat:
|
60. | Han Qilin Cheng Jun liezhuan (韓麒麟 程駿 列傳) | biografieën van Han Qilin en Cheng Jun | Bevat:
|
61. | Xue Andou Bi Zhongjing Shen Wenxiu Zhang Dang Tian Yizong Meng Biao liezhuan (薛安都 畢衆敬 沈文秀 張讜 田益宗 孟表 列傳) | biografieën van Xue Andou, Bi Zhongjing, Shen Wenxiu, Zhang Dang, Tian Yizong en Meng Biao | Bevat:
|
62. | Li Biao Gao Daoyue liezhuan (李彪 高道悦 列傳) | biografieën van Li Biao en Gao Daoyue | Bevat:
|
63. | Wang Su Song Bian liezhuan (王肅 宋弁 列傳) | biografieën van Wang Su en Song Bian | Bevat:
|
64. | Guo Zuo Zhang Yi liezhuan (郭祚 張彝 列傳) | biografieën van Guo Zuo en Zhang Yi | Bevat:
|
65. | Xing Luan Li Ping liezhuan (邢巒 李平 列傳) | biografieën van Xing Luan en Li Ping | Bevat:
|
66. | Li Chong Cui Liang liezhuan (李崇 崔亮 列傳) | biografieën van Li Chong en Cui Liang | Bevat:
|
67. | Cui Guang liezhuan (崔光 列傳) | biografie van Cui Guang | Cui Guang (崔光, 451-523) |
68. | Zhen Chen Gao Cong liezhuan (甄琛 高聰 列傳) | biografieën van Zhen Chen en Gao Cong | Bevat:
|
69. | Cui Xiu Pei Yanjun Yuan Fan liezhuan (崔休 裴延俊 袁翻 列傳) | biografieën van Cui Xiu, Pei Yanjun en Yuan Fan | Bevat:
|
70. | Liu Zao Fu Yong Fu Shuyan Li Shen liezhuan (劉藻 傅永 傅竪眼 李神 列傳) | biografieën van Liu Zao, Fu Yong, Fu Shuyan en Li Shen | Bevat:
|
71. | Pei Shuye Xiahou Daoqian Li Yuanhu Xi Fayou Wang Shibi Jiang Yuezhi Chun Yudan Li Miao liezhuan (裴叔業 夏侯道遷 李元護 席法友 王世弼 江悦之 淳于誕 李苗 列傳) | biografieën van Pei Shuye, Xiahou Daoqian, Li Yuanhu, Xi Fayou, Wang Shibi, Jiang Yuezhi, Chun Yudan en Li Miao | Bevat:
|
72. | Yang Ni Jia Sibo Li Shuhu Lu Shiqing Fang Liang Cao Shibiao Pan Yongji Zhu Yuanxu liezhuan (陽尼 賈思伯 李叔虎 路恃慶 房亮 曹世表 潘永基 朱元旭 列傳) | biografieën van Yang Ni, Jia Sibo, Li Shuhu, Lu Shiqing, Fang Liang, Cao Shibiao, Pan Yongji en Zhu Yuanxu | Bevat:
|
73. | Xi Kangsheng Yang Dayan Cui Yanbo liezhuan (奚康生 楊大眼 崔延伯 列傳) | biografieën van Xi Kangsheng en Yang Dayan, Cui Yanbo | Bevat:
|
74. | Er Zhurong liezhuan (尒朱榮 列傳) | biografie van Erzhu Rong | Erzhu Rong (尒朱榮, 493-530) |
75. | Erzhu Zhao Erzhu Yanbo Erzhu Dulu Erzhu Tianguang liezhuan (尒朱兆 尒朱彦伯 尒朱度律 尒朱天光 列傳) | biografieën van Erzhu Zhao, Erzhu Yanbo, Erzhu Dulu, Erzhu Tianguang | Bevat:
|
76. | Lu Tong Zhang Lie liezhuan (盧同 張烈 列傳) | biografieën van Lu Tong en Zhang Lie | Bevat:
|
77. | Song Fan Xin Xiong Yang Shen Yang Ji Gao Chong liezhuan (宋翻 辛雄 羊深 楊機 高崇 列傳) | biografieën van Song Fan, Xin Xiong, Yang Shen, Yang Ji en Gao Chong | Bevat:
|
78. | Sun Shao Zhang Puhui liezhuan (孫紹 張普惠 列傳) | biografieën van Sun Shao en Zhang Puhui | Bevat:
|
79. | Cheng Yan Fan Shao Liu Taofu Liu Daobin Dong Shao Feng Yuanxing Lu Yu Zhang Yi liezhuan (成淹 範紹 劉桃符 劉道斌 董紹 馮元興 鹿悆 張熠 列傳) | biografieën van Cheng Yan, Fan Shao, Liu Taofu, Liu Daobin, Dong Shao, Feng Yuanxing, Lu Yu en Zhang Yi | Bevat:
|
80. | Zhu Rui Chilie Yanqing Husi Chun Jia Xiandu Fan Zihu Heba Sheng Houmo Chenyue Hou Yuan liezhuan (朱瑞 叱列延慶 斛斯椿 賈顯度 樊子鵠 賀拔勝 侯莫陳悅 侯淵 列傳) | biografieën van Zhu Rui, Chilie Yanqing, Husi Chun, Jia Xiandu, Fan Zihu, Heba Sheng, Houmo Chenyue en Hou Yuan | Bevat:
|
81. | Qi Jun Shan Wei Liu Renzhi Yuwen Zhongzhi liezhuan (綦儁 山偉 劉仁之 宇文忠之 列傳) | biografieën van Qi Jun, Shan Wei, Liu Renzhi en Yuwen Zhongzhi | Bevat:
|
82. | Li Yanzhi Zu Ying Chang Jing liezhuan (李琰之 祖瑩 常景 列傳) | biografieën van Li Yanzhi, Zu Ying en Chang Jing | Bevat:
|
83A. 83B. |
Waiqi liezhuan (外戚 列傳) | biografieën van verwanten van echtgenoten van keizers | Bevat:
|
84. | Rulin liezhuan (儒林列傳)) | biografieën (uit het woud) van confucianistische geleerden | Bevat:
|
85. | Wenyuan liezhuan (文苑列傳) | biografieën (uit de tuin) der literaten | Bevat:
|
86. | Xiaogan liezhuan (孝感列傳) | biografieën van kinderlijk gehoorzamen | Bevat:
|
87. | Jieyi liezhuan (節義列傳) | biografieën van personen met een bescheiden karakter | Bevat:
|
88. | Liangli liezhuan (良吏列傳) | biografieën van oprechte beambten | Bevat:
|
89. | Kuli liezhuan (酷吏列傳) | biografieën van meedogenloze beambten | Bevat:
|
90. | Yishi liezhuan (逸士列傳) | biografieën van geleerden die zich hebben teruggetrokken | Bevat:
|
91. | Shuyi liezhuan (術藝列傳) | biografieën van magiërs en voorspellers | Bevat:
|
92. | Lienü liezhuan (列女列傳) | biografieën van voortreffelijke vrouwen | Bevat:
|
93. | Enxing liezhuan (恩倖列傳) | biografieën van keizerlijke gunstelingen | Bevat:
|
94. | Yanguan liezhuan (閹官列傳) | biografieën van eunuchen | Bevat:
|
95. | Xiongnu Liu Cong Jiehu Shi Le Tiefu Liu Hu Tuhe Murong Hui Linwei Di Fu Jian Qiang Yao Chang Lüeyang Di Lü Guang liezhuan (匈奴劉聰 羯胡石勒 鐵弗劉虎 徒何慕容廆 臨渭氐苻健 羌姚萇 略陽氐吕光 列傳) | biografieën van Liu Cong van de Xiongnu, Shi Le van de Jie, Liu Hu van de Tiefu, Murong Hui van de Tuhe, Fu Jian van de Linwei Di, Yao Chang van de Qiang en Lü Guang van de Lüeyang Di | Bevat:
|
96. | Jian Jin Sima Rui Cong Li Xiong liezhuan (司馬叡列傳 賨李雄列傳) | biografieën van Sima Rui en Cong Li Xiong | Bevat:
|
97. | Daoyi Huan Xuan Haiyi Feng Ba Daoyi Liu Yu liezhuan (島夷桓玄 海夷馮跋 島夷劉裕 列傳) | biografieën van Huan Xuan van de Daoyi, Feng Ba van de Haiyi en Liu Yu van de Daoyi | Bevat:
|
98. | Daoyi Xiao Daocheng Daoyi Xiaoyan liezhuan (島夷蕭道成 島夷蕭衍 列傳) | biografieën van Xiao Daocheng van de Daoyi en Xiaoyan van de Daoyi | Bevat:
|
99. | Sishu Liangzhou Mu Zhangshi Xianbei Qifu Guoren Xianbei Tufa Wugu Sishu Liangwang Ligao Lushuihu Juqu Mengxun liezhuan (私署凉州牧張實 鮮卑乞伏國仁 鮮卑秃發烏孤 私署凉王李暠 盧水胡沮渠蒙遜 列傳) | biografieën van gouverneur Mu Zhangshi van Liangzhou, Qifu Guoren van de Xianbei, Tufa Wugu van de Xianbei, gouverneur Liangwang Ligao en Juqu Mengxun van de Lushuihu | Bevat:
|
100. | Goguryeo Baiji Wuji Shiwei Doumolou Didouyu Kumo Xi Qidan Wuluohou (高句麗 百濟 勿吉 失韋 豆莫婁 地豆于 庫莫奚 契丹 烏洛侯) | Goguryeo, Baekje, Wuji, Shiwei, Doumolou, Didouyu, Kumo Xi, Qidan en Wuluohou | Bevat:
|
101. | Di Tuyuhun Dangchang Gaochang Dengzhi Man Liao (氐 吐榖渾 宕昌 高昌 鄧至 蠻 獠) | Di, Tuyuhun, Dangchang, Gaochang, Dengzhi, Man en Liao | Bevat:
|
102. | Xiyu (西域 ) | Westelijke gebieden | Bevat:
|
103 | Rouran Xiongnu Yuwen Mohuai Tuhe Duanjiu Liujuan Gaoche (蠕蠕 匈奴宇文莫槐 徒何段就六眷 高車) | Rouran, Xiongnu Yuwen Mohuai, Tuhe Duanjiu Liujuan en Gaoche | Bevat: |
104 | Zixu (自序) | eigen nawoord | Nawoord (xu) door en autobiografie van de samensteller Wei Shou. |
Verhandelingen
[bewerken | brontekst bewerken]Zhi (志, verhandelingen). Er worden tien gebieden van staatsbemoeienis omschreven. In juan 113 wordt onder meer de omzetting van Tuoba-familienamen naar Chinese achternamen beschreven (zoals die van Tuoba naar Yuan). Juan 114 is een verhandeling over Boeddhisme en Taoïsme. Die combinatie maakt deze verhandeling uniek in de reeks officiële dynastieke geschiedenissen.
Juan 105-114:
juan | Titel | Vertaling | Opmerkingen |
---|---|---|---|
105A. 105B. 105C. 105D. |
tianxiang zhi (天象志) | verhandeling over de hemelse patronen | Bedoeld is astrologie/astronomie. |
106A. 106B. 106C. |
dixing zhi (地形志) | verhandeling over de vorm van het land | Bedoeld is bestuurlijke geografie, de organisatie van het lokaal bestuur |
107A. 107B. |
lüli zhi (律曆志) | verhandeling over harmonie en de hemelse systemen | Bedoeld worden metrologie, toonordening en de kalender. |
108A. 108B. 108C. 108D. |
li zhi (禮志) | verhandeling over riten | |
109. | yue zhi (樂志) | verhandeling over (hof)muziek | |
110. | shihuo zhi (食貨志) | verhandeling over voedsel en grondstoffen | Bedoeld is de economie. |
111. | xingfa zhi (刑罰志) | verhandeling over straf en wetgeving | Bedoeld is de strafwetgeving |
112A. 112B. |
lingzheng zhi (靈徵志) | verhandeling over gunstige voortekens | |
113. | guanshi zhi (官氏志) | verhandeling over staatsambten en naamgeving | |
114. | Shi Lao zhi (釋老志) | verhandeling over Boeddhisme en Taoïsme |
Chinese tekst
[bewerken | brontekst bewerken]Tekst in klassiek Chinees
[bewerken | brontekst bewerken]De Zhonghua-uitgave van de Vierentwintig Geschiedenissen is de meest gebruikte uitgave. De teksten zijn voorzien van leestekens, ingedeeld in paragrafen en geschreven in traditionele karakters. Zowel van de oorspronkelijke als van de herziene uitgave zijn talrijke herdrukken verschenen, die onderling op details kunnen afwijken.
- 魏收, 魏書 (130卷), 北京 (中華書局), 1973 (Wei Shou, Weishu (130 juan), Beijing (Zhonghua shu ju), 1973), 6 delen, 1904 pp.
- Herdrukt 1999, ISBN 9787101021288.
De Zhonghua-uitgave is ook digitaal beschikbaar via het project Scripta Sinica van de Academia Sinica, Taipei.
Tekst in het baihuawen
[bewerken | brontekst bewerken]- 杨世文 郑晔, "魏书选译", 南京 (凤凰出版社) 2011 (Yang Shiwen en Zheng Ye, Wei shu xuan yi, Nanjing (Feng huang chu banshe) 2011, ISBN 9787550603479.
- Vertaling en commentaar. Het werk is uitgegeven in Vereenvoudigde Chinese karakters.
Vertalingen
[bewerken | brontekst bewerken]Er is geen volledige vertaling van Weishu in westerse talen. Wel zijn er vertalingen van losse hoofdstukken, waaronder:
- Holmgren, Jennifer., Annals of Tai. Early T'o-pa History According to the First Chapter of the Wei-shu, Canberra (Australian National University Press) 1982, ISBN 0909879168.
- Tsukamoto Zenryū, 'Wei Shou. Treatise on Buddhism and Taoism. English translation by Leon Hurvitz of the original text of the "Wei shu" CXIV and of the Japanese annotation by Tsukamoto Zenryū', in: Mizuno Seiichi en Nagahiro Toshio, Yün-kang. The Buddhist Cave-Temples of the Fifth Century A.D. in North China. Detailed report of the archaeological survey carried out by the mission of the Tohōbunka Kenkyūsho 1938-1945, vol XVI (supplement), Kyoto (Kyoto University, Jimbunkagaku Kenkyūsho) 1956, pp. 23–103.
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]Geraadpleegde literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- (en) Klein, Kenneth,Wei Shu in: Chennault, Cynthia L. e.a. (eds.), Early Medieval Chinese Texts. A Bibliographical Guide, Berkeley (Institute of East Asian Studies) 2015, (China Research Monograph 71), ISBN 978-9-00419-240-9, pp. 368–372.
- (en) Knechtges, David R., Wei Shu in: Knechtges, David R. en Chang Taiping (red.), Ancient and Early Medieval Literature. A Reference Guide (Handbuch der Orientalistik; 4. Abt., China; vol.25/2), Leiden (Brill) 2014, deel II, ISBN 978-90-04-19240-9, pp. 1298–1300.
Overige literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Ware, J.R., 'Notes on the History of the Wei Shu', in: Journal of the American Oriëntal Society, 52 (1932), pag. 35-45.
- Dien, Albert E. 'Wei Tan and the Historiography of the Wei-shu', in: Kroll, Paul W. en David R. Knechtges (eds.), Studies in Early Medieval Chinese Literature and Cultural History. In Honor of Richard B. Mather and Donald Holzman, Provo UT (T'ang Studies Society) 2003, ISBN 0972925503, pp. 399–466.
- Holmgren, Jennifer, Women's Biographies in the Wei-shu. A Study of the Moral Attitudes and Social Background Found in Women's Biographies in the Dynastic History of the Northern Wei, Canberra (Australian National University) 1979.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (en) Inleiding op het Boek van de Wei door de Duitse sinoloog Ulrich Theobald.
- (zh) De Zhonghua-uitgave is digitaal beschikbaar via het project Scripta Sinica van de Academia Sinica, Taipei. Klik daar op 免費使用 om op de site van Scripta Sinica te komen, open vervolgens 史 en open dan 正史. Ga naar 魏書, het werk kan naar keuze worden geraadpleegd per hoofdstuk, per paragraaf of per pagina.