Przejdź do zawartości

Bogusław Bobrański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bogusław Bobrański
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1904
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

28 czerwca 1991
Wrocław

profesor nauk chemicznych
Specjalność: chemia farmaceutyczna, chemia organiczna
Alma Mater

Politechnika Lwowska

Doktorat

1929

Habilitacja

1932

Profesura

1956

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Lwowski
Akademia Medyczna we Wrocławiu

Rektor AM we Wrocławiu
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Grób prof. B. Bobrańskiego na cmentarzu św. Rodziny we Wrocławiu

Bogusław Bobrański (ur. 10 maja 1904 r. w Nowym Sączu, zm. 28 czerwca 1991 we Wrocławiu) – polski profesor doktor habilitowany chemii organicznej oraz farmacji. Rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 1957–1962 przez dwie kadencje.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Absolwent Wydziału Chemicznego Politechniki Lwowskiej. Dyplom inżyniera odebrał w 1926 r., ale już rok wcześniej pracował w Katedrze Chemii Organicznej swojej uczelni pod kierunkiem prof. Edwarda Suchardy. Stopień doktora uzyskał w 1929 r. a habilitację w 1932 r. Wtedy też został kierownikiem Zakładu Chemii Organicznej i Farmaceutycznej na Oddziale Farmacji Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Podczas wojny, krótko pracował jako profesor w Państwowym Instytucie Medycznym we Lwowie, kierując Zakładem Chemii Farmaceutycznej. Po przymusowym wysiedleniu ze Lwowa w 1946 znalazł się we Wrocławiu. Pracował na Oddziale Farmaceutycznym przy Wydziale Lekarskim miejscowej Politechniki i Uniwersytetu. Został kierownikiem Katedry Chemii Organicznej i Farmaceutycznej wrocławskiej Akademii Medycznej. W 1956 został mianowany profesorem zwyczajnym.

Prowadził szerokie badania nad związkami organicznymi, szczególnie nad lekami psychotropowymi. W 1956 roku zsyntetyzował związek barbiturowy proksybarbal, który po pozytywnych próbach klinicznych znalazł zastosowanie w lecznictwie polskim pod nazwą handlową leku Ipronal, oraz na Węgrzech jako Vasalgin[1]. Współpracował z przemysłem chemicznym i farmaceutycznym.

Napisał 150 prac eksperymentalnych w kraju i za granicą oraz podręczników akademickich. Promotor szesnastu prac doktorskich. Pięciu z doktorantów prof. Bobrańskiego zostało później profesorami.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]
  • 1950: dziekan Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej
  • 1955: organizacja Zakładu Syntezy Organicznej w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. L. Hirszfelda we Wrocławiu.
  • 1956: profesor zwyczajny Akademii Medycznej.
  • 1957–1962: pełnił funkcję rektora przez dwie kadencje
  • 1960: członek korespondent PAN[2]
  • 1970: członek rzeczywisty PAN[2]

Członkostwo

[edytuj | edytuj kod]

Pomimo żelaznej kurtyny, często wyjeżdżał na zjazdy naukowe do USA, Szwajcarii, Danii, Austrii, Holandii. Zapraszany na wykłady w Marsylii, Montpellier, Tuluzie, Lyonie, Paryżu, Bordeaux oraz na uniwersytetach w Szwecji i we Włoszech.

Wybrane publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Analiza ilościowa związków organicznych (PWN, 1956)
  • Chemia organiczna (Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992) ISBN 83-01-10480-5

Ordery i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954)[3]
  • doktor honoris causa Akademii Medycznej we Wrocławiu

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Od 2018 roku jest patronem ulicy na wrocławskim Gaju[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. aptek09_2003.qxd. [dostęp 2012-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-27)].
  2. a b BOBRAŃSKI, Bogusław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-01] (pol.).
  3. M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1311
  4. Akty Prawne. uchwaly.um.wroc.pl. [dostęp 2019-05-01].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • www.osk.am.wroc.pl (archiwum). osk.am.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-02)].
  • Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja III (redaktorzy Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna), Warszawa 1993, s. 871 (wykaz zmarłych z edycji drugiej informatora)