Bogusław Bobrański
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk chemicznych | |
Specjalność: chemia farmaceutyczna, chemia organiczna | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Habilitacja | |
Profesura | |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
członek rzeczywisty |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Rektor AM we Wrocławiu | |
Odznaczenia | |
Bogusław Bobrański (ur. 10 maja 1904 r. w Nowym Sączu, zm. 28 czerwca 1991 we Wrocławiu) – polski profesor doktor habilitowany chemii organicznej oraz farmacji. Rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 1957–1962 przez dwie kadencje.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Absolwent Wydziału Chemicznego Politechniki Lwowskiej. Dyplom inżyniera odebrał w 1926 r., ale już rok wcześniej pracował w Katedrze Chemii Organicznej swojej uczelni pod kierunkiem prof. Edwarda Suchardy. Stopień doktora uzyskał w 1929 r. a habilitację w 1932 r. Wtedy też został kierownikiem Zakładu Chemii Organicznej i Farmaceutycznej na Oddziale Farmacji Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Podczas wojny, krótko pracował jako profesor w Państwowym Instytucie Medycznym we Lwowie, kierując Zakładem Chemii Farmaceutycznej. Po przymusowym wysiedleniu ze Lwowa w 1946 znalazł się we Wrocławiu. Pracował na Oddziale Farmaceutycznym przy Wydziale Lekarskim miejscowej Politechniki i Uniwersytetu. Został kierownikiem Katedry Chemii Organicznej i Farmaceutycznej wrocławskiej Akademii Medycznej. W 1956 został mianowany profesorem zwyczajnym.
Prowadził szerokie badania nad związkami organicznymi, szczególnie nad lekami psychotropowymi. W 1956 roku zsyntetyzował związek barbiturowy proksybarbal, który po pozytywnych próbach klinicznych znalazł zastosowanie w lecznictwie polskim pod nazwą handlową leku Ipronal, oraz na Węgrzech jako Vasalgin[1]. Współpracował z przemysłem chemicznym i farmaceutycznym.
Napisał 150 prac eksperymentalnych w kraju i za granicą oraz podręczników akademickich. Promotor szesnastu prac doktorskich. Pięciu z doktorantów prof. Bobrańskiego zostało później profesorami.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]- 1950: dziekan Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej
- 1955: organizacja Zakładu Syntezy Organicznej w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. L. Hirszfelda we Wrocławiu.
- 1956: profesor zwyczajny Akademii Medycznej.
- 1957–1962: pełnił funkcję rektora przez dwie kadencje
- 1960: członek korespondent PAN[2]
- 1970: członek rzeczywisty PAN[2]
Członkostwo
[edytuj | edytuj kod]- do 1968: przewodniczący Komitetu Nauk Farmaceutycznych PAN
- do 1969: wiceprzewodniczący Komitetu Terapii Doświadczalnej PAN
- członek Rady Naukowej Instytutu i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu.
- Wielokrotny członek Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia. Rady Naukowej Instytutu Leków, Komisji Leków.
- Wrocławskie Towarzystwo Naukowe
- Polskie Towarzystwo Chemiczne
- Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne
- honorowo Società Italiana di Scienze Farmaceutiche
Pomimo żelaznej kurtyny, często wyjeżdżał na zjazdy naukowe do USA, Szwajcarii, Danii, Austrii, Holandii. Zapraszany na wykłady w Marsylii, Montpellier, Tuluzie, Lyonie, Paryżu, Bordeaux oraz na uniwersytetach w Szwecji i we Włoszech.
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Analiza ilościowa związków organicznych (PWN, 1956)
- Chemia organiczna (Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992) ISBN 83-01-10480-5
Ordery i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954)[3]
- doktor honoris causa Akademii Medycznej we Wrocławiu
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Od 2018 roku jest patronem ulicy na wrocławskim Gaju[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ aptek09_2003.qxd. [dostęp 2012-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-27)].
- ↑ a b BOBRAŃSKI, Bogusław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-01] (pol.).
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1311
- ↑ Akty Prawne. uchwaly.um.wroc.pl. [dostęp 2019-05-01].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- www.osk.am.wroc.pl (archiwum). osk.am.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-02)].
- Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja III (redaktorzy Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna), Warszawa 1993, s. 871 (wykaz zmarłych z edycji drugiej informatora)
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Doktorzy honoris causa Akademii Medycznej we Wrocławiu
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Polscy chemicy
- Polscy farmakolodzy
- Rektorzy Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
- Wykładowcy Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Urodzeni w 1904
- Zmarli w 1991
- Pochowani na Cmentarzu Świętej Rodziny we Wrocławiu
- Ludzie urodzeni w Nowym Sączu