Brielle

Municipo Brielle
Flago de la municipo Brielle	Blazono de municipo Brielle
setlejo • fortifikita urbo • loĝloko en Nederlando • loĝloko kun urborajtoj kaj privilegioj
Provinco	Brielle
Ĉefloko	Brielle
Areo; - Tero; - Akvo	31,12 km²; 27,49 km²; 3,63 km²
Loĝantaro; - Loĝdenso	16.079 (1-a de junio 2005); 585 loĝ./km²
Geografia situo	51° 53′ N, 4° 11′ O (mapo)51.8833333333334.1833333333333Koordinatoj: 51° 53′ N, 4° 11′ O (mapo)
	Brielle (Nederlando)
	Brielle (Nederlando)
Gravaj trafikaj arterioj	Rijksweg 15 (N15)
	v • d • r

Brielle 51° 53′ N; 4° 11′ E ^Mapo, antaŭe Den Briel, estas urbo en la nederlanda provinco Sud-Holando situante sur la insulo Voorne. La municipo havas 16.079 loĝantojn (1-a de junio 2005) kaj areo de 31,12 km² el kiu 3,63 km² estas akvo. Krom la urbo Brielle mem la municipo enhavas ankaŭ la vilaĝoj Vierpolders kaj Zwartewaal.

Brielle situas je la Brielse Maas (Mozo de Brielle), digbarita parto de la Mozo kiu disvolviĝis al grava distrejo. Ĝi situas oriente de la malnova ŝanelo Brielse Gat (Truo de Brielle). Ĝis 1700 ĉi tiu akvo estis uzita kiel konekto al Roterdamo, poste ĝi sablopleniĝis pro kio la truo estis malpli bone ŝipveturebla. La Goereese Gat (Truo de Goeree) estis alternativo.

Historio

Brielle estas malnova urbo; la nomo devenas de la kelta vorto brogilo ('enfermita areo, ĉasareo') kaj el la plej malnovaj skribaĵoj montriĝas ke la nuna loko estas 'De nieuwe Briel' (La nova Briel). 'Den ouden Briel' (La malnova Briel) verŝajne situis je alia loko sur la insulo Voorne. Longtempe la urbo estis la sidejo de la Grafoj de Voorne, Ĝis ĉi tiu sinjora bieno en 1371 estis aldonita al Holando. Brielle havis sian propran havenon kaj komercis kun la Baltmara areo. La urbo eĉ havis sian propran faktorion en Svedio.

En 1572 la akvogeŭzoj ekokupis la urbon, La fakta komenco de la ribelo kontraŭ Filipo II. Oni celebris ĉi tiun historian fakton ĉiujare je la 1-a de aprilo. Lernejinfanoj rememoras ĉi tiun fakton per la frazo:

"Op 1 april verloor Alva zijn bril" ("Je la 1-a de aprilo Alva perdis Den Briel-on")

Ankaŭ dum la nokto antaŭ la 1-a de aprilo estas la "Kalknacht" (Kalknokto).

Dum la okazintaĵoj en 1572 la geŭzoj murdis kelkajn romkatolikajn ekleziulojn, La Martiroj de Gorcum. Ekde tiam Brielle ankaŭ estas pilgrimejo.

En 1585 Brielle fariĝis angla posedaĵo: reĝino Elisabeto akiris ĝin, kune kun Vlissingen, kiel garantiaĵo interŝanĝe de 5000 soldatoj kiuj helpis Nederlandon en la batalo kontraŭ Hispanio. En 1616 la teritorioj revenis al Nederlando.

Brielle estas membro de la Nederlanda Asocio de Fortikaĵourboj.