Przejdź do zawartości

Brzęczak agrestowiec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brzęczak agrestowiec
Nematus leucotrochus
Hartig, 1837
Ilustracja
Larwa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

rośliniarki

Nadrodzina

pilarzowe

Rodzina

pilarzowate

Podrodzina

Nematinae

Rodzaj

Nematus

Podrodzaj

Nematus (Kontuniemiana)

Gatunek

Nematus leucotrochus

Brzęczak agrestowiec[1][2] (Nematus leucotrochus) – gatunek błonkówki z rodziny pilarzowatych i podrodziny Nematinae.

Gatunek ten opisany został w 1837 roku przez Theodora Hartiga[3].

Dorosłe osiągają 6–7 mm długości ciała. Ich głowa, tułów i nasada odwłoka są głównie czarne, a reszta odwłoka jest żółtawopomarańczowa. Czułki są w całości czarniawe. Połyskujące skrzydła mają brązowawe żyłki[4].

Jaja są owalne[2], długości około 1,25 mm, ubarwione żółtawobiało. Larwa jest zielona z żółtawym pierwszym segmentem tułowia i dwoma ostatnimi segmentami odwłoka. Czarne jest delikatne upstrzenie zielonej głowy oraz małe, zaopatrzone w szczecinkę wzgórki na wierzchu ciała (pinakule). W pełni wyrośnięta larwa mierzy do 15 mm długości. Przedpoczwarka jest jasnozielona z żółtawym wzorem i zielonkawobrązową głową, zamknięta w brązowym kokonie o długości od 8 do 9 mm[4].

Larwy są foliofagami[4][2]. Do ich roślin żywicielskich należą: leszczyna pospolita, porzeczka zwyczajna, porzeczka czarna oraz agrest[5]. W przypadku tego ostatniego larwy są notowane jako szkodniki, jednak o pomniejszym znaczeniu[4]. Gatunek ten ma jedno pokolenie rocznie[4][2]. Dorosłe pojawiają się w maju i przeżywają około dwóch tygodni[4]. Samice składają jaja na spodniej stronie liści, wzdłuż nerwów głównych[2], zwykle po jednym na liść, a maksymalnie po trzy. Larwy wykluwają się po 10 do 14 dniach i początkowo wygryzają dziurkę w blaszce liściowej, by po kilku dniach osiągnąć brzeg liścia[4]. Ostatecznie doprowadzają do zeszkieletowania liścia[2]. Larwy samców przechodzą 4, a samic 5 wylinek i w czerwcu, po około 2–3 tygodniach żerowania opadają na glebę. Tam przechodzą w stadium przedpoczwarki i przędą kokon, w którym zimują. Przepoczwarczają się na wiosnę[4].

Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w środkowej i północnej części Europy[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. J.W. Ruszkowski. Wyniki badań nad szkodliwą fauną Polski na podstawie materjałów z lat 1919 — 1930. „Rocznik Ochrony Roślin cz. B Szkodniki roślin”. 1 (1-3), 1933. Warszawa. 
  2. a b c d e f Agata Broniarek-Niemiec, Zbigniew Buler, Grzegorz Doruchowski, Jacek Filipczak, Michał Hołdaj, Jerzy Lisek, Barbara H. Łabanowska, Tadeusz Malinowski, Wojciech Piotrowski, Stanisław Pluta, Małgorzata Sekrecka, Piotr Sobiczewski, Waldemar Treder, Paweł Wójcik: Metodyka Integrowanej Ochrony Agrestu. Agata Broniarek-Niemiec (red.). Skierniewice: Instytut Ogrodnictwa, 2015, s. 29-32.
  3. T. Hartig: Die Aderflügler Deutschlands mit besonderer Berücksichtigung ihres Larvenzustandes und ihres Wirkens in Wäldern und Gärten für Entomologen, Wald- und Gartenbesitzer. Die Familien der Blattwespen und Holzwespen nebst einer allgemeinen Einleitung zur Naturgeschichte der Hymenopteren. Berlin: Haude und Spener, 1837.
  4. a b c d e f g h i David V. Alford: Pests of Fruit Crops: A Colour Handbook, Second Edition. Wyd. II. CRC Press, s. 396-397.
  5. Stephan M. Blank, Eckhard K. Groll, Andrew D. Liston, Marko Prous, Andreas Taeger: Nematus (Kontuniemiana) leucotrochus Hartig, 1837. [w:] ECatSym: Electronic World Catalog of Symphyta Program version 4.0 beta, data version 39 (18.12.2012) [on-line]. Digital Entomological Information, Müncheberg. [dostęp 2018-11-11].