Butanon

Butanon
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van butanon
Molecuulmodel van butanon
Algemeen
Molecuul­formule	C4H8O
IUPAC-naam	butanon
Andere namen	ethylmethylketon, methylethylketon, MEK, methylpropanon, methylaceton
Molmassa	72,11 g/mol
SMILES	CCC(=O)C
CAS-nummer	78-93-3
Wikidata	Q372291
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Gevaar
H-zinnen	H225 - H319 - H336
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P210 - P261 - P305+P351+P338
Fysische eigenschappen
Dichtheid	(bij 20°C) 0,8050 g/cm³
Smeltpunt	−86 °C
Kookpunt	80 °C
Vlampunt	−9 °C
Goed oplosbaar in	water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Butanon of methylethylketon (doorgaans afgekort tot MEK) is een keton met als brutoformule C₄H₈O. Naast aceton is het een van de eenvoudigste van deze verbindingen. Het is een kleurloze vloeistof, met een doordringende, zoete geur die door sommigen als prettig en door anderen als stank wordt ervaren.

Synthese

Butanon kan gesynthetiseerd worden door oxidatie van 2-butanol, maar wordt industrieel hoofdzakelijk bereid door de dehydrogenering van 2-butanol. 2-butanol wordt bekomen door het hydrateren van 2-buteen. De dehydrogenering van 2-butanol grijpt plaats op hoge temperatuur in de gasfase, over een metaaloxide als katalysator. De reactie is endotherm en wordt industrieel uitgevoerd in een aantal reactoren in serie, waarbij de gasstroom tussen de reactoren wordt opgewarmd.

Toepassingen

Butanon wordt gebruikt als oplosmiddel en reinigingsmiddel en het zit als weekmaker in MEK-lijmen. Dit zijn contactlijmen die kunststoffen aan elkaar lassen door het oppervlak zacht tot vloeibaar te maken. Op grond van ervaring met andere weekmakers en oplosmiddelen is aannemelijk dat langdurige inademing kan leiden tot organisch psychosyndroom of OPS, beter bekend als schildersziekte.

Externe links

•  butanon - International Chemical Safety Card
• (en) Gegevens van butanon in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA
• (en) MSDS van butanon^{[dode link]}