Txik Txak
Txik Txak | |||
---|---|---|---|
Datu orokorrak | |||
Garraio mota | Tren, autobus, txalupa | ||
Eskualdeak | Lapurdi, Baxenabarre, Zuberoa Euskal Herria + Seinautze (Okzitania) | ||
Leloa | «Zure garraio sarea» | ||
Line kopurua | 65 | ||
Jabea | Euskal Hirigune Elkargoa | ||
Webgunea | www.txiktxak.eus | ||
Ustiapena | |||
Hasiera | 2019ko irailaren 2a (5 urte) | ||
Eragileak | lista ikusi | ||
Ibilgailuak | 211 | ||
Datu teknikoak | |||
Luzera | 1073,1 km | ||
Abiadura maximoa | 110 km/h | ||
|
Txik Txak Euskal Hirigune Elkargoaren marka komertzial bat da, 2019ko martxoan sortua eta 2019ko irailaren 2an ezarria. Ipar Euskal Herriko garraio-sare propioa da, antzinako garraio-sareak diseinu beraren inguruan ordezkatu eta bateratzen dituena. Marka soil gisa hasi bazen ere, 2022ko uztailetik aurrera benetako garraio-sare integratu bihurtu zen, MUGI edo BARIK sistemekin konpara zitekeena, nahiz eta integrazio-maila handiagoa izan.
Sareak hainbat garraiobide ditu, besteak beste, igarotze azkarreko autobusa, trena, hiriarteko eta hiri autobusa eta txalupa. Guztiek batera 1000 kilometro baino gehiago dituzte, Ipar Euskal Herriko 159 udalerrietatik 143etan dauden 65 lineatan banatuta, bai eta Hego Euskal Herriko Irun eta Urdazubi eta Okzitaniako 4 udalerriak (Lixoze, Ondres, Sent Martin de Senhans eta Tarnose) ere.
Zerbitzua Lapurdin zentratzen da bereziki, bai Baionako metropoli-eremuan, bai Donibane Lohizuneko eta Hendaiako hiri-eremuetan. Nafarroa Behereko lurraldean, sareak ibilbide nagusiak segurtatzea ahalbidetzen du, eta Zuberoak, berriz, ia ez du linea egituratzailerik. Desoreka hori konpentsatzeko, 2020ko hamarkadaren hasieran hainbat hiri-linea sartu ziren Maule-Lextarre, Donapaleu, Kanbo edo Uztaritze hirietan, bai eta Zuberoa osoan eta Amiküze, Oztibarre eta Arberoa nafar eskualdeetan ere.
Identitatea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]«Txik Txak» izena euskal familia esamolde homologotik aukeratu zen, pilotariek batez ere erabiltzen dutena, pilotak lurrean botatzean ateratzen duen zaratari erreferentzia egiten diona, horma baten kontra errebotatzen duena eta lurrean berriro botatzen duena.[1]
Sarearen jatorrizko logotipo Ipar Euskal Herriko oihal tradizionala den zahial gogorarazteko piktograma batez osatuta dago. Bertan, guztira 7 zerrenda agertzen dira, zazpi euskal probintziak sinbolizatuz, koloretako eskala batekin: moretik (goian) urdinera (behean), arrosetatik eta laranjetatik igarota. Nolanahi ere, Txik Txaken kolorerik nabarmenena eta idenfitikatiboena urdin iluna izan zen. Irudi horrekin batera, titulua eta «Ipar Euskal Herriko garraio sarea» azpititulua jarri ohi zaio, Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan garraio-sare funtsezko eta bakar gisa duen kokapenari erreferentzia eginez.[2]
2022ko uztailetik aurrera, sareak urdinezko tonu argiagoa erabili zuen (turkesa iluna) eta logotipoa aldatu zuen. Berria bertsio sinplifikatu bat da, soilik «Txik Txak» izenaz osatua, urdin kolorekoa, sareko tipografia bereizgarriarekin. Gainera, webgune berri bat estreinatu zen, modernoagoa eta eguneratuagoa.[3]
Aurrekariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Mende askotan zehar, gaur egun Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoa osatzen duten lurraldea lotuta eta isolatuta zegoen. Garraio bakarra errege abelbideak eta gainerako bideak ziren. Baionaren kasuan, hirigune populatua zenez, zalgurdi-zerbitzuak zeuden, normalean zaldiek bultzatuak. Trenbidearen etorrerarekin, isolamendu hau erabat hautsi zen. Okzitaniatik Euskal Herrira iritsi zen lehen burdinbidea Bordele-Irun burdinbidea izan zen, 1855ean. Orduan Bordele eta Baiona arteko ibilbidera mugatzen zen eta Ipar Euskal Herriak bi geltoki besterik ez zituen: Baiona eta Bokale.[4]
Urte batzuk geroago, 1864an, burdinbidearen luzapena ireki zuen Baionatik Irunera, Biarritz, Bidarte, Getaria, Donibane Lohizune, Urruña eta Hendaian geltokiekin.[5] Honen ondoren beste burdinbide batzuk etorri ziren: Pujòu-Maule burdinbidea (1884),[6] Autile-Donapaleu burdinbidea (1884),[6] Baiona-Donibane Garazi burdinbidea (1891-1898),[7] Donostia-Hendaia burdinbidea (1923)[8] eta Tolosa Okzitania-Baiona burdinbidea (1930).[9]
Era berean, tranbia-linea batzuk hainbat enpresak sortu zituzten, batez ere Lapurdiko kostaldean. 1906 eta 1937 artean, Hendaiak bere tranbia sarea izan zuen, Midiko Burdinbide Departamentalak enpresak ustiatua.[10] 1924tik 1935era Biarritz, Donibane Lohizune eta Hendaia bera lotzen zituen beste linea bat ere eraman zuen. Baionaldean, Baiona-Lizeo-Biarritz tranbiak eta Baiona-Angelu-Biarritz burdinbideak Lapurdiko hiru hirien arteko igarobidea ziurtatzen zuten, garai batean elkarren artean urbanistikoki lotuta ez zeudenak, orain bezala.[11]
1936an, garai hartan zeuden autobus-linea bakanetako bat, Donibane Lohizune-Sarakoa, salgai jarri zuen Car Gorrietako Sozietatea bere jabeak. Langileetako batek, Pascal Arkondegik, erosi eta Basque Bondissant enpresa sortu zuen.[12]
Hala ere, Europan bezala, Bigarren Mundu Gerraren amaierak eta autobusaren garapenak inguruko bigarren mailako trenbide gehienekin amaitu zuten. 1950ean, garraio-sare bakarra igarotzen zen Ipar Euskal Herritik: Departamenduko Garraio Sarea. Sare honek Baiona eta Biarritz artean jarduten zuen, 1954an SABBren eskuetara pasatuz. 1970eko hamarkadan zehar, inbertsio eta mantentze faltak eta ia ez zen bidaiari kopururik izan, eta, ondorioz, enpresak zerbitzua eten zuen beste behin ere.[13]
Baionaldea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1976an, Angelu, Baiona, Biarritz, Bokale, Hiriburu eta Tarnose udalerriek, garraio-ordainketa zerga delakoaren ezarpenak eraginda, 1974an 100 000 biztanle baino gehiagoko aglomerazioetara hedatu zen. Baionaldeko sindikatu mistoa eratu zuten, eskualdeko hiri-garraioak kudeatu ahal izateko.[13]
1979an, sindikatu mixtoak SABB enpresa pribatua erosi zuen, 1954an Baiona, Angelu eta Biarritzeko hiri-sarea kudeatzeko ardura eman zitzaiona, sozietate publiko-pribatu bihurtuz. Lehen Baionako Aglomerazioko Garraio Publikoko Sozietatea (STAB) zen.[14]
2010. urtean, Euskal Kosta-Aturri aglomerazio elkargoak garraio publikoaren erakargarritasuna hobetzeko azterlan batzuk egin zituen, Baiona-Angelu-Biarritz ibilbidea ardatz nagusitzat hartuta. Garai hartan, Baionaldeko garraioa garraio publikoaren sareak sei udalerri baino ez zituen: Angelu, Baiona, Biarritz, Bokale, Hiriburu eta Tarnose. Urteko bidaiari kopuruak behera egiten zuen etengabe, eta autoa eskualde barruko joan-etorrien% 80 zen, ibilbide laburrak barne.[15]
2011. urtearen hasieran, garraio publikoaren eskumena Euskal Kosta-Aturri aglomerazio elkargoaren esku geratu zen, eta horrek sindikatu mistoa desagertzea ekarri zuen.[16] Aldi berean, Veolia Transportsek sarea ustiatzen du, berrantolatuz eta marka Chronoplusera aldatuz. 2011ko urtarrilaren 31n gertatu zen.[17][18]
Lapurdi Itsasegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2007ko otsailaren 21ean, Hendaia udalerriak doako garraio publikoko sare bat jarri zuen martxan, Uribil izenekoa.[19] Eskariaren araberako garraio-zerbitzu gisa diseinatuta zegoen, asteazkenetan eta larunbatetan izan ezik, erregulartasuna kobratzen baitzuen. Sare hori 2009ko uztailaren 6an birdiseinatu zen, eta hiru linea izatetik bi linea erregular izatera igaro zen.[20]
2008an, Donibane Lohizune eta Ziburu udalerriek antzeko ideia bat gauzatu zuten, Itzulia izenekoa. Eskariaren arabera diseinatuta zegoen, astearte eta ostiral goizetan eta asteazken arratsaldetan izan ezik. Bost zerbitzu zeuden diseinatuta, eta horietako batek ere ez zuen aurrez definitutako ibilbide bat. 2010eko uztailaren 1era arte, sarea erregularra izatera pasa zen, udan 3ra igotzen diren bi lineatara pasatuz.[21]
2012ko abenduan Hego Lapurdiko aglomerazio elkargoa sortu ondoren, Uribil eta Itzulia sareak zuzenean zuzendu zituen, nahiz eta modu berean mantendu ziren. 2016ko irailaren 1ean sare berria estreinatu zen, bi sareak eta aglomerazio elkargoaren mendeko beste bi linea bateratuz. Hegobus izena hartu zuen, Lapurdin zuen kokapenari erreferentzia eginez. 10 line erregular zituen, eskariaren araberako lineekin osatuak. Sare osoa ordainpeko bihurtu zen.[22]
Hiriarteko autobusak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2013. urtera arte, Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseilua arduratzen zen errepide bidezko hiriarteko garraio-lineak kudeatzeaz Ipar Euskal Herrian eta Bearnon. Guztira 14 linea zeuden Euskal Herrian, barnekoak zein Okzitaniara lotutakoak. Autobus bat edo bi baino ez ziren linea gehienetan noranzko eta egun bakoitzeko, eta kontrolik gabea zen. Autobusek ez zuten irudi komertzial propioa, operadoreena baizik.[23]
2013an, sareak eraldaketa handia jasan zuen. Lineak antolatu egiten dira eta denentzako marka komun bat hartzen da. Zenbakiak berrantolatu egiten dira, errazagoa izan dadin, eta tarifak berrikusi egiten dira. Errentagarriak ez diren linea batzuk ezabatuak dira, eta beste batzuk hobetuak dira. Batzuk, fusionatuak ere badira. Era berean, eta ustiapen hobea ahalbidetzeko, lineak berriro lizitatzen dira eta operadore batzuk aldatu egin ziren. Sarea bi sektoretan banatu zen: Iparralde (Baiona da erdigune neuralgikoa) eta Bearno (Paue da erdigune neuralgikoa).
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Prestakeak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2017ko urtarrilean hirigune guztiak Euskal Hirigune Elkargoan batu zirenean, Iparraldeko garraio publikoko sare guztiak (Chronoplus, Hegobus, etab.) haien eskuetara pasatu ziren, hiriarteko lineak izan ezik (Transports 64), horiek departamenduaren esku jarraitzen baitzuten. 2019ko uztailera arte ez zuen lortu Akitania Berria eskualdeak hiriarteko garraioaren emakida (lehenago departamenduen esku), eta bere lurraldetik osorik elkargoari igarotzen diren lineen titulartasuna ematea erabaki zuen. Horrela sortu zen garraio publikoaren irudi bateratu berria, sare berri batek lagunduta: Txik Txak.[24]
Horri esker, elkargoko igarotze azkarreko autobus proiektua argia ikusi zuen azkenean. 2017an hasi ziren lanak. Horien artean, nabarmentzekoa da Santizpirita zubia (ordura arte Baionako ardatz nagusia zena) bi urtez ixtea, Aturri ibaiaren ezkerraldearen eta eskuinaldearen artean. Zubia konponduko zen, 1848an eraikia eta 1912an handitua, galtzadan pitzadurak, krokagailu korrokoiak eta asfaltoaren egoera txarra zituena. Horrez gain, ibilgailu pribatuak zubian duen lekua murrizteko erabiliko litzateke, disuasio-efektu gisa, eta IABren bi lineak igarotzen uzteko. Maubèc kalea ere itxi egin zen, eta, horren ondorioz, hiria zeharkatzen duten ibilbideak asko birbanatu ziren, ekarri zuen. Garai batean eragina izan zuten beste sektore batzuk hauek izan ziren: Baionako 1814ko apirilaren 14ko hiribidea eta BAB bulebarra; Angeluko Baionako hiribidea, Biarritzeko hiribidea eta Jean-Leon Laporte kalea eta Biarritzeko Marne eta Berdun hiribideak.[25][26][27]
Inaugurazioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2019ko irailaren 2an, Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan garraio publikoarekin lotutako guztia erabat aldatu zen. Egun batetik bestera, eta udako oporretatik bueltan, Txik Txak markako berriak ordezkatu zuen autobus, itsasontzi, tren eta abarren irudia. Gainera, lineak erabat berrantolatu eta sare berrietan banatu ziren. Line batzuk ezabatuak izan ziren, baina oso gutxi, eta berri asko eta mota ezberdinetakoak sortuak izan ziren.[28]
Berrikuntza nabarmenena, zalantzarik gabe, Tram'Busa igarotze azkarreko autobus sare berriaren lehen linearen inaugurazioa izan zen. Lineak 12 kilometroko luzera eta 30 geltoki ditu, Baionagoiena Biarritzeko herriko etxearekin lotzen ditu, Baionako geltokia, Baionako herriko etxea, hainbat merkataritza-guneak Angelun eta Biarrritzeko herriko etxetik pasatuz begizta batekin. Horretarako, inaugurazio bidaia bat egin zen lurraldeko agintari nagusiekin: Jean Rene Etxegarai (Baionako alkatea eta Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria), Claude Olive (Angeluko alkatea) eta Mixel Veunac (Biarritzeko alkatea), besteak beste.[29]
Lehen asteetan, hainbat atzerapen izan ziren, baina erabiltzaileak eta gidariak sare berrira egokitu zirelako. Berehala konpondu zituzten. Gorabehera nagusiak izan ziren, batez ere, ibilgailura aurreko atetik sartzea, ate guztiak eskuragarri baitzeuden, eta txartelak nasetan saltzea, erabiltzaile batzuek ez zekiten eta.[30] Aldi honetan, intzidentzia nagusia izan zen ez zegoela semaforoen arteko konexiorik, eta lehentasuna zutela autobusek sarearen barruan. Angeluko lau bidegurutzetan ibilgailuak gehiegi moteltzen zirela antzeman zen: Atxinetxe, Kadran, Bernain eta Europako biribilgunean. Hainbat izan ziren, halaber, garraio publikorako bakarrik ziren erreiak erabili zituzten edo bidegurutzeren batean bidea oztopatu zuten automobilistak. Pasatzeko maiztasunari dagokionez, 15 minututan hasi zen irailaren hasieran, 13ra urrian eta 11ra 2020ko urtarrilean.[31]
Philippe Monguillot auzia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2020ko uztailaren 5ean, Philippe Monguillot gidariak bere tram'busa Balishongo geltokian aparkatzen ari zela, zain zeuden bidaiariak tranbian igo zitezen, zenbait gizonek derrigorrezko maskara ez zeramatela konturatu zen, COVID-19 pandemia betean. Hori dela eta, gidari-kabinatik alde egin zuen, eta lau gizonei maskarak jartzeko eskatu zien. Bestela, ibilgailutik alde egiteko eskatu zien. Hala ere, irainduen erantzuna jipoi moduan etorri zen, eta gidaria garun-heriotza egoeran geratu zen Baionako ospitaleko ZIUn.[32] Protesta gisa, 2 000 pertsona inguruk "martxa zuria" egin zuten, autobuseko gidariaren "hilketatzat" jo zutena salatzeko, eta justizia eskatu zuten. Manifestazioaren buruan Philippe Monguilloten alabak eta emaztea zeuden. Azkenik, gizona bizirik mantentzen zuen makinatik deskonektatu behar izan zuten eta lau gizonak hilketagatik atxilotu zituzten.[33][34]
Tram'Busaren bigarren linea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2019tik 2021era, Tram'Busaren bigarren lineko lanetakin jarraitu zuten. Hasiera batean, 2020ko urtarrila eta martxoa bitartean inauguratu zen,[35] baina COVID-19 pandemiak 2020ko bigarren erdira arte atzeratu zuen. Ondoren, 2021era arte berriro informatu zuten.[36] Azkenik, 2021eko otsailean, lineak 2021eko apirilaren 26an irekiko zuela iragarri zen, baina, lehen linearekin bezala, udan zehar errematatzeke geratuko dira.[37]
Azkenik, bigarren linea 2021eko apirilaren 26an inauguratu zen. Hala ere, COVID-19 pandemiaren ondorioz sortutako osasun krisiaren ondorioz, ekitaldi ofizialik ez zen antolatu. Zerbitzuak Chronoplus sareko 2. linea ordezkatu zuen goizeko 5etan, edozein egunetan bezala. Ibilbideko % 30 erreietan ireki zen, eta kopuru hori % 55era igotzea aurreikusi da, 2023rako Basusarrirantz aurreikusitako luzapenarekin.[38][39] Inaugurazio hau, hala ere, Txik Txak sareko autobus gidariek egun horretarako deitutako grebak eklipsatu zuen, bereziki Baionaldea eskualdean. Arrazoia: Baionako Santizpirita auzoko Maubèc kalea. 200 metroko luzera duen zatia da, bi errei ditu, noranzko bakoitzean bana, baina 15 minutuko atzerapenak eragiten ditu. Zeharkatzen duten autobus linea guztiek jasaten dituzte, eta atzerapena gidarien atsedenalditik berreskuratzen da linearen amaieran. Euskal Hirigune Elkargoak autobusentzako semaforo-lehentasuna duten bidegurutzeetan sinkronizazioa hobetzeko konpromisoa hartu zuen, partikularrei zirkulazioa debekatzeko aukera alde batera utzi gabe.[40]
Behin betiko integrazioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2022ko uztailean amaitu zen Ipar Euskal Herriko garraio-sareak bateratzeko hasierako proiektua. Izan ere, 2019tik integrazio-maila jakin bat bazegoen ere, eta, hain zuzen ere, tarifa konbinatuak proposatu baziren ere (Chronoplus + Car Express, Chronoplus + Hegobus...), sare bakoitzak bere aldetik jarduten zuen (izen, eragile, erakunde, tarifa eta geldialdi-izen desberdinekin kasu batzuetan). Hori dela eta, une honetan bateratzen dira behin betiko tarifa eta sare guztiak, Txik Txak benetako garraio-sare integratu bihurtuz. 2022ko uztailaren 4tik aurrera, sarean egindako ibilbide guztiek 1,20 €-ko kostu estandarra izango dute joan-etorri arrunterako, eta erabiltzaileek ordu eta erdi arteko epea izango dute egoki edo beharrezkotzat jotzen dituzten aldaketak egiteko. Horrela, Ipar Euskal Herriko biztanle guztiak parekatzen dira, Hendaiakoak, Angelukoak, Garazikoak edo Ospitalepekoak izan.[41]
Horretaz gain, sarea Okzitaniako Sent Martin de Senhans eta Ondres udalerrietara zabaldu zen, Tarnose udalerriaren mugakide eta Baionako metropoli-eremukoak, baina saretik kanpo, beste herrialdearen zati baitira. Horiei salbuespen bat aplikatu zitzaien, Tarnose bezala, Txik Txak zerbitzuetara sartzea ahalbidetuz. Udalerri horietako zerbitzua 54 56 eta 58 lineen bidez egiten da. Horrez gain, N30 N40 eta N50 jinkari lineak sortu ziren Bidarten, Donibane Lohizunen eta Getarian, Baionan eta Biarritzen zeuden bezalaxe. Atharratze-Sorholüze eta Larraine arteko 60 linea ere martxan jarri zen.[42]
Eragileak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hainbat eragileek kudeatutako eta hainbat erakundetako beste garraio-sare batzuetatik Txik Txak sortu zenez, 2022ko uztailean sarea 6 eragileek operatzen zuten (7 trenbide-zerbitzuak kontuan hartuz gero). Honako hauek dira egungo eragileak:
- Autocars Souletins[43]
- Basque Bondissant[44]
- Hiruak Bat[45]
- Keolis Euskal Kosta-Aturri[46]
- Kintoa Mugi[47]
- Société Nationale des Chemins de fer Français[48]
- Transdev ATCRB[49]
Sarea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Txik Txak sarea honako zerbitzu hauetan banatzen da:[50][51]
Tram'Busa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tram'Buseko lineak Baionaldean aritzen diren igarotze azkarreko autobus lineak dira, eskualdeko leku garrantzitsuenak oso maiztasun handiarekin lotzen dituztenak, semaforoaren lehentasuna eta errei erabiliak. Lineak 2 daude:
Linea | Ibilbidea | Hasiera | Luzera (km) | Geltokiak | Eragilea |
---|---|---|---|---|---|
T1 | Baionako Gainak ↔ Biarritzeko herriko etxea | 2019ko irailaren 2a | 12,0 | 31 | Keolis Euskal Kosta-Aturri |
T2 | Garròs ↔ Marrac | 2021eko apirilaren 26a | 13,3 | 24 | Keolis Euskal Kosta-Aturri |
Autobusa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sareko joan-etorri gehienak autobusez egiten dira, ingurune horrek egituratzen baititu lurraldeko auzoak eta hiriak. Txik Txaken autobus-lineak hirikoak zein hiriartekoak dira, eta udalerri bakar batetik hiru herrialdeetaraino iristen dira. Autobus-lineak "linea nagusiak" (ibilbide garrantzitsuekin Baionaldean), "hiriarteko lineak" (herrialde ezberdinen artean) eta "linea osagarriak" (gainerakoak) bereizten dira.
Linea nagusiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Guztira 4 dira Biarritz eta Baiona lotzen dituztenak Angelutik barrena, gainerako autobus-lineak baino maiztasun handiagoz, Tram'Bus lineen osagarri:
Linea | Ibilbidea | Hasiera | Luzera (km) | Geltokiak | Eragilea |
---|---|---|---|---|---|
4 | Izarbel — Aireportua ↔ Sainsontan | 2019ko irailaren 2a | 15,9 | 42 | Keolis Euskal Kosta-Aturri |
5 | Irati — Harausta ↔ Baionako geltokia | 2019ko irailaren 2a | 20,5 | 57 | Keolis Euskal Kosta-Aturri |
6 | Harausta — Euskaldunen plaza ↔ Ametzondo | 2019ko irailaren 2a | 18,4 | 34 | Keolis Euskal Kosta-Aturri |
7 | Irati ↔ Lorategi Publikoa | 2021eko ekainaren 26a | 3,2 | 2 | Keolis Euskal Kosta-Aturri |
Hiriarteko lineak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hiriarteko 8 lineek beren artean komunikatzen dituzte herrialdeak, eta beren ibilbideko herrietan gelditzen dira. Pasatzeko maiztasun txikiagoak dituzte, eskari espezifikoagoari erantzuten baitiote, baina distantzia askoz handiagoak egiten dituzte:
Linea | Ibilbidea | Hasiera | Luzera (km) | Geltokiak | Eragilea |
---|---|---|---|---|---|
3 | Baiona ↔ Donibane Lohizune — Hendaia | 2019ko irailaren 2a | 36,8 | 38 | Transdev ATCRB |
10 | Baigorri — Donibane Garazi ↔ Donapaleu | 2019ko irailaren 2a | 42,7 | 17 | Hiruak Bat |
11 | Baiona — Donapaleu ↔ Maule — Atharratze | 2019ko irailaren 2a | 93,8 | 39 | Hiruak Bat |
12 | Baiona ↔ Ahurti — Samatze | 2019ko irailaren 2a | 38,6 | 23 | Hiruak Bat |
13 | Baiona ↔ Bastida / Donoztiri | 2019ko irailaren 2a | 48,4 | 29 | Basque Bondissant |
14 | Baiona ↔ Kanbo — Ezpeleta | 2019ko irailaren 2a | 26,9 | 22 | Basque Bondissant |
15 | Kanbo ↔ Hazparne — Iholdi | 2019ko irailaren 2a | 39,8 | 17 | Basque Bondissant |
16 | Urepele ↔ Arrosa | 2019ko irailaren 2a | 27,4 | 11 | Kintoa Mugi |
Linea osagarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ondorio praktikoetarako, linea hauek hiru sektoretan banatuta daude (iparraldea, hegoaldea eta ekialdea), hurrenez hurren Baionaldea eta Itsasegia eskualdeei eta lurraldeko gainerako eskualdeei dagozkienak. Iparraldea sektorea 15 linea ditu, guztiak hirikoak, Baionako metropoli-eremuari zerbitzua ematen diotenak, Bidartetik Ondreseraino eta Biarritzetik Mugerreraino:
Hegoaldea sektoreko lineak, 11 guztira, Donibane Lohizuneren eta Hendaiaren inguruan egituratzen dira. Horietako batzuk erabat hiritarrak dira, eta beste batzuk, berriz, hiriartekoak:
HEGOALDEA SEKTOREA | |||||
---|---|---|---|---|---|
Linea | Ibilbidea | Hasiera | Luzera (km) | Geltokiak | Eragilea |
31 | San Juan plaza ↔ Zahar Etxea | 2019ko irailaren 2a | 9,9 | 15 | Transdev ATCRB |
33 | Hondarraitz ↔ Behobia | 2019ko irailaren 2a | 12,0 | 29 | Transdev ATCRB |
35 | Hondarraitz ↔ Autoportua | 2019ko irailaren 2a | 13,3 | 29 | Transdev ATCRB |
37 | Hendaia ↔ Biriatu | 2019ko irailaren 2a | 11,8 | 20 | Transdev ATCRB |
39 | Water Sport Center ↔ Donibaneko geltokia | 2019ko irailaren 2a | 18,9 | 30 | Transdev ATCRB |
41 | Lafitenea ↔ Zaldi Xurito | 2019ko irailaren 2a | 13,4 | 35 | Transdev ATCRB |
43 | Urruñako herri barnea ↔ Alturan | 2019ko irailaren 2a | 15,6 | 32 | Transdev ATCRB |
45 | Donibane Lohizune ↔ Sara — Sarako lezeak | 2019ko irailaren 2a | 22,9 | 12 | Transdev ATCRB |
47 | Donibane Lohizune ↔ Senpere — Dantxarinea | 2019ko irailaren 2a | 26,5 | 19 | Transdev ATCRB |
49 | Donibane Lohizune ↔ Senpere — Kanbo | 2019ko irailaren 2a | 33,6 | 27 | Transdev ATCRB |
51 | Donibane Lohizune — Arbona ↔ Biarritz | 2019ko irailaren 2a | 18,7 | 19 | Transdev ATCRB |
Azkenik, ekialdea sektorea beste sektoreetatik kanpoko lineek osatzen dute. Hauek dira:
EKIALDEA SEKTOREA | |||||
---|---|---|---|---|---|
Linea | Ibilbidea | Hasiera | Luzera (km) | Geltokiak | Eragilea |
53 | Mendialde ↔ Sohütako herriko etxea | 2019ko ekainaren 4a | 8,6 | 21 | Autocars Souletins |
55 | Beila Bidia ↔ Aiziritze | 2019ko irailaren 2a | 15,1 | 14 | Hiruak Bat |
57 | Arnaga — Artekoa ↔ Behereko Plaza | 2020ko urtarrilaren 17a | 11,9 | 21 | Transdev ATCRB |
59 | Pilota Plaza ↔ Altzueta | 2020ko urtarrilaren 17a | 10,5 | 20 | Transdev ATCRB |
60 | Atharratze-Sorholüze ↔ Larraine | 2022ko uztailaren 4a | 16,5 | 4 | ? |
61 | Bolagaina ↔ Etxeparea | 2021eko irailaren 4a | 12,1 | 20 | Transdev ATCRB |
Anezkak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Doako anezkak Baiona, Biarritz edo Donibane Lohizune bezalako hiri batzuen erdigunean dagoen zerbitzua da, eta sareko linea nagusietatik urrun samar dauden eremuak (alde zaharrak, hondartzak, disuasio-aparkalekuak...) linea nagusiekin lotzen ditu. Zerbitzua guztiz doakoa da eta ibilgailu elektriko txikiek erabiltzen dute:
Txalupa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Txalupa, sarearen gehiengoa ez bezala, itsasontzi batean egiten den zerbitzu bat da, Aturri ibaiaren gainean. Gaur egun, linea bakarra dago, udetan Angelun beste geltoki bat gehitzen duena:
Linea | Ibilbidea | Hasiera | Luzera (km) | Geltokiak | Eragilea |
---|---|---|---|---|---|
A1 | Baionako herriko etxea ↔ Bokale — Briselames | 2019ko irailaren 2a | 5,9 | 4 | Keolis Euskal Kosta-Aturri |
Eskaera Bidezko Garraioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Landa-eremuetan Txik Txak sarearen geldialdi erregularretatik urrun dauden tokiak konektatzeko, zerbitzu hau sortu da. Gehienez ere 20 joan-etorri egin daitezke etxebizitzaren eta sareko geraleku jakin batzuen artean, baina zerbitzua ematen den udalerrietan bizi direnentzat edo mugikortasun murriztua dutenentzat bakarrik da baliagarria. Eremu-sistema baten bidez funtzionatzen du, eta sistema horretan hainbat udalerri sartzen dira:
Eremua | Helmugak | Hasiera | Zerbitzutako egunak |
---|---|---|---|
Amiküze | Arüe • Arrueta • Donapaleu • Laphizketa • Ozaraine • Uhartehiri | 2021eko abenduaren 4a | Al • As • Az • Og • Or • Lr • |
Gaineko Xiberoa | Atharratze-Sorholüze • Maule-Lextarre • Mendikota | 2021eko abenduaren 4a | Al • |
Iholdi | Donapaleu • Iholdi • Irisarri | 2021eko abenduaren 4a | Al • |
Oztibarre | Donapaleu • Izura • Larzabale | 2021eko abenduaren 4a | |
Peko Xiberoa | Barkoxe • Maule-Lextarre • Ospitalepea • Sarrikotapea | 2021eko abenduaren 4a |
Trena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Txik Txak sareak ez du zehazki tren-zerbitzurik. Horiek SNCF enpresak ematen ditu, TER Akitania Berria sarearen barruan, eta tarifikazio berezia dute. Dena den, Euskal Hirigune Elkargoak Ipar Euskal Herria zeharkatzen duten hiru lineetako bat finantzatzea lortu du, 54 linea, eta ordutegiak kontrolatzen ditu, beraz, Txik Txakeko gainerako lineekin batera. Hauek dira lineak:
Linea | Ibilbidea | Hasiera | Luzera (km) | Geltokiak | Eragilea |
---|---|---|---|---|---|
51 | (Bordele — ) Bokale ↔ Hendaia — Irun | 2019ko irailaren 2a | 41,28 | 8 | Société Nationale des Chemins de Fer |
53 | Baiona ↔ Peirahorada ( — Paue — Tarbe) | 2019ko irailaren 2a | 31,58 | 3 | Société Nationale des Chemins de Fer |
54 | Baiona ↔ Kanbo — Donibane Garazi | 2019ko irailaren 2a | 52,15 | 8 | Société Nationale des Chemins de Fer |
Besteak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Arestian aipatutakoaz gain, beste zerbitzu batzuk ere baditu Txik Txak sareak:
Eskola Garraioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Hirigune Elkargoa eskolako garraioen kudeaketaz arduratzen da 2018ko irailetik aurrera eskumenak transferitu ostean. Eskumen horren eremua Ipar Euskal Herrian menderatu eta eskolatutako ikasleen garraioei dagokie. Eskola-garraio zerbitzu hau lurraldeko edozein eskola, kolegio edo lizeotan matrikulatuta dauden ikasleei zuzenduta dago.[52]
Bizikleta
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bizikletari dagokionez, Txik Txak bizikletak alokatzeko bi zerbitzu biltzen ditu 2019ko irailean. Alde batetik, Vélibleu, zerbitzu elektrikodun bizikleta zerbitzua, epe laburrerako alokagarriak. Hamabi geltoki zeuden kostaldeko zortzi udalerritan banatuta: Hendaia, Donibane Lohizune, Bidarte, Biarritz, Angelu, Baiona, Bokale eta Tarnose. Zerbitzua amaitu da 2022. urtean, aurkitu gabeko publikoagatik. Bestetik, Ipar Euskal Herriko bizikleta, luzarorako (hilabete batetik 4ra) alokatzeko moduko bizikleta zerbitzua.[53][54][55]
Kovoit'
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2020ko azaroaren 30ean aplikazio elebidun bat (frantsesez eta euskaraz) eta webgune bat kaleratu ziren, Txik Txak Kovoit' izenekoa, koordainketa bultzatzeko asmoz.[56]
Pass Rocade 50
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2019ko urriaren 1ean Pass Rocade 50 jarri zen abian, eta, horren bidez, Euskal Hirigune Elkargoko 159 udalerrietako biztanleei % 50eko murrizketa egingo zaie, A63 (Ondres eta Biriatu artean) eta A64 (Hiriburu eta Gixune artean) autobideen Euskal Herriko zatietan egingo dituzten ibilbideetarako. Erabiltzaileek gutxienez 20 ibilbide berdin egin behar dituzte hilabetean, eta abonu bat jarri behar dute ASF dendetako batean. Helburua da autobideko trafikoaren zati bat bideratzea, erabiltzaileei murrizketa bat proposatuz, batez ere laneko joan-etorriak eginez eta, horrela, trafikoa desmuntatuz.[57][58][59]
Tarifak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2022ko uztailaren 4tik aurrera, sareko tarifak bateratu egingo dira, eta berdin-berdinak izango dira linea eta zerbitzu guztietarako, SNCFk emandako tren-zerbitzuetarako izan ezik, horiek garraio-titulu propioak baitituzte.[60]
USTEKABEKO TXARTELAK | ||
---|---|---|
Txartela | Deskripzioa | Prezioa |
Bidaia 1eko tiketa | Txartel arrunta (joanekoa bakarrik: linea-aldaketak, 90 minutura arte gehienez) | 1,20 € |
Banku-txartela | Ticket 1 voyage (banku-txartela zuzenean makina balidatzailera hurbilduz ordaintzen da) | 1,20 € |
SMS tiketa | Ticket 1 voyage (SMS bat 93064 zenbakira bidalita ordaintzen da, BUS + linearekin) | 1,20 € |
Libre txartela | Joaneko txartela (garraio-titulu pertsonal eta besterenezina, hilaren amaieran ordaintzen da) | 0,96 € |
10 Bidaiako tiketa | 10 txartel arruntak (joanekoa bakarrik: linea-aldaketak, 90 minutura arte gehienez) | 9,60 € |
Egun 1eko txartela | Bidaia mugagabeak 24 orduz sare osoan zehar | 3,50 € |
7 eguneko txartela | Bidaia mugagabeak 7 egunez sare osoan zehar | 13,00 € |
Taldeño tiketa | Gehienez 5 lagunentzako joan-etorriko txartela (linea-aldaketak, 90 minutura arte gehienez) | 6,00 € |
7 eguneko taldeño tiketa | Gehienez 5 lagunentzako bidaia mugagabeak 7 egunez sare osoan zehar | 40,00 € |
Euskopass | Joan-etorriko txartel konbinatua Euskotrenekin Baiona eta Donostia artean Hendaiatik | 5,50 € |
txartela | Edozein garraio-titulu kargatzeko euskarri berrerabilgarria | 0,20 € |
ABONAMENDUAK | ||
---|---|---|
Hilabete 1eko abonamendua | Urte 1eko abonamendua | |
28 urtez pekoak | 20 € / hilabetea | 8 € / hilabetea |
28-65 urtekoak | 36 € / hilabetea | 29 € / hilabetea |
65 urtez goitikoak | 25 € / hilabetea | 20 € / hilabetea |
Flota
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Txik Txak sarean 211 ibilgailuk egiten dute lan guztira:
Eraikitzailea | Eredua | Zenbakia | Urtea | Luzera (m) | Garaiera (m) | Edukiera | Lineak |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Trenak | |||||||
Alstom | Z56300 | 5 | 2016 | 71,600 | 4,290 | 360 | 51 |
Bombardier | B81500 | 3 | 2008 | 57,400 | 4,020 | 168 | 53 |
Alstom | X73500 | 2 | 2002 | 28,900 | 3,700 | 78 | 54 |
Igarotze Azkarreko Autobusak | |||||||
Irizar | ie.tram | 8 | 2021 | 12,165 | 3,400 | 100 | T2 |
Irizar | ie.tram | 10 | 2019 | 18,730 | 3,400 | 155 | T1 |
Autobusak | |||||||
Irizar | I3 | 8 | 2020 | 14,900 | 3,399 | 50 | 3 |
Mercedes Benz | Citaro 2 G hybrid | 2 | 2020 | 18,125 | 3,120 | 121 | 4 |
Mercedes-Benz | Spinter | 2 | 2019 | 6,945 | 2,716 | 18 | 53 55 |
Dietrich | City 23 | 3 | 2018 | 5,100 | 2,900 | 23 | N1 N2 N10 N11 N12 N13 N6 |
Gruau | Bluebus | 8 | 2018 | 5,460 | 2,970 | 22 | N1 N2 N10 N11 N12 N13 N6 |
Heuliez | GX 137 | 5 | 2016-2018 | 9,520 | 2,885 | 70 | 33 35 37 40 41 42 43 52 |
Heuliez | GX 337 HYB | 1 | 2016 | 12,060 | 3,300 | 110 | 39 |
Heuliez | GX 337 | 31 | 2015-2017 | 12,060 | 3,300 | 110 | 4 5 6 30 32 36 38 44 |
Mercedes Benz | Sprinter City 77 | 2 | 2014-2015 | 7,432 | 2,435 | 50 | 51 |
Iveco | Crossway | 2 | 2014 | 12,097 | 3,370 | 55 | 45 47 49 |
Mercedes Benz | Citaro 2 Ü | 1 | 2013 | 12,135 | 3,095 | 82 | 31 |
Mercedes-Benz | Intouro | 14 | 2012 | 13,300 | 2,500 | 51 | 13 14 15 |
BredaMenarinibus | Alva Vivacity | 5 | 2011 | 9,387 | 2,979 | 55 | 34 46 48 50 |
Heuliez | GX 327 | 32 | 2010-2014 | 12,040 | 2,910 | 95 | 4 5 6 30 32 36 38 44 |
Iveco | Arway | 1 | 2010-2014 | 11,991 | 3,454 | 59 | 47 49 |
Mercedes Benz | Citaro 2 G | 2 | 2010 | 18,125 | 3,120 | 121 | 4 |
Heuliez | GX 127 | 7 | 2009-2016 | 9,420 | 2,885 | 70 | 33 35 37 40 41 42 43 52 |
Heuliez | GX 127 L | 4 | 2008 | 10,645 | 2,330 | 90 | 40 42 52 |
Mercedes-Benz | Spinter | 3 | 2007 | 6,945 | 2,716 | 18 | 57 59 61 |
Solaris | Urbino 12 | 20 | 2003-2006 | 12,000 | 3,200 | 104 | 4 5 6 30 32 36 38 44 |
Heuliez | GX 117 L | 14 | 2001-2002 | 10,500 | 2,910 | 94 | 34 46 48 50 |
Fiat | Scudo | 1 | 1997 | 4,520 | 1,940 | 8 | 16 |
Irizar | I6 | 10 | ? | 10,780 | 3,731 | 48 | 10 11 12 |
Itsasontziak | |||||||
Txalupa | 1 | 2019 | 18,20 | - | 76 | A1 | |
U-Portu | 1 | 2018 | 20 | - | 60 | A2 | |
Adèle | 1 | 2017 | 15 | - | 45 |
Euskara
[aldatu | aldatu iturburu kodea] Tram'Bus megafoniak, frantsesez bakarrik |
Txik Txak marka komertziala, estetikagatik edo borondatez, elebitasun-hirueletasun irudia ematen saiatzen da. Hala ere, euskararen (eta gaskoiaren) egoera oso desberdina da sare desberdinen arabera. Tram'Bus sarean, euskal izenak eta izen gaskoiak sartzeko diseinatu dituzte geldialdiak. Hau urtaro askotan gertatu da gaskoi izenarekin. Horrela, Marracq, Garros, Maubec, les Pontots, Forum edo parc du Castillon geltoki zaharrak Marrac, Garròs, Maubèc, los Pontòts, Fòrum eta parc de Castilhon gaskonizatuak izan ziren, hurrenez hurren, Tram'Bus sarea zerbitzuan jarri zenean. Hala ere, sarean euskarari buruz dagoen aipamen bakarra Garitako geltokian (frantsesez: Échauguette) dagoen "Museoak" hitzaurrea da. Bestalde, ibilgailuen kanpoaldean errotulazio hirueleduna sartu bada ere (adibidez: "%100 elektrikoa", "100% conectat" edo "silencieux"), megafonia eta ibilbideko dokumentu ofizial guztiak (planoak, ordutegiak, oharrak, etab.) frantsesez bakarrik idazten dira, euskararentzat lekurik utzi gabe.
Hau Baionaldeko gainerako garraiobideetara estrapolatu daiteke: autobusak, txalupa, anezkak... Egoerak hobera egin du apur bat, Lapurdi Itsasegia aldera joan baita. Han, gaskoiaren presentziarik gabe eta autobus sarearen aurretiko esperientziarekin, informazio guztia frantsesez eta euskaraz dago, eta geldialdiek euskal izenak erakusten dituzte (nahiz eta bakarren bat frantsesar eran, Hatchondo edo Haïçabia kasu). Testu guztiak bi hizkuntzetan idatzita daude aldi berean, eta ez bereizita, nahiz eta bi hizkuntzak bereizteko frantsesa pribilegiatua izan, lehen postua eta errotulazioa letra lodiz emanez. Euskara gero eta letra lodiagoan agertu ohi da.
Ekialdeko sektoreak inguru berean daude, baina Baionatik zenbat eta urrunago egon, orduan eta euskararen presentzia handiagoa da (ez karteletan eta gainerako testuetan, ia ez baitago halakorik, geltokien izenetan baizik). Izan ere, Zuberoan, ia geltoki guztiek euskara hutsez dute izena.
Interneteko informazioari dagokionez, nahiz eta 2022ko uztaila baino lehen sareko webguneak frantsesezko bertsioa eta euskarazkoa izan, data horretatik aurrera frantsesezko bertsioa baino ez dago eskuragarri.[61]
Azkenik, trenbide-sarean, euskararen aipamen bakarra Baiona eta Donibane Garazi arteko lineko geltokietan dago (Baionan izan ezik), non SNCFk frantsesezko izenarekin batera (beherago eta letra etzanez) euskarazko izena errotulatu duen.
Irudiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Anezka bat Baionako harresietan zehar
-
Autobus bateko barnealdea
-
Autobus bat geldialdi batean
-
Txalupa bat Baionan
-
Autobus bat Donibane Lohizunen
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Frantsesez) «Ipar Euskal Herria: garraio publiko guztiak, Txik Txak sarearen pean» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ «Legezko informazioak» www.communaute-paysbasque.fr (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ (Frantsesez) admin-preprod. (2022-06-20). «TXIK TXAK zure bila dator!» Txik Txak transports Agglomération Pays Basque Adour (Noiz kontsultatua: 2022-06-25).
- ↑ Palau, François. Le rail en France : les 80 premières lignes, 1828-1851. ISBN 2-9509421-0-5. PMC 758347102. (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ Palau, François. (1998). Le rail en France : le Second Empire. Tome 1, 1852-1857. F. et M. Palau ISBN 2-9509421-1-3. PMC 40636076. (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ a b 1991ko abenduaren 20ko Frantziako Errepublikaren Officiel aldizkaria, 16.641. orrialdea eta hurrengoak
- ↑ Desport, Gilbert. (1987). «La ligne Bayonne-Cambo (1883-1991)» Bulletin de la Société des Sciences, Lettres et Arts de Bayonne (Bayonne: Société des Sciences, Lettres et Arts de Bayonne) 143 (Le chemin de fer à Bayonne; eta dans le Sud-Ouest): 92..
- ↑ «Donostiatik mugara trenbide elektrikoa» web.archive.org 2014-03-07 (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ «Tolosa-Baiona burdinbidea» chemins.de.traverses.free.fr (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ Courant, René. (1982). Le temps des tramways. in: Encyclopédie des chemins de fer. Menton: Éditions du Cabri ISBN 2-903310-22-X..
- ↑ «1885eko urriaren 30eko dekretua, Baiona eta Biarritz artean, Saint-Jean-d 'Anglet-en bidez, Tramwayko linea bat ezartzea onura publikokoa dela deklaratzen duena Marracqeko lizeoan (karga-koadernoarekin eta atzeraeraginezko hitzarmenarekin).» Bulletin des Lois (992): 78-95. 1896-2-20.
- ↑ (Frantsesez) «Belaunaldi jauzilariak» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2020-04-06).
- ↑ a b «Historia - Chronoplus - Chronoplus Euskal Kosta-Aturri eskualdeko garraio sarea» www.chronoplus.eu (Noiz kontsultatua: 2020-04-06).
- ↑ «Nor gara?» web.archive.org 2009-09-03 (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ «Historikoa - Chronoplus – Euskal Kostaldea» www.chronoplus.eu (Noiz kontsultatua: 2020-04-06).
- ↑ (Frantsesez) «Baiona: garraioen sindikatu mistoaren azkena» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ (Frantsesez) «Chronoplus iragarri da» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ (Frantsesez) «Stab Chronoplus bihurtu da» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).
- ↑ «ATCRB - Uribil sarea» web.archive.org 2009-07-04 (Noiz kontsultatua: 2020-04-06).
- ↑ Uribil 2009
- ↑ ITZULIA sarea
- ↑ HEGOBUS: garraio-sare berri bat da Hego Lapurdi aglomerazio elkargoko eskalan
- ↑ «Sareko mapa» Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseilua
- ↑ (Frantsesez) «Euskal Herria: Txik txak sareak garraiobide guztiak estaliko ditu.» Ville, Rail et Transports 2019-04-01 (Noiz kontsultatua: 2020-04-06).
- ↑ (Frantsesez) «Baiona: Tram'Busera itzultzeko lanei buruzko puntua» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Biarritz: behar den Tram'Busaren lanen egutegia» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Tram'Busa Iparraldean: proiektua Baionan, Angelun eta Biarritzen» https://www.trambus-paysbasque.fr/ (Noiz kontsultatua: 2020-04-06).
- ↑ (Frantsesez) «Ipar Euskal Herriko TXIK TXAK sarea: garraio publikoaren gorakada handia hilabetean.» France Bleu 2019-10-21 (Noiz kontsultatua: 2021-04-22).
- ↑ (Frantsesez) «Baionaldea: Tram'Busa laster jarriko da martxan» France Bleu 2019-08-05 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Ipar Euskal Herria: dagoeneko 85 000 bidaiari Tram'Buserako» La République des Pyrénées (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Tram'Busa Baionaldean: zer egin dezake hobeto?» France Bleu 2019-12-09 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Bideoa: Baionako txofer erasotua: atsekabea Balishon auzoan» LCI (Noiz kontsultatua: 2020-07-24).
- ↑ (Frantsesez) «Twitterren, txoferraren erasotzaile gisa, salaketa jarri du.» www.20minutes.fr (Noiz kontsultatua: 2020-07-24).
- ↑ (Frantsesez) «Baionako autobus-gidariaren erasoa: Balishongo biztanleek ere entzunak izatea nahiko lukete.» France Bleu 2020-07-17 (Noiz kontsultatua: 2020-07-24).
- ↑ (Frantsesez) «Ipar Euskal Herria: non dago Tram'Buseko 2. linearen gurdia?» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Tram'Buseko 2. linea lau astez probatzen ari da Tarnose eta Baionako Marrac artean.» France Bleu 2021-03-08 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Ipar Euskal Herria: Tram'Busaren T2 lineak apirilaren 26an irekiko du» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
- ↑ (Frantsesez) «Baionaldean T2aren jaurtiketa: autobusa hobeto doa autorik gabe» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-04-26).
- ↑ (Frantsesez) «Tarnos eta Baionako hegoaldea lotzen dituen Tram'Busa 2a astelehen honetan hasi da» France Bleu 2021-04-25 (Noiz kontsultatua: 2021-04-26).
- ↑ (Frantsesez) «Baionaldea: autobus gidarien greba apirilaren 26an, T2 linea martxan jartzeagatik» SudOuest.fr (Noiz kontsultatua: 2021-04-26).
- ↑ (Frantsesez) «Etorkizuneko autobus txartelak Txik Txak, litro bat gasolina baino merkeago, Ipar Euskal Herriko leku guztietara joateko aukera emango du.» ici, par France Bleu et France 3 2022-02-22 (Noiz kontsultatua: 2022-06-25).
- ↑ «Hurrengo geltokia: 2022ko uda» www.chronoplus.eu (Noiz kontsultatua: 2022-06-25).
- ↑ (Frantsesez) «Autocars Souletins: garraio turistikoak Maule Zuberoan» www.autocars-souletins.com (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) «Gure Car Express autobus-line erregularrak eta Euskal Hirigune Elkargoan» Le Basque Bondissant (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) «Hiriarteko lineak» Autocars Hiruak Bat (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) «Keolisek Lapurdiko Kostaldearen Sarearen trantsizio energetikoa jarraitzen du.» www.keolis.com (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ «KINTOA MUGI: bilana!» Aldudeko Ibarra 2018-02-26 (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ «TER Akitania Berria - Ordutegiak, trafiko-informazioa, txartelen erosketa eta abonuak» m.ter.sncf.com (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) «Txik Txak sarea» AUTOCARS ATCRB (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) Txik Txak. «Deskargatzeko mapak» www.txiktxak.eus (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) Txik Txak. «Deskargatzeko ordutegiak» www.txiktxak.eus (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ «Eskola garraioa» www.communaute-paysbasque.fr (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) Mediabask. (2019-09-04). «Velibleu, zerbitzu libreko bizikleta elektrikoak.» www.mediabask.eus (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) «Ipar Euskal Herria. Txik Txak bizikleta elektrikoak eskaintzen ditu» actu.fr (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ «Bizikleta zerbitzuak» www.communaute-paysbasque.fr (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ «Txik Txak Kovoit', zure eguneroko joan-etorrientzat» txiktxak-kovoit.fr (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) SudOuest.fr. (2019-09-26). Ipar Euskal Herria: Pass Rocade 50 urriaren 1ean hasiko da. ISSN 1760-6454. (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) «Ipar Euskal Herria: Pass Rocade 50era doa!» France Bleu 2019-09-30 (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ «Le Pass rocade 50» www.communaute-paysbasque.fr (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) Txik Txak. «Txartelak eta abonamenduak» www.txiktxak.eus (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).
- ↑ (Frantsesez) admin-preprod. «Txik Txak - Accueil» Txik Txak transports Agglomération Pays Basque Adour (Noiz kontsultatua: 2022-06-26).