Celerina/Schlarigna
46°30′43,7″N 9°51′32,6″E/46,512139 9,859056 Celerina/Schlarigna | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kanton | |||
| Okręg | |||
| BFS Nummer |
3782 | ||
| Powierzchnia |
24,02 km² | ||
| Wysokość |
1 714 m n.p.m. | ||
| Populacja (31 grudnia 2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
081 | ||
| Kod pocztowy |
7505 | ||
| Tablice rejestracyjne |
GR | ||
| |||
Położenie na mapie Szwajcarii  | |||
| 46°30′43,7″N 9°51′32,6″E/46,512139 9,859056
| |||
| Strona internetowa | |||
Celerina/Schlarigna (niem./wł. Celerina; rm. ⓘSchlarigna; do 1943 Celerina, 1943-1950 Schlarigna/Celerina) – miejscowość i gmina w Szwajcarii, w kantonie Gryzonia, w regionie Maloja. Jest położona u ujścia doliny Berninapass w Górnej Engadynie[2]. Od 2006 ma powierzchnię 24,02 km². Z tego obszaru 34% jest użytkowane rolniczo, a 30,5% jest zalesione. Z pozostałej części terenu 4,1% jest zasiedlone (budynki lub drogi), a pozostała część (31,4%) jest nieprodukcyjna (rzeki, lodowce lub góry).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Celerina/Schlarigna po raz pierwszy wspomniana została w 1313 roku jako Schellarin. W 1320 wzmiankowana była jako Celarina. Do 1943 oficjalna nazwa gminy brzmiała Celerina, kiedy to przyjęła nazwę Schlarigna/Celerina. W 1950 roku ponownie przemianowana na Celerina/Schlarigna[2].
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość typu Haufendorf, czyli nieregularna i nieplanowana o dość gęstej architekturze zbudowanej wokół centralnego placu i osady Crasta. Znajduje się w Górnej Engadynie, w regionie Maloja[3].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]W Celerina/Schlarignie mieszkają 1 484 osoby[1]. W 2020 roku 27,4% populacji gminy stanowiły osoby urodzone poza Szwajcarią[1].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]W centrum gminy zachowało się wiele historycznych budynków, liczne pochodzą z XVII wieku. Należą do nich trzy zabytkowe kościoły: mały romański kościół w Crasta, barokowy kościół Bel Taimpel w centrum miejscowości i gotycki kościół pw. św. Jana (San Gian) położony na wzgórzu nad rzeką Inn. Kościół San Gian jest uznany za zabytek dziedzictwa narodowego. Został zbudowany w 1478 roku na miejscu starszej o około 500 lat kaplicy. Ma jednoapsydową konstrukcję z malowanym drewnianym dachem i freskami. W 1682 roku w gotycką wieżę dzwonniczą uderzył piorun i spalił drewnianą iglicę, która nie została odbudowana[4].
W ciągu ostatnich kilku dekad istotnie wzrosło znaczenie turystyki w Celerina/Schlarigni. Istnieje zarówno turystyka letnia, jak i zimowa. Latem uprawiana jest turystyka piesza, wspinaczka górska i kolarstwo górskie. W pobliżu jest także możliwość gry w golfa, lotów szybowcem i pływania. Sporty zimowe obejmują narciarstwo biegowe, alpejskie, bobsleje i skeleton. W Celerina/Schlarigni znajduje się bezpośredni wyciąg narciarski prowadzący do ośrodka narciarskiego Corviglia, którego znaczna część leży w gminie Celerina/Schlarigna[4].
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez teren gminy przebiegają drogi główne nr 27 i nr 29.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Bundesamt für Statistik, Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2020 - 2020 | Tabelle [online], Bundesamt für Statistik, 1 września 2021 [dostęp 2022-05-16] (niem.).
- ↑ a b Ottavio Clavuot: Celerina/Schlarigna. Historisches Lexikon der Schweiz, 2005. [dostęp 2021-06-13]. (niem.).
- ↑ Swiss Federal Statistical Office – Amtliches Gemeindeverzeichnis der Schweiz – Mutationsmeldungen 2016
- ↑ a b Protestant church San Gian. Engadin. (ang.).