İçeriğe atla

Cem Akaş

Bağlantı ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Cem Akaş
Doğum10 Mart 1968 (56 yaşında)
Mannheim, Almanya
MeslekYazar
MilliyetTürk
Dönem1990-günümüz
TürRoman, öykü, deneme
Önemli ödülleriFullbright Bursu
(1994)
Etkilendikleri
Resmî site
cemakas.com, şefin salatası

Cem Akaş (d. 10 Mart 1968, Mannheim), Türk roman, öykü ve deneme yazarı, çevirmen ve yayıncı.

Yaşam öyküsü

[değiştir | kaynağı değiştir]

7 yaşına kadar ailesiyle birlikte Almanya'da yaşayan Cem Akaş, 1974'te Türkiye'ye taşındı ve İzmit'e yerleşerek ilköğrenimini Seka İlkokulu'nda tamamladı. Robert Kolej'i bitirdi, Boğaziçi Üniversitesi'nden kimya mühendisi diploması aldı. New York'ta yaşadığı bir buçuk yıl süresince Columbia Üniversitesi'nde siyaset kuramı master'ı yaptı. 2004 yılında Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü'nden "Collective Political Action in the Turkish Press, 1950-1980" başlıklı teziyle doktora derecesini aldı. Cem Akaş, ilk öyküsünü 1987 yılında, Gergedan dergisinde yayımladı: "Gerçeğin Öte Yanında". 1992-2004 yılları arasında Yapı Kredi Yayınları'nda çeşitli konumlarda (editör, genel yayın yönetmeni, yayın danışmanı) çalıştı. 2005 yılında, yayıncılık hizmetleri veren g yayın grubu'nu kurdu ve yayın yönetmenliğini üstlendi. "Sıcak Nal", ku-ko kurgu kolektifi ve "tuhaf etki"nin kurucuları arasındadır. Cem Akaş, Sabancı Üniversitesi'nde "yaratıcı yazarlık" dersleri de vermiştir.[1] 2018 yılından bu yana Can Yayınları'nın genel yayın yönetmenliğini sürdürüyor.

Yazarlığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Cem Akaş'ın yayımlanan ilk kitabı Noktanın Kesişimleri Antolojisi, "alabildiğine zengin bir program" getiren, "edebiyat adamında çok sık rastlanmayan, son derece besleyici bir ilgi alanına dayanan" bir yazarın habercisi olarak selamlandı.[2] 1992 yılında iki romanı birden yayımlandı. Kısa sürede "kült roman" statüsünü kazanan 7, "okurun yüzünü gözünü çarpıtacak kadar sıkı sürprizler"le dolu[3] olmasıyla, sinematografik kurgusuyla ve cinselliği betimleyişiyle dikkat çekti. Suç ve Ceza'ysa "yazında Borgescil bir dönüşümün başlattığı ancak düşünsel muştularının Benjamin'e değin uzandığı bilinen ve Batı yazınlarında çok sık olarak kullanılmaya başlanılan üretimsel mayanın artık Türkiye'de de tutmaya başladığının bir göstergesi" olarak görüldü.[4] Cem Akaş'ın üç romandan (Balığın Esir Düştüğü Yer, Sönmemiş Kireç, Oyun İmparatorluğu) oluşan kitabı Olgunluk Çağı Üçlemesi, çağdaş Türkçe edebiyatta benzeri az görülen bir distopyaydı ve kurgusunun giriftliğiyle olduğu kadar, "yüzyıllar sonra okunabilecek bir 'geçmiş tarih'in öyküsü"[5] olarak da dikkat çekti. Akaş 2009'da 19 adlı romanını yayımladı. Bölüm, paragraf, cümle, sözcük ve karakter sayılarının hepsinin 19'un katları olduğu bu roman, yapı ve içerik olarak Kur'an'ın surelerinin üzerine kurulmuştu ve Türkçe edebiyatta Kur'an'ı yazınsal bir metin olarak gören ve bu metne yazınsal göndermelerle kurulan ilk roman olmasıyla[6] öne çıktı. Akaş'ın 2012'de yayımlanan öykü kitabı Tekerleksiz Bisikletler, yazarın "eksiltmeli öykü" olarak nitelendirdiği bir teknikle yazılmış metinleri bir araya getirdi. Öyküyü oluşturan çeşitli yapısal unsurların atılarak nasıl metinler elde edilebileceğini araştıran yazarın bu çabasının, güçlü bir birikime dayandığı düşünüldü: "Tüm bu öyküler Akaş’ın yadsınamayacak birikiminin de bir göstergesini oluşturuyor. Selçuklu labirentlerinden Mısır piramitlerine dallarını uzatan, Bursa’da nefes alan, sonunda da bir Borges metnine bağlanan bir öyküyü kaleme alabilen yazarın birikimi de bu türden yansılarla gözler önüne seriliyor."[7]

Yayıncılığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Cem Akaş yayıncılık hayatına 1992 yılında Yapı Kredi Yayınları'nda editör olarak başladı. Sonraki yıllarda yayın yönetmeni yardımcılığı, genel yayın yönetmenliği ve yayın danışmanlığı görevlerini üstlendi. Yayınevinin çeşitli dergilerini ve kitap dizilerini yönetti, kültür-sanat etkinliklerine katkıda bulundu, web varlığının yaratılması ve geliştirilmesinde rol oynadı.[8] 2004 yılında YKY'den istifa eden Cem Akaş, 2005'te her türlü yayıncılık hizmeti veren g yayın grubu'nu kurdu.[9] 2014 yılında Koç Üniversitesi Yayınları'nın (KÜY) direktörlüğünü üstlendi.[10] 2018'den bu yana Can Yayınları'nın genel yayın yönetmenliğini sürdürüyor.

Eğitmenliği

[değiştir | kaynağı değiştir]

Cem Akaş 2013 yılında İstanbul'da, Hayat Bilgisi adında, "yeni şeyler bilmek lazım" diye düşünenler için, kültür endüstrisi ve yaşam kültürü ağırlıklı bir program izleyen, New School for Social Research'ü model alan bir yetişkin okulu kurdu.[11]

Kitapları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Telif Kitaplar
  • Noktanın Kesişimleri Antolojisi; (Hil, İstanbul 1990)
  • 7; (Altıkırkbeş, İstanbul 1992, İyi Şeyler 1996, Okuyanus 2001)
  • Suç ve Ceza; (YKY, İstanbul 1992, 1995; Everest, İstanbul 2008)
  • Belkienisbatur; (Altıkırkbeş, İstanbul 1993)
  • Gizli Hava Müzesi; (Altıkırkbeş, İstanbul 1995)
  • İse; (YKY, İstanbul 1999)
  • İse Ki Değil, (YKY, İstanbul 2001)
  • Aşkın Zembereği; (Ankara 1999)
  • Olgunluk Çağı 1: Balığın Esir Düştüğü Yer; (Altıkırkbeş, İstanbul 2000)
  • Aşkın Zembereği & Uyandığında Kadın Hala Yanındaydı - Elli Öykü; (Sel, İstanbul 2000)
  • Pop Art: Kaldırımdaki Dondurma (YKY, İstanbul 2001)
  • Olgunluk Çağı Üçlemesi; (YKY, İstanbul 2001)
  • Balığın Esir Düştüğü Yer, Sönmemiş Kireç, Oyun İmparatorluğu, (YKY, İstanbul 2003)
  • r, (Okuyanus, İstanbul 2002)
  • Kant Kulübü - Bir İlkgençlik Macerası (Alkım, İstanbul 2004; Tudem, İzmir 2009)
  • Zibaldone 2 (Sel, İstanbul 2005)
  • Gitmeyecekler İçin Urbino (Everest, İstanbul 2007)
  • 19 (Everest, İstanbul 2009)
  • Guarding the State (Gymnasium, İstanbul 2010)
  • Bumba Dağın Arkasını Merak Ediyor (Can Çocuk, İstanbul 2011)
  • Tekerleksiz Bisikletler (DK, İstanbul 2012)
  • Sincaplı Gece (Can, 2016)
  • Y (Can, 2018)
Yayına Hazırlanmış Kitaplar
  • Gorbaçov'un Rusyası (Sevin Okyay ile), YKY, İstanbul (1994)
  • Kavramlar ve Bağlamlar Arasında, YKY, İstanbul (2002)
  • 9/11 (Bedrettin Toprak vd. ile.), YKY, İstanbul (2002)
  • Şevket Rado. Sözün Gelişi, YKY, İstanbul (2003)
  • Descant: Turkey – Inside Out (Karen Mulhallen ile), Toronto (2003)
  • Burham Karaçam. Burası Yapı Kredi, Fark Buradaydı, YKY, İstanbul (2007)
  • Fenerbahçe 1907-2007, g yayın grubu, İstanbul (2008)
  • Şakir Eczacıbaşı. Seçilmiş Anlar, g yayın grubu, İstanbul (2009)
  • Kabuğundan Taşan Adam: Nirun Şahingiray, TEGV, İstanbul (2011)
  • “Nirun Abi”den Çocuklara, TEGV, İstanbul (2011)
  • Yetmiş Yıllık Yolculuk: Petrol Ofisi 1941-2011, g yayın grubu (2011)
  • Bir Geleneğin Anatomisi: Robert Kolej 1863-2013 (2013)
Çeviri Kitaplar
  • John Lennon; In His Own Write (Altıkırkbeş, 1991)
  • Ruth Rendell; Heartstones (Remzi, 1991)
  • Enid Blyton; Three Boys and a Circus (YKY, 1994)
  • Susan Sontag; The Way We Live Now (YKY, 1995)
  • John Irving; The 158-Pound Marriage (Mitos, 1996)
  • Roald Dahl; Esio Trot (YKY, 1999)
  • Roald Dahl; George’s Marvellous Medicine (YKY, 2000)
  • Harry Mathews; Singular Pleasures (Sel, 2000)
  • Alberto Manguel; Chez Borges (YKY, 2002)
  • Ursula K. LeGuin; Another Place (K Kitaplığı, 2002)
  • John Stuart Mill; On the Freedom of Thought and Expression (K Kitaplığı, 2003)
  • Norman Lock; Emigrés & Joseph Cornell’s Operas (YKY, 2004)
  • Alberto Manguel; Stevenson Under the Palm Trees (YKY, 2004)
  • Oda Projesi; Neighbourhood, Room, Neighbour, Guest? (Türkçeden; Oda Projesi, 2005)
  • Masterpieces of World Ceramics (Pera Müzesi, 2008)
  • Octet (Pera Müzesi, 2009)
  • Meriç Öner, ed.; Tracing Istanbul (from the air) (Türkçeden; Garanti Galeri, 2009)
  • Picasso – Suite Vollard (Pera Müzesi, 2010)
  • Frida & Diego – Kahlo Rivera (Pera Müzesi, 2010)
  • Hüseyin Bahri Alptekin - I Am Not a Studio Artist, (Türkçeden; Salt, 2011)
  • Amin Muhammad Said, Karim Khalil Thabit - The Life of Mustafa Kemal Pasha (Türkçeden; DK, 2011)
Çeviri Katkıları
  • Enis Batur, haz.; Gütenberg Gökadasına Gezi (YKY, 1994)
  • Enis Batur, haz.; Gesualdo (YKY, 1994)
  • İshak Reyna, haz.; Dünya Öyküleri (YKY, 1995)
  • İshak Reyna, haz.; İlk Aşk'ın On Öyküsü (YKY, 1996)
Antolojilere Giren Yapıtlar
  • Süreyyya Evren, haz.; Genç Türk Yazar ve Şairleri (Kabalcı, 1994) - "Hitchcock'un Çekmediği Filmin..."
  • Nalan Barbarosoğlu, Metin Kaçan, haz.; Öykü 2000 (Gendaş, 2000) - "Son Günah - Br Oyun"
  • Cem Mumcu, haz.; Cinsel Öyküler (Okuyanus, 2001) - "Arkadan"
  • Enis Batur, haz.; "Kaptan, Gemide Kaçak Yolcu Var" (Sel, 2002) - "Kaçmak”
  • Cem Mumcu, N. Nevra Savcılıoğlu, haz.; Kahramanlar Kitabı (Okuyanus, 2004) – “Kilgore Trout”
  • Constanze Letsch, ed.; Unser Istanbul (Berlin Verlag, 2008) – “Wo Ist Der Teppisch?”
  • Pelin Derviş, Bülent Tanju,Uğur Tanyeli, eds.; Becoming Istanbul (Garanti Galeri & Deutsches Architekturmuseum, 2008) – “Sparrow”
  • Orhun Şemin, haz.; Sesli Edebiyat 2 (DenizKültür, 2009) – “Dostumuz Bağışlanmaz Bir Suç İşledi”
  • Wolfger Pöhlman, haz.; Das Wagnis der Erinnerung (die horen & Goethe-Instituten Südosteuropas, 2010) – “In welsche Richtung?”, çev. Christoph K. Neumann
Senaryo
  • Silsile; Ozan Açıktan'la; yön. Ozan Açıktan (2014)

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel
  1. ^ "Cem Akaş". Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Edebiyat dışı mizahın dehlizlerinde hikayeler" (PDF). 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. 
  3. ^ "Bu kitap, "zeki okur" için" (PDF). 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. 
  4. ^ "Cem Akaş'ın "Suç ve Ceza"sı" (PDF). 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. 
  5. ^ "Cem Akaş'ın Dünyası" (PDF). 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. 
  6. ^ "Türk Edebiyatında Bir İlk, Kuran-ı Kerim'den Beslenen Bir Roman: "19"". 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. 
  7. ^ "Eksilerek Çoğalan Öyküler" (PDF). 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2019. 
  8. ^ "Cem Akaş". 15 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. 
  9. ^ "biz kimiz?". Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  10. ^ "koç üniversitesi yayınları". 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2016. 
  11. ^ "Hayat Bilgisi". 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2014. 
Genel
  • Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 1 (3. bas.). İstanbul: YKY. Mart 2010. s. 49-50. ISBN 9789750805684. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Cem_Akaş&oldid=33858196" sayfasından alınmıştır