Ch-28

Raduga Ch-28 (kod NATO AS-9 Kyle, ozn. fabryczne izdielije 93 oraz D8) – radziecki pocisk rakietowy klasy powietrze-ziemia. Pierwszy skonstruowany w ZSRR pocisk przeciwradarowy.

Historia

W drugiej połowie lat 60 XX w. w ZSRR skonstruowano samolot bombowy Jak-28N. Jednym z jego zadań miało być zwalczanie stacji radiolokacyjnych przy pomocy rakiet kierowanych naprowadzających się pasywnie na źródło promieniowania radiowego. Zadanie skonstruowania odpowiedniego pocisku otrzymało OKB Raduga. Ponieważ wcześniej projektowało ono wyłącznie skrzydlate rakiety dla lotnictwa strategicznego kierownictwo Radugi postanowiło ze nowy pocisk będzie miał przy mniejszych wymiarach konfigurację aerodynamiczną zbliżona do pocisków Ch-22 i KSR-5.

Ch-28 była zbudowana w klasycznym układzie aerodynamicznym. Kadłub o przekroju kołowym był wyposażony w niewielkie skrzydła delta, w tylnej części kadłuba znajdowały się płytowe stery. Napęd zapewniał dwuzakresowy silnik rakietowy na paliwo ciekłe. Głowica bojowa burząca, montowana w kadłubie rakiety podczas przygotowywania do użycia, przed zatankowaniem paliwa i utleniacza. Istniała także głowica jądrowa przeznaczona dla Ch-28. Detonację głowicy powodował optyczny zapalnik zbliżeniowy.

Istniały co najmniej trzy głowice samonaprowadzające przeznaczone do zwalczania radarów pracujących z różnymi długościami fali. Były one programowane przez pokładową aparaturę Filin, lub przenoszoną w zasobniku podwieszanym Mietieł. Aparatura Filin wykrywała źródła promieniowania radarowego w sektorze 60° przed samolotem i obrazowała je na wyświetlaczu w kabinie samolotu. Zasobnik Mietieł wykorzystywał jako czujnik głowicę samonaprowadzającą pocisku i mógł lokalizować radary znajdujące się w sektorze 40° przed pociskiem.

Po uchwyceniu celu i zbliżeniu się na odpowiednią odległość pocisk był zrzucany z samolotu, z zamontowanej na węźle uzbrojenia belki PU-28S. Po oddaleniu się na bezpieczną odległość uruchamiał się silnik pocisku. Pocisk początkowo wznosił się, później nurkował w kierunku celu pod kątem ok. 40°. Jeśli atakowana stacja radiolokacyjna przerwała pracę pociski pierwszych serii kontynuowały lot po torze balistycznym, później pociski wyposażano w zmodernizowaną głowicę która po zaniku sygnału kierowała pocisk w kierunku celu na podstawie zapamiętanych współrzędnych, jednocześnie sprawdzając czy cel zmienił długość nadawanej fali elektromagnetycznej.

Produkcję Ch-28 rozpoczęto w 1971 roku. Pomimo pierwotnych planów nie została zintegrowana z systemem uzbrojenia samolotu Jak-28. Była przenoszona przez samoloty Su-24 (wyposażony w aparaturę Filin), Su-7B, Su-17 i Tu-22M (razem z zasobnikiem Mietieł). Ch-28 została wycofana (lata 90 XX w.) z uzbrojenia lotnictwa rosyjskiego. Zastąpiła ją rakieta Raduga Ch-58.

Poza ZSRR Ch-28 był eksportowany do Iraku i Wietnamu, a prawdopodobnie także do Syrii, Jemenu, Libii i Peru. Ch-28 został użyty bojowo przez lotnictwo irackie podczas wojny iracko-irańskiej. Efektów ataków na radiolokatory irańskich baterii rakiet MIM-23 Hawk nie ujawniono, do czasu pisania artykułu źródłowego.

Dane taktyczno-techniczne

• Masa: 720 kg
• Masa głowicy bojowej: 160 kg
• Długość: 5,97 m
• Średnica kadłuba: 0,43 m
• Rozpiętość: 1,93 m
• Prędkość: 3500 km/h
• Zasięg: ok. 120 km

Bibliografia

• Piotr Butowski. Przegląd rosyjskich pocisków kierowanych klasy powietrze-ziemia i powietrze-woda. „Nowa Technika Wojskowa”. 1995. Nr. 3. s. s. 15-19. ISSN 1230-1655. 
• Krzysztof Nicpoń. Rakiety przeciwradiolokacyjne. Wschód.. „Nowa Technika Wojskowa”. 1996. Nr. 7. s. s. 16-18, 21-22. ISSN 1230-1655.