Chthonius tenuis
| Chthonius tenuis | |||
| L. Koch, 1873 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Chthonius s.str. | ||
| Gatunek |
Chthonius tenuis | ||
| Synonimy | |||
| |||
Chthonius tenuis – gatunek zaleszczotka z rodziny Chthoniidae.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1873 roku przez Ludwiga Carla Christiana Kocha. Jako miejsce typowe wskazano Digne-les-Bains w Alpach Górnej Prowansji. W 1963 roku Max Beier zsynonimizował z nim gatunek Chthonius tenuichelatus, opisany z Vodna koło Skopja w 1937 roku przez Jovana Hadžia. Z kolei w 1992 roku Giulio Gardini i Laura Oggianu zsynonimizowali z nim podgatunek Chthonius microphthalmus vallei, opisany z Grotty della Spipoli koło San Lazzaro di Savena w 1949 roku przez Ludovica di Caporiacco[1].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Zaleszczotek ten ma cztery szczecinki na tylnej krawędzi karapaksu. Przednia krawędź karapaksu jest u niego prosta i piłkowana. Nie występuje epistom. Oczy przedniej pary odsunięte są od przedniego brzegu karapaksu o odległość niewiele większą niż połowa ich średnicy. Nogogłaszczki zaopatrzone są w szczypce pozbawione ujść gruczołów jadowych. Zęby na palcach tychże szczypiec są duże i w większości wyraźnie od siebie oddzielone. Maksymalna odległość między zębami na środkowej części palca nieruchomego równa jest szerokości tychże zębów mierzonej u ich podstawy. Palec ruchomy nie jest u nasady zaopatrzony w wewnętrzną apodemę wzmacniającą. Długość palców przekracza pół milimetra. W widoku bocznym dłoń jest nabrzmiała z wyraźnie zaokrągloną stroną grzbietową. Barwa dłoni przynajmniej u samic jest ciemniejsza niż pozostałych członów nogogłaszczków. Spośród bioder odnóży krocznych te drugiej i trzeciej pary wyposażone są w kolce biodrowe. Odnóża kroczne pierwszej i drugiej pary mają jednoczłonowe stopy, natomiast odnóża kroczne pary trzeciej i czwartej mają stopy dwuczłonowe[2].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Pajęczak ten zasiedla ciepłe stanowiska, w warunkach środkowoeuropejskich preferując trawiaste stoki o południowej ekspozycji i kserotermiczne zarośla. Bytuje w ściółce i pod kamieniami. Występuje na rzędnych do 1800 m n.p.m.[3].
Gatunek zachodniopalearktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburgu, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Malty, Polski, Czech, Słowacji, Rumunii, Bułgarii, Serbii, Czarnogóry, Macedonii Północnej i Grecji[1]. Poza tym zamieszkuje nadbrzeżną część Afryki Północnej[3], gdzie stwierdzono go w Algierii i Tunezji[1]. W Polsce gatunek ten znany jest z Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, Pienin i Górnego Śląska[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Mark Harvey: Chthonius (Chthonius) tenuis L. Koch, 1873. [w:] Western Australian Museum Field Guide and Catalogues. Pseudoscorpions of the World [on-line]. Government of Western Australia. [dostęp 2020-12-12].
- ↑ Jana Christophoryová, Frantisek Stahlavsky, Peter Fedor. An updated identification key to the pseudoscorpions (Arachnida: Pseudoscorpiones) of the Czech Republic and Slovakia. „Zootaxa”. 2876, s. 35-48, 2011. DOI: 10.11646/zootaxa.2876.1.4.
- ↑ a b c Wojciech B. Jędryczkowski. Zaleszczotki (Pseudoscorpionidea). „Flora i Fauna Pienin – Monografie Pienińskie”. 1, s. 125–126, 2000.