Clara Andersen
| Clara Andersen | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | 1826ko maiatzaren 13a |
| Herrialdea |  Danimarka |
| Heriotza | 1895eko abuztuaren 28a (69 urte) |
| Familia | |
| Ama | Birgitte Andersen |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | daniera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | antzerkigilea, eleberrigilea eta itzultzailea |
Clara Elisabeth Andersen (Kopenhage, 1826ko maiatzaren 13a – ibidem, 1895eko abuztuaren 28a) danimarkar idazlea izan zen, antzezlanak, ipuinak eta eleberriak idatzi zituena. Sortu zituen antzezlan ugariei esker, XIX. mendeko emakumezko antzerkigile danimarkar arrakastatsuena izan zen. Bere Rosa og Rosita (1862) ehun aldiz baino gehiago antzeztu zen Danimarkako Errege Antzokian. Andersenen bizitzan zehar, bere benetako nortasuna ezezaguna izan zen, antzezlanak modu anonimoan idatzi baitzituzten, eta eleberriak eta ipuinak Paul Winther izengoitiaz sinatu baitzituzten[1][2].
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Clara Elisabeth Andersen Kopenhagen jaio zen 1826ko maiatzaren 13an. Aita Casper Heinrich Bernhard Andersen musikaria zuen, Errege Antzokian tronpa jo zuena, eta ama, berriz, Birgitte Andersen, antzoki bereko aktorea[1].
Oraindik gaztea zela hasi zen antzezlanak idazten. 1848an, En Evadatter Henrik Hertz poetari bidali zion, eta hark idazten jarraitzera bultzatu zuen. 1855ean Frederik Høedt antzerkigilea ezagutu zuen, eta hark antzezlan hori Errege Antzokian eszenaratu zuen 1855ean. Emakume batek idatzitako antzezlan ezagunenetako bat bihurtu zen Danimarkan. Londresko aristokratek Hamleten antzezpena nola hautematen zuten oinarria zuen, eta harrera ona izan zuen kritikarien artean. Bere antzezlan arrakastatsuena, Rosa og Rosita, Errege Antzokian estreinatu zen 1862an, eta horrez gain, Vienan, Berlinen, Breslaun eta Kristianian ere antzeztu zen[1]. Andersenen antzezlan gehienak Errege Antzokian eszenaratu ziren eta harrera ona izan zuten[3].
Paul Winther izengoitia erabiliz, Noveller ipuin bilduma (1855) eta Kastaniebaandet eleberria (1861) argitaratu zituen[3].
Azken urteetan, Vienan bizi izan zen, baina antzerkiarekiko interesa ez zuen galdu. Kopenhagen hil zen 1895eko abuztuaren 28an, oraindik ezezaguna antzerkigile gisa. Diru kopuru handia ongintzarako utzi zuen[1].
Lan hautatuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- En Evadatter (1855)
- Noveller (1855)
- En Velgørers Testamente (1858)
- Kastaniebaandet (1861)
- Rosa og Rosita (1862)
- En Teaterhistorie under Ludvig den XIV (1862)
- En nyttig Onkel (1870)
- Grøns Fødselsdag (1870)
- De lykkeligste Børn (1871)
- Sandt og usandt (1873)[3]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d (Danieraz) Busk-Jensen, Lise. «Clara Andersen» Dansk Kvindebiografisk Leksikon 2023-04-22 (Noiz kontsultatua: 2024-12-02).
- ↑ (Danieraz) Dyrbye, Martin. «Clara Andersen» Gyldendals Teaterleksikon 2012-07-09 (Noiz kontsultatua: 2024-12-02).
- ↑ a b c (Danieraz) Andersen, Anton. (1896). «Frøken Clara Andersen» Danske Forfatterinder i det nittende Hundredaar. København: Em. Laghoffs Forlag (Noiz kontsultatua: 2024-12-02).
