Cutty Sark

Cutty Sark
Poprzednie nazwy	Ferreira; Maria Di Amparo
Bandera	Wielka Brytania
Port macierzysty	Greenwich
Armator	Cutty Sark Preservation Society
	Dane podstawowe
Materiał	drewno
	Historia
Stocznia	Scott and Linton, Dumbarton, Wielka Brytania
Data budowy	1869
	Dane techniczne
Wyporność	2100 t
Liczebność załogi	28-35
Długość całkowita (L)	85,1 m
Szerokość (B)	10,9 m
Zanurzenie (D)	6 m
Pojemność	1963 RT
	Ożaglowanie
Typ ożaglowania	fregata
Powierzchnia ożaglowania	2970 m²
Liczba masztów	3
	Napęd mechaniczny
Prędkość maks.	17,15 w.
	Multimedia w Wikimedia Commons

SV Cutty Sark – XIX-wieczny kliper herbaciany, który pobił wiele rekordów prędkości. Jest to obecnie jedyny zachowany kliper herbaciany na świecie, stoi teraz w suchym doku przy nabrzeżu w dzielnicy Londynu, Greenwich jako statek-muzeum.

Historia i rejsy

„Cutty Sark” zbudowano w Szkocji w 1869 r. jako żaglowiec do przewozu herbaty z Chin. Był to w ówczesnych czasach najszybszy kliper, mogący w ciągu dnia przepłynąć 350 mil (ok. 650 km, średnia dobowa prędkość 15 w). Jak uważają niektórzy, był to też najpiękniejszy ze wszystkich żaglowców świata, ze swoim mocno wydłużonym bukszprytem i sześcioma piętrami żagli na grotmaszcie (prawie 3000 m² żagla, dł. całk. 85 m).

Drewniana, trzymasztowa fregata o stalowym szkielecie kadłuba, zwodowana w Wlk. Brytanii w 1869 r. nazwana Cutty Sark na cześć Nannie Dee – wiedźmy z poematu Roberta Burnsa (1759–1796) „Tam O’Shanter”. Poemat opowiada o farmerze Tamie, który późną porą, w czasie burzy, upity wraca na grzbiecie swojego konia o imieniu Meg do domu. Przejeżdżając koło nawiedzonego kościoła, Tam zauważa tańczące w nim wiedźmy. Na widok jednej z nich, Nannie Dee, odzianej w zbyt krótką koszulę, krzyczy „Weel done, Cutty-sark!” (cutty-sark oznacza w języku Scots właśnie krótką koszulę). Krzykiem zwraca na siebie uwagę. Wiedźmy puszczają się za Tamem w pogoń z Nannie Dee na czele. Tam pogania konia, ale wiedźmie udaje się złapać Meg za ogon, który zostaje w jej dłoni. Galion pod bukszprytem klipra przedstawia goniącą Tama Nannie z końskim ogonem w ręku.

Cutty Sark w 1896 r. przeszedł pod banderę portugalską i dwukrotnie zmieniał nazwę i właściciela. Po utracie masztów w 1916 r. był otaklowany jako brygantyna. W 1923 r. kpt. Wilfred Dowman uratował kliper dla Anglii, odkupując go od Portugalczyków – nazwa klipra była wtedy na ustach wszystkich i był to dogodny moment do nadania takiej samej nazwy nowemu gatunkowi whisky wchodzącemu właśnie na rynek. Do dziś logo tej whisky przedstawia ilustrację Cutty Sark na żółtym tle. Jej producent wspierał jedną z najbardziej znanych imprez żeglarskich świata – Cutty Sark Tall Ships’ Races (Operacja Żagiel).

Pożar

Wczesnym rankiem 21 maja 2007 r. na żaglowcu wybuchł pożar. Statek uległ uszkodzeniu, ocalały jednak rufa i dziób. Część wyposażenia została na czas przeprowadzanego remontu zdemontowana (fragmenty poszycia, omasztowanie, wyposażenie ruchome) i podobnie jak galeria galionów eksponowana na pokładzie – ocalała z pożaru. Pożar został spowodowany przez przemysłowy odkurzacz, zostawiony włączony we wnętrzu historycznego statku^[1].

Statek został odbudowany i otwarty dla publiczności w dniu 25 kwietnia 2012 r.^[1]

Cutty Sark
Cutty Sark - widok z Canary Wharf po drugiej stronie Tamizy
Cutty Sark nocą
Cutty Sark, wejście do muzeum

Inne

Plany Modelarskie żaglowca zostały opublikowane w zeszycie 4/1976 (nr 74).

Zbierane są fundusze na budowę drugiego identycznego, pływającego żaglowca^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b Cutty Sark: Queen reopens Greenwich tea clipper. [w:] BBC News [on-line]. 2012-04-25. [dostęp 2014-09-05]. (ang.).
↑ Cutty Sark 2. [w:] Cutty Sark reborn 2 sail [on-line]. 2016-11-16. [dostęp 2016-11-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Cutty Sark (ang.)
Cutty Sark im April 2014 Grossformatige Bilder

[bbc-1] Cutty Sark: Queen reopens Greenwich tea clipper. [w:] BBC News [on-line]. 2012-04-25. [dostęp 2014-09-05]. (ang.).

[CuttySark2-2] Cutty Sark 2. [w:] Cutty Sark reborn 2 sail [on-line]. 2016-11-16. [dostęp 2016-11-16]. (ang.).

[1]

[2]