Daniel Auber

Daniel-François-Esprit Auber
	Daniel-François-Esprit Auber
Algemene informatie
Volledige naam	Daniel-François-Esprit Auber
Geboren	29 januari 1782
Geboorteplaats	Caen
Overleden	13 mei 1871
Overlijdensplaats	9e arrondissement van Parijs
Land	Frankrijk
Werk
Genre(s)	Klassiek
Beroep	Componist, muziekpedagoog
	(en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Daniel-François-Esprit Auber (Caen, 29 januari 1782 – Parijs, 13 mei 1871) was een Frans componist en muziekpedagoog. Hij is in België en Nederland vooral bekend door de opera La Muette de Portici (De Stomme van Portici), waarvan een opvoering in Brussel in 1830 aangegrepen werd als aanleiding tot de tegen koning Willem I der Nederlanden gerichte Belgische Revolutie.

Levensloop

Hoewel hij als kind al muzikaal begaafd was (reeds op zijn elfde componeerde hij romances) had hij niet meteen de bedoeling daar iets mee te doen. Hij streefde als kantoorbediende in Londen een zakelijke carrière na. Pas na de terugkeer in zijn vaderland in 1804 ging hij zich volledig aan de muziek wijden.

Hij begon met het componeren van instrumentaal werk. Zo schreef hij enkele concerten voor de cellist Lamare, met wie hij bevriend was. In 1805 ging zijn eerste opera Julie ou l'Erreur d'un moment in première. Zijn eerste opera's hadden weinig succes, maar in 1811 maakte Julie zoveel indruk op Luigi Cherubini, dat deze aanbood Auber te begeleiden bij zijn verdere muziekstudies.

Zijn doorbraak met La Bergère châtelaine in 1820 maakte hem tot een van de meest vooraanstaande componisten van de Parijse Opéra-Comique. Na dat jaar kwam hij bijna jaarlijks met een nieuwe opera. Een van zijn werken uit die tijd, Gustave III, werd later door Giuseppe Verdi gebruikt voor de figuratie van Un ballo in maschera.

Toen Auber ging samenwerken met de bekende librettist Eugène Scribe ontstond een grote reeks stukken die veel succes oogstten. Het duo beheerste van 1830 tot 1850 het luchtige genre van de Franse opera, de opéra comique. Een van zijn grotere successen was Le cheval de bronze (première maart 1835 in de Opéra-Comique te Parijs). In 1842 volgde hij Cherubini op als directeur van het Conservatoire de Paris.

Het meesterwerk onder zijn bijna 50 opera's is wel de grand opéra La Muette de Portici (De Stomme van Portici) uit 1828 met als onderwerp de opstand in het koninkrijk Napels in 1647. Hoe meeslepend het werk is blijkt uit het feit dat een opvoering in de Brusselse Muntschouwburg de artistieke vonk in het politieke buskruit was waarvan de ontploffing leidde tot de Belgische Opstand in 1830.

Van de vele opéras comiques die Auber schreef hield alleen Fra Diavolo (1830) repertoire.

Composities

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1805	Julie ou l'erreur d'un moment	1 akte	1805, Parijs, Salle Doyen	Jacques-Marie Boutet, genoemd Monvel
1812	Jean de Couvain; ook: Le Château de Chimay	3 aktes	september 1812, Parijs, Château de Chimay	Népomucène Lemercier
1812-1813	Le Séjour militaire	1 akte	27 februari 1813, Parijs, Opéra-Comique	Jean-Nicolas Bouilly en Emanuel Mercier-Dupaty
1819	Le Testament et les billets doux	1 akte	18 september 1819, Parijs, Opéra-Comique	François-Antoine-Eugène Planard
1819	La Bergère châtelaine	3 aktes	27 januari 1820, Parijs, Opéra-Comique	François-Antoine-Eugène Planard
1821	Emma ou La Promesse imprudente	3 aktes	7 juli 1821, Parijs, Opéra-Comique	François-Antoine-Eugène Planard
1822-1823	Leicester; (of: Le Château de Kenilworth)	3 aktes	25 januari 1823, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Anne-Honoré-Joseph Duveyrier, genoemd Mélesville, naar Walter Scott
1823	La Neige; (of: Le Nouvel Eginard)	4 aktes	9 oktober 1823, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Germain Delavigne
1823	Vendôme en Espagne; (samen met: Ferdinand Herold	1 akte	5 december 1823, Parijs, Grand Opéra Garnier	Adolphe-Joseph-Simonis Empis en Edouard Mennechet
1824	Les Trois Genres; onder medewerking van: François-Adrien Boïeldieu	Proloog en 1 akte	27 april 1824, Parijs, Odéon	August Eugène Scribe, Emanuel Mercier-Dupaty en Michel Pichat
1824	Le Concert à la cour; (of: La Débutante)	1 akte	5 mei 1824, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Anne-Honoré-Joseph Duveyrier, genoemd Mélesville
1824	Léocadie drame	3 aktes	4 november 1824, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Anne-Honoré-Joseph Duveyrier, genoemd Mélesville, naar Miguel de Cervantes Saavedra
1825	Le Maçon (De metselaar)	3 aktes	3 mei 1825, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Germain Delavigne
1826	Le Timide; (of: Le Nouveau Séducteur)	3 aktes	2 juni 1826, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Xavier Boniface, genoemd Saintine
1826	Fiorella	3 aktes	28 november 1826, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1828	La Muette de Portici (De Stomme van Portici)	5 aktes	29 februari 1828, Parijs, Grand Opéra Garnier	August Eugène Scribe en Germain Delavigne
1829	La Fiancée	3 aktes	10 januari 1829, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe, naar «Les Contes de l'atelier» van Michel Masson en Raymond Brucker
1829-1830	Fra Diavolo; (of: L'Hôtellerie de Terracine)	3 aktes	28 januari 1830, Parijs, Théâtre Feydeau	August Eugène Scribe
1830	Le Dieu et la Bayadère; (of: La Courtisane amoureuse)	2 aktes	13 oktober 1830, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1831	Le Philtre (De liefdesdrank); nieuw geschreven door: Gaetano Donizetti in 1832 in Parijs	2 aktes	15 juni 1831, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1831	La Marquise de Brinvilliers; Medewerking van: Désiré-Alexandre Batton, Henri Montan Berton, Giuseppe Marco Maria Felice Blangini, François-Adrien Boïeldieu, Michèle Enrico Francesco Aloisio Vincenzo Paolo Carafa, Luigi Cherubini, Ferdinand Hérold en Ferdinando Paër	3 aktes	31 oktober 1831, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en François-Henri-Joseph Castil-Blaze)
1832	Le Serment; (of: Les Faux-Monnoyeurs)	3 aktes	1 oktober 1832, Parijs, Grand Opéra	August Eugène Scribe en Edouard-Joseph Mazères
1833	Gustave III; (of: Le Bal masqué); nieuw vertoont van: Giuseppe Verdi in 1859 in Rome	5 aktes	27 februari 1833, Parijs, Grand Opéra	August Eugène Scribe
1834	Lestocq (of: L'Intrigue et l'amour)	4 aktes	24 mei 1834, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1835	Le Cheval de bronze	3 aktes	28 maart 1835, Parijs, Grand Opéra	August Eugène Scribe
1835-1836	Actéon	1 akte	23 januari 1839, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1836	Les Chaperons blancs	3 aktes	26 maart 1836, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1836	L'Ambassadrice	3 aktes	21 december 1836, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1837	La Fête de Versailles	1 akte	10 juni 1837, Château de Versailles	August Eugène Scribe
1837	Le Domino noir	3 aktes	2 december 1837, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1839	Le Lac des fées	5 aktes	1 april 1839, Parijs, Grand Opéra	August Eugène Scribe en Anne-Honoré-Joseph Duveyrier, genoemd Mélesville
1840	Zanetta (of: Jouer avec le feu)	3 aktes	18 mei 1840, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Jules-Henry Vernoy de Saint-Georges
1841	Les Diamants de la couronne (De kroondiamanten)	3 aktes	6 maart 1841, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Jules-Henry Vernoy de Saint-Georges
1842	Le Duc d'Olonne	3 aktes	4 februari 1842, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Xavier Boniface, genoemd Saintine
1843	Le Part du diable (Het aandeel van de duivel)	3 aktes	16 januari 1843, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1844	La Sirène	3 aktes	26 maart 1844, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1844	La Barcarolle; (of: L'Amour et la musique)	3 aktes	22 april 1844, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1847	Les Premiers pas; met medewerking van: Adolphe Adam, Michèle Enrico Francesco Aloisio Vincenzo Paolo Carafa en Jacques Fromental Halévy	1 akte	15 november 1847, Parijs, Opéra national	Alphonse Royer en Gustave Vaëz
1847	Haydée ou Le Secret	3 aktes	28 december 1847, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe, naar de van Prosper Mérimée uit het Russische vertaalde vertelling «Six et quatre»
1850	L'Enfant prodique	5 aktes	6 december 1850, Parijs, Grand Opéra	August Eugène Scribe
1851	Zerline; (of: La Corbeille d'oranges)	3 aktes	16 mei 1851, Parijs, Grand Opéra Garnier	August Eugène Scribe
1852	Marco Spada	3 aktes	21 december 1852, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Germain Delavigne; finale scène naar «La Confession du bandit» van Horace Vernet
1855	Jenny Bell	3 aktes	2 juni 1855, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1855-1856	Manon Lescaut	3 aktes	23 februari 1856, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe, naar «Histoire du chevalier Des Grieux et de Manon Lescaut» van Antoine-François Prévost d'Exiles
1861	La Circassienne	3 aktes	2 februari 1861, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe
1864	La Fiancée du roi de Garbe	3 aktes	11 januari 1864, Parijs, Opéra-Comique	August Eugène Scribe en Jules-Henry Vernoy de Saint-Georges
1868	Le Premier jour de bonheur	3 aktes	15 februari 1868, Parijs, Opéra-Comique	Adolphe Philippe Dennery en Eugène Cormon
1869	Rêve d'amour	3 aktes	20 december 1869, Parijs, Opéra-Comique	Adolphe Philippe Dennery en Eugène Cormon

Bibliografie

Jean Grundy Fanelli: A chronology of operas, oratorios, operettas, cantatas and misellaneous stage works with music performed in Pistoia 1606-1943, Bologna: Edizioni Pendragon, 1998, 301 p., ISBN 978-8-886-36658-8
M. Cornaz: Le fonds musical des archives de la famille d'Arenberg a Enghien, in: Revue Belge de Musicologie 49:139+ 1995
Francis Claudon: Dictionnaire de l'opéra-comique français, Paris: Peter Lang, 1995, 531 p.
A. Pascuzzi: L'opera francese nell'800, Rassegna Musicale Curci Quadrimestrale 48:24-6 N2 1995
Guy Gosselin: L'age d'or de la vie musicale a Douai 1800-1850, Liège: Editones Mardaga, 1994, 236 ES p.
Ulrich Schreiber: Opernführer für Fortgeschrittene eine Geschichte des Musiketheaters; das 19. Jahrhundert, Basel: Bärenreiter Kassel, 1991, 974 p.
Kristine Klopfenstein Fletcher: The Paris Conservatory and the contest for solo bassoon, Bloomington, Indiana: Indiana University Press, 1987, 142 p.
Spire Pitou: The Paris Opera. An encyclopedia of operas, ballets, composers, and performers; growth and grandeur, 1815-1914, New York: Greenwood Press, 1983.