De Ewrop
Defnyddir y term De Ewrop i gyfeirio at yr holl wledydd yn ne Ewrop. Fodd bynnag, ar adegau gwahanol mae'r cysyniad o dde Ewrop wedi amrywio yn seiliedig ar gyd-destunau gwleidyddol, ieithyddol a diwylliannol yn ogystal ag elfennau megis daearyddiaeth neu hinsawdd. Mae'r mwyafrif o wledydd arfordirol yn ffinio â Môr y Canoldir. Yr eithriadau yw Portiwgal sydd ar fôr yr Iwerydd, Serbia a Gweriniaeth Macedonia sydd wedi'u hamgylchynu gan dir a Bwlgaria sy'n ffinio â'r Môr Du.
Diffiniad daearyddol
[golygu | golygu cod]
Yn ddaearyddol, de Ewrop yw hanner deheuol tir Ewrop. Mae'r diffiniad hwn fodd bynnag yn gymharol, heb ffiniau clir. Mae mynyddoedd yr Alpau a'r Massif Central yn creu ffin ffisegol rhwng yr Eidal a Ffrainc a gweddill Ewrop.
Yn ddaearyddol, ystyrir y gwledydd canlynol yn rhan o dde Ewrop:
Andorra
Portiwgal (yn cynnwys: Madeira ac Azores)
Sbaen (yn cynnwys: Ynysoedd Balearig)
Gibraltar (tir Prydeinig tramor)
Yr Eidal (yn cynnwys: Sardinia a Sisili)
San Marino
Dinas y Fatican
.svg?lang=cy){kind=small}
Albania
Bosnia a Hercegovina
Bwlgaria
Croatia (o dan Sava a Kupa)
Groeg (yn cynnwys: Ynysoedd Aegean, Crete, a'r Ynysoedd Ionaidd)
Montenegro
Serbia (o dan Sava a'r Danube)
Gogledd Macedonia
Cosofo
Twrci (yn cynnwys: Dwyrain Thrace)
Eraill
[golygu | golygu cod]- Croatia (weithiau ystyrir ardaloedd gogleddol (Slavonia, Zagreb, Međimurje a Zagorje) fel Canol Ewrop)
Cyprus (yn ddaearyddol yn rhan o Asia ond fe'i ystyrir yn Ewropeaidd am resymau hanesyddol a diwylliannol)
Malta (yn cynnwys: Gozo)
Rwmania (ystyrir Northern Dobruja yn ne Ewrop ac weithiau Wallachia. Weithiau ystyrir Transylvania fel rhan o Ganol Ewrop)- Serbia (weithiau ystyrir y rhannau gogleddol o (Vojvodina, ogledd Belgrade, ardal Mačva) yn rhan o Ganol Ewrop)
Slofenia (ardal o Primorska)
