Dom Kupiecki w Poznaniu
Dom Kupiecki (drugi od lewej) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
Poznań |
Adres |
pl. Wolności 17 |
Architekt |
Christian Schneider |
Ukończenie budowy |
1909 |
Ważniejsze przebudowy |
1939–1944, |
Zniszczono |
1945 |
Odbudowano |
1946 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie Poznania | |
52°24′30,9″N 16°55′38,4″E/52,408583 16,927333 |
Dom Kupiecki w Poznaniu – nieistniejący w swej pierwotnej formie budynek, usytuowany przy północnej pierzei placu Wolności (niem. Wilhelmsplatz) w Poznaniu.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Dom Kupiecki zaprojektował Christian Schneider, architekt pochodzący ze Stuttgartu. Został oddany do użytku w 1909. W budynku ulokowano siedziby różnych instytucji, lokale gastronomiczno-rozrywkowe, m.in. kawiarnie Cafe Manske i Wielkopolanka[1] oraz winiarnie Tabarin i Carlton. Część pomieszczeń przeznaczono na mieszkania[2].
Neobarokowa fasada zwieńczona została półkolistym frontonem. Całość dopełniał bogaty detal architektoniczny wraz z balkonami, loggiami i wykuszami. Po 1939 budynek został zmodernizowany przez okupantów niemieckich, którzy pozbawiając go dekoracji, upodobnili do gmachu Ostbanku stojącego w pobliżu. Dom Kupiecki został zniszczony w 1945, w wyniku działań wojennych[2].
Pod koniec 1946 podjęto prace remontowe polegające na zainstalowaniu na parterze dużych rozmiarów witryn i szerokich drzwi wejściowych. Wnętrze wyremontowano nadając mu okazały wystrój. Budynek przykryto prowizorycznym dachem. 2 czerwca 1947 w gmachu otwarto Powszechny Dom Towarowy. Początkowo uruchomiono tylko dział tekstylny, sukcesywnie otwierano kolejne działy. W marcu 1948 otwarto dodatkowo pomieszczenia handlowe na pierwszym piętrze. Mimo jednak funkcjonowania domu towarowego przez kolejne kilka lat nie podjęto wyremontowania wyższych kondygnacji budynku[2].
Współczesna fasada budynku wygląda inaczej niż pierwotnie i nie przypomina początkowego projektu. Obecnie w gmachu mieści się Wydział Spraw Cudzoziemców Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu[3].
Zdarzenie w winiarni
[edytuj | edytuj kod]Winiarnia Carlton mieszcząca się w Domu Kupieckim była ulubioną winiarnią poznańskich ułanów. W styczniu 1923 doszło tam do morderstwa. Pomiędzy oficerami 15 Pułku Ułanów Poznańskich a porucznikiem Zdzisławem Bilażewskim (odznaczonym orderem Virtuti Militari) doszło do sporu, w wyniku którego Bilażewski został zastrzelony[4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Dom Kupiecki (drugi od lewej) ok. 1919
-
Dom Kupiecki (drugi od lewej) w 1932
-
Budynek współcześnie (pośrodku)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Janusz Marciszewski , Gdzie się podziały nasze kawiarnie [online], poznan.naszemiasto.pl, 9 sierpnia 2003 [dostęp 2019-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-21] (pol.).
- ↑ a b c Janisław Osiegłowski , Powszechny Dom Towarowy, „Kronika Miasta Poznania” (4/2014), Wydawnictwo Miejskie Posnania, s. 253–255, ISSN 0137-3552 .
- ↑ Wydział Spraw Cudzoziemców Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu [online], www.poznan.uw.gov.pl [dostęp 2019-08-22] .
- ↑ Krzysztof Smura , Morderstwo w Carltonie [online], poznan.naszemiasto.pl, 14 października 2002 [dostęp 2019-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-21] (pol.).