Przejdź do zawartości

Dziawołtwa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dziawołtwa[1][2], Dziewołtwa (lit. Deltuva) – historyczny region na Litwie wchodzący w skład Auksztoty[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Według litewskich legend Dziawołtwa miała należeć do rodu Centaurów, wywodzącego się od towarzyszy Palemona[4]. O najeździe na Dziawołtwę i Nalszę przeprowadzonym przez Wojsiełka przeciwko Dowmuntowi wspomina Kodeks Hipacki. Dziawołtwa szybko utraciła swoją odrębność polityczną i prawdopodobnie do końca XIII wieku została w pełni podporządkowana wielkim książętom litewskim[5].

Lokalizacja

[edytuj | edytuj kod]

Dziawołtwa obejmuje tereny położone na obu brzegach rzeki Świętej[3]. Według Tomasa Baranauskasa obejmowała region Malatów, Onikszt i Wiłkomierza[5]. Dokładna lokalizacja Dziawołtwy nie jest znana, według Visuotinė lietuvių enciklopedija obejmuje ona dorzecze Świętej oraz jej dopływów: Szywrinty, Siesartis i Virinty; tj. tereny położone w okolicach Kowarska, Kurkli, Owanty, Wiłkomierza, Bartnik, Szyrwintów, Giedrojciów i Widziniszków[6].

Zdaniem Zbysława Wojtkowiaka Dziawołtwa i Nalsza przekształciły się w powiat zawilejski i powilejski, a następnie w powiaty brasławski i oszmiański; część miejscowości Dziawołtwy weszła również w skład powiatu wileńskiego[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sandra Užule-Fons, Plemiona nadbałtyckie [online], www.polityka.pl, 2020 [dostęp 2024-08-20] (pol.).
  2. a b Leszek Bednarczuk, Nazwy Wilna i jego mieszkańców w dokumentach Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, 2010, s. 14.
  3. a b Zmiany granic politycznych u polskich sąsiadów - wschodnia granica Litwy, [w:] Piotr Eberhardt, Granice polityczne Polski i jej sąsiadów w XX wieku (wybrane zagadnienia), Polskie Towarzystwo Geopolityczne, 2018, s. 258 (pol.).
  4. Joanna Orzeł, Przeszłość Litwy w księgach Silva Rerum XVIII wieku.
  5. a b Valery Pozdnyakov, Дзяволтва (Дзевалтва), [w:] vkl.by [online], 2010.
  6. Deltuva [online], www.vle.lt [dostęp 2024-08-20] (lit.).