Przejdź do zawartości

Edward Marszałek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edward Marszałek
Ilustracja
Edward Marszałek 2021
Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1961
Krosno

Zawód, zajęcie

leśnik, prawnik

Alma Mater

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, SGGW w Warszawie

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Turystyki” Świadek Historii

Edward Marszałek (ur. 7 lipca 1961 w Krośnie) – polski leśnik, ratownik ochotnik GOPR, przewodnik górski, działacz społeczny, autor publikacji o tematyce górskiej i przyrodniczej[1].

Życiorys[1]

[edytuj | edytuj kod]

Mgr prawa, dr nauk leśnych, absolwent: Technikum Leśnego w Lesku (1981)[2], Wydziału Prawa i Administracji UMCS (1997), Podyplomowego Studium Ochrony Parków Narodowych SGGW w Warszawie (1999), studium doktoranckiego w Instytucie Badawczy Leśnictwa w Warszawie (2007), studium podyplomowego Public Relations na Uniwersytecie Jagiellońskim (2015).

W latach 1981–1987 podleśniczy leśnictwa Sokoliki w Nadleśnictwie Stuposiany, w 1987–2003 – leśniczy w Nadleśnictwie Dukla.

Od 2003 rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie. W latach 2004–2018 wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Krośnie (obecnie Karpacka Państwowa Uczelnia).

Praca społeczna

[edytuj | edytuj kod]
  • ratownik ochotnik w Grupie Bieszczadzkiej GOPR (obecnie w stanie pozasłużbowym),
  • redaktor naczelny wydawanego przez Grupę Bieszczadzką GOPR kwartalnika „Echo Połonin” (2000–2015)[3],
  • członek Polskiego Towarzystwa Leśnego,
  • członek Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa,
  • prezes Stowarzyszenia Kulturalnego „Dębina” w Krościenku Wyżnym, redaktor naczelny miesięcznika „Dębina”[4],
  • członek Rady Programowej dwutygodnika „Las Polski” – od 2000,
  • radny Gminy Krościenko Wyżne (3 kadencje),
  • przewodnik beskidzki - członek Stowarzyszenia Przewodników Turystycznych „Karpaty”[5],
  • członek Rady Naukowej Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie (2018–2021),
  • członek Rady Naukowej Bieszczadzkiego Parku Narodowego (od 2021)[6],
  • członek honorowy Speleoklubu Beskidzkiego.

Publikacje książkowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Leśne opowieści z Beskidu[7], Krosno: Apla, 2002.
  • Z karpackich lasów[1], Krosno: Apla, 2003.
  • Skarby podkarpackich lasów[1], Krosno: Ruthenus, 2005.
  • Wołanie z połonin[8], red. Marszałek E., Krosno: Ruthenus, 2006.
  • Leśne ślady wiary, Krosno[9]: Ruthenus, 2008.
  • Od siekiery, czyli wstęp do toporologii[10]. Krosno 2009.
  • Gmina Baligród. Dziedzictwo przyrodniczo – kulturowe (tekst), Krosno: Ruthenus, 2010.
  • Podkarpackie ballady o drzewach[11], Rzeszów: RS Druk, 2010.
  • Niezapominajki z polskiej bajki, red. Marszałek E., wyd. 2, Krosno: Ruthenus, 2010.
  • Skarby podkarpackich lasów, wyd. 2 popr. i uzupełn. Krosno: Ruthenus, 2011.
  • Dzieje oświaty w Krościenku Wyżnym w latach 1417–1999. współredaktor z Beatą Lorens. Krościenko Wyżne 2011.
  • Las pełen zwierza[12]. Krosno 2009.
  • Ballady o drzewach[13], I wydanie Rzeszów 2004, II wydanie, Rzeszów 2007
  • Ballady o drzewach[1], III wydanie zmienione i uzupełnione, Krosno 2017
  • Z dziejów leśnictwa na Podkarpaciu, Krosno 2013
  • Leśny survival (współautor)[14], CILP Warszawa 2017
  • Opowieści karpackiego lasu[15], Rzeszów, 2015
  • Żubr przywrócony górom[1] (współautor prof. Kajetan Perzanowski), Rzeszów 2008
  • Powrót żubra w Karpaty (współautor prof. Kajetan Perzanowski), Krosno 2012.
  • Żubry z krainy połonin[16] (współautor prof. Kajetan Perzanowski), Krosno 2018
  • Świadki pontyfikatu[17], Krosno, Ruthenus, 2018.
  • Lutek co miał szałas na połoninie[18], Krosno, Ruthenus 2020.
  • Bieszczady. Wycieczki w dolinie górnego Sanu[19] (współautor Stanisław Orłowski), Compass, Kraków, 2019.
  • Co zrobić w lesie gdy….[20], CILP, Warszawa, 2014.
  • Krzewmy krzewy (współautor Marcin Scelina)[21], Warszawa 2015.
  • Wołanie z połonin tom II[22] (red) Krosno 2016.
  • Lasy Polski – tekst do albumu[1], Multico, Warszawa 2008.
  • Czarowny las. Motywy leśne na starej pocztówce[23], Multico, Warszawa, 2018.
  • Leśnymi ścieżkami świętych pańskich[24]. Warszawa CILP, 2021.
  • Warto zobaczyć w Lasach Państwowych. Góry i pogórza wschodniej Polski. Warszawa 2021.
  • Ludziom i górom. Teksty do albumu z okazji 60-lecia Grupy Bieszczadzkiej GOPR. Krosno 2021.
  • Bieszczady. Opowieści lasu i ludzi[25]. Krosno 2022.
  • Sokoliki – ludzie bieszczadzkiego lasu[26]. Krosno 2023.
  • Od siekiery się wszystko zaczęło. Krosno 2023

Autor ponad 600 artykułów na łamach prasy przyrodniczo-leśnej: „Głos Lasu”, „Las Polski”, „Echa Leśne”, „Trybuna Leśnika”, „Przegląd Leśniczy”, „Poznajmy Las”, „Parki Narodowe”.

Tomiki wierszy

[edytuj | edytuj kod]
  • Z głową pełną lasu[27]. Krosno 2014.
  • W wielkim szałasie Bieszczadów[28]. Krosno 2015.
  • Dębiną, buczyną, połoniną[29]. Krosno 2019.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnienia i tytuły honorowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Człowiek Roku Podkarpacia 1997 – wyróżnienie przyznane przez wojewodę krośnieńskiego
  • Leśnik Roku 2006 – tytuł nadany przez Kapitułę Przeglądu Leśniczego[30]
  • statuetka „Bieszczadzki Żubr” (2012)
  • laureat tytułu Mistrz Mowy Polskiej 2014[31]
  • nagroda Świadek Historii (2016)[32]
  • laureat „Lampy Podkarpackiej Historii” (2019)[33]
  • członek honorowy Speleoklubu Beskidzkiego
  • członek honorowy Związku Literatów Polskich Oddział w Rzeszowie (2021)

Nagrody artystyczne, literackie i dziennikarskie[1]

[edytuj | edytuj kod]
  • III nagroda w dziedzinie rzeźby w Ogólnopolskim Przeglądzie artystycznym Leśników – Woziwoda 1996,
  • Podkarpacki Dziennikarz Roku 2004 w kategorii „prasa lokalna” (Przyznane przez TVP Rzeszów, Polskie Radio Rzeszów, Wyższą Szkołę Zarządzania w Rzeszowie),
  • główna nagroda w Turnieju Jednego Wiersza Festiwalu na Festiwalu Sztuk Różnych „Bieszczadzkie Anioły” w 2003 roku,
  • wyróżnienie w konkursie poetyckim „O Lampę Łukasiewicza” – 2003,
  • Nagroda Lasów Państwowych im. Dyrektora Adama Loreta,
  • Nagroda Zarządu Rzeszowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich – 2014,
  • III miejsce i nagroda publiczności w VI Ogólnopolskim Konkursie Krasomówczym Przewodników – Pszczyna 2019.

Przeglądy twórczości amatorskiej RCKP:

  • 1996 – nagroda za całokształt,
  • 1999 – nagroda II w kategoria rzeźba,
  • 2001 – II nagroda w kategorii rzeźba.

Ogólnopolskie Przeglądy Twórczości Amatorskiej Leśników w Gołuchowie:

  • 1993 – nagroda II w dziedzinie rzeźby,
  • 1997 – nagroda dla najwszechstronniejszego twórcy,
  • 2012 – nagroda specjalna Dyrektora OKL,
  • 2015 – I nagroda w dziedzinie literatury, 2018 – I nagroda w dziedzinie literatury,
  • 2021 – I nagroda w dziedzinie literatury.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Edward Marszałek, Związek Literatów Polskich, Oddział Rzeszowski [online], zlp.rzeszow.pl [dostęp 2023-08-02].
  2. Historia Szkoły « Zawód Technik Leśnik Zespół Szkół Leśnych w Lesku. Szkoła dla leśników [online], zsllesko.pl [dostęp 2023-08-02].
  3. Edward Marszałek, Związek Literatów Polskich, Oddział Rzeszowski [online], zlp.rzeszow.pl [dostęp 2022-11-14].
  4. STOWARZYSZENIE KULTURALNE „DĘBINA” W KROŚCIENKU WYŻNYM | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-08-02].
  5. Edward Marszałek – Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych Karpaty [online] [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  6. Parki Narodowe – rada naukowa [online], Dziennik Urzędowy Ministra Środowiska [dostęp 2022-11-14] (pol.).
  7. Leśne opowieści z Beskidu | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  8. Wołanie z połonin. Opowieści bieszczadzkich goprowców | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  9. Leśne ślady wiary | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  10. Od siekiery, czyli wstęp do toporologii | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  11. Podkarpackie ballady o drzewach | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  12. Las pełen zwierza | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  13. Ballady o drzewach | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  14. Leśny survival [online], Lasy Państwowe [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  15. Opowieści karpackiego lasu | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  16. Żubry z krainy połonin. 55 lat od powrotu w Bieszczady | Edward Marszałek, Kajetan Perzanowski [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  17. Świadki pontyfikatu [online], Katolickie Radio Zamość, 22 stycznia 2018 [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  18. Lutek Co miał szałas na połoninie | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  19. Bieszczady. Wycieczki w dolinie górnego Sanu | Edward Marszałek, Stanisław Orłowski [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  20. Co zrobić w lesie, gdy... [online], Lasy Państwowe [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  21. Krzewmy krzewy [online], Lasy Państwowe [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  22. Drugie wołanie z Połonin. Opowieści bieszczadzkich goprowców | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  23. Czarowny las. Motywy leśne na starej pocztówce | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  24. Leśnymi ścieżkami Świętych Pańskich [online], Lasy Państwowe [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  25. Bieszczady. Opowieści lasu i ludzi | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  26. l, Sokoliki. Ludzie bieszczadzkiego lasu – Edward Marszałek [online], Bieszczad, 20 maja 2023 [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  27. Las Polski | Z głową pełną lasu [online], www.laspolski.pl [dostęp 2023-06-14].
  28. W wielkim szałasie Bieszczadów | Edward Marszałek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  29. W [online], www.bieszczadzka24.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  30. Edward Marszałek Leśnikiem roku 2006 redakcji Przeglądu Leśniczego – biolog.pl [online], biolog.pl [dostęp 2022-11-14].
  31. Mistrz Mowy Polskiej 2014 [online], Mistrz Mowy Polskiej [dostęp 2022-09-19] (pol.).
  32. Instytut Pamięci Narodowej, V edycja Nagrody Honorowej „Świadek Historii” – Rzeszów, 25 listopada 2016 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2022-11-14] (pol.).
  33. Lampy Podkarpackiej Historii 2019 wręczone – gospodarkaPodkarpacka.pl [online], gospodarkapodkarpacka.pl [dostęp 2022-09-19].