Edward Werner

Edward Henryk Werner

Edward Werner ok. 1930
Data i miejsce urodzenia	23 maja 1878 Warszawa
Data i miejsce śmierci	13 listopada 1945 Nowy Jork, Stany Zjednoczone
Miejsce spoczynku	Woodlawn Cemetery
Zawód, zajęcie	polityk, przemysłowiec, ekonomista
Odznaczenia

Edward Henryk Werner (ur. 23 maja 1878 w Warszawie, zm. 13 listopada 1945 w Nowym Jorku) – polski ekonomista, przemysłowiec i prawnik. Wiceminister skarbu II RP.

Życiorys

Był synem Bronisława Fryderyka Wernera i Marii Pauliny z domu Strasburger, siostry botanika Edwarda Strasburgera.

Po ukończeniu szkoły średniej wyjechał do Wiednia, gdzie studiował w Akademii Handlowej, a następnie kontynuował naukę w Londynie i Berlinie. Podczas I wojny światowej założył i finansował prywatny szpital dla rannych, który działał pod auspicjami Polskiego Czerwonego Krzyża. Po powrocie do kraju został ekonomistą i sędzią Trybunału Handlowego, ponadto prowadził kursy dla urzędników państwowych z zakresu finansów i prawa podatkowego. Pochodził z majętnej rodziny, poza pracą prowadził przedsiębiorstwo zajmujące się handlem zbożem i nawozami do produkcji rolnej. Inwestował w cukrownictwo i przemysł tytoniowy, dlatego był przeciwny wprowadzonemu w 1924 państwowemu monopolowi tytoniowemu. Zasiadał w Radzie Warszawy, a w 1934 został wiceministrem skarbu, zajmował się m.in. sferą monopolu państwowego.

Edward Werner był luteraninem, działał w organizacjach wyznaniowych, które współfinansował. Ponadto przekazywał pewna kwotę na działalność polskiego oddziału YMCA. Po wybuchu II wojny światowej przebywał w Warszawie, ale w 1940 zdecydował się wyjechać do Stanów Zjednoczonych, gdzie rok później otrzymał obywatelstwo. Przebywając tam prowadził wykłady na tematy religijne i polityczne, podróżował po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Był zaangażowany w działalność polskiego rządu na uchodźstwie. Zmarł w wielu 67 lat, spoczywa na Woodlawn Cemetery w nowojorskiej dzielnicy Bronx.

Życie rodzinne

Żoną Edwarda Wernera była Zofia Helena z domu Kalinowska (1889–1946), której wujem był Rafał Kalinowski. Para miała troje dzieci: Zofię Helenę (1910–1939), która poślubiła Antoniego Dunina, zginęli oboje podczas ofensywy wojsk hitlerowskich we wrześniu 1939, Karol Gabriel (1912–1978), porucznik Wojska Polskiego, który po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Wielkiej Brytanii i walczył w szeregach 1 Polskiej Dywizji Pancernej, zmarł we Francji, Maria Gabriela (ur. 1916), jej pierwszym mężem był Józef Ciechomski, aresztowana przeżyła pobyt w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, a po uwolnieniu wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, gdzie poślubiła Josepha Nabela.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 grudnia 1924)

Linki zewnętrzne

• Przemówienie Edwarda Wernera w Empire Club of Canada. 2 kwietnia 1943. empireclubfoundation.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
• Drzewo genealogiczne rodziny Wernerów, autor Elonka Dunin (prawnuczka Edwarda Wernera)
• The New York Times, 17 listopada 1945, nekrolog
• Zespół dworsko-parkowy w Lubieniu Kujawskim – historia obiektu. nowastrona.kujawy.media.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].