Ekonomista
Ekonomista huwa prattikant fid-dixxiplina tax-xjenzi soċjali tax-xjenza ekonomika.
L-individwu jista’ wkoll jistudja, jiżviluppa u japplika teoriji u kunċetti mix-xjenza ekonomika u jikteb dwar il-politika ekonomika. Fi ħdan dan il-qasam hemm bosta sottooqsma, li jvarjaw minn teoriji filosofiċi wiesgħa sal-istudju ffukat tal-affarijiet minuzjużi fi ħdan swieq speċifiċi, l-analiżi makroekonomika, l-analiżi mikroekonomika jew l-analiżi tad-dikjarazzjonijiet finanzjarji, li jinvolvu metodi u għodod analitiċi bħall-ekonometrika, l-istatistika, il-mudelli komputazzjonali tax-xjenza ekonomika, ix-xjenza ekonomika finanzjarja, il-finanzi matematiċi u x-xjenza ekonomika matematika.
Professjonijiet
[immodifika | immodifika s-sors]L-ekonomisti jaħdmu f’ħafna oqsma inkluż f’dawk akkademiċi, tal-gvern u fis-settur privat, fejn jistgħu wkoll “...jistudjaw id-data u l-istatistika sabiex isibu xejriet fl-attività ekonomika, fil-livelli tal-fiduċja ekonomika, u fl-attitudnijiet tal-konsumaturi. Huma jivvalutaw din l-informazzjoni billi jużaw metodi avvanzati tal-analiżi statistika, tal-matematika, tal-ipprogrammar tal-kompjuters u jagħmlu rakkomandazzjonijiet dwar modi kif tista’ tittejjeb l-effiċjenza ta’ sistema jew jittieħed vantaġġ tax-xejriet mill-bidu tagħhom”.[1]
B’kuntrast mal-professjonijiet irregolati bħall-inġinerija, id-dritt jew il-mediċina, ma hemmx rekwiżit edukattiv jew liċenzja meħtieġa legalment għall-ekonomisti. Fil-qasam akkademiku, il-biċċa l-kbira tal-ekonomisti jkollhom dottorat fix-xjenza ekonomika. Fil-gvern tal-Istati Uniti, min-naħa l-oħra, persuna tista’ titqabbad biex taħdem bħala ekonomista diment li jkollha lawrija li inkludiet 21 siegħa f’għadd ta’ semestri fix-xjenza ekonomika u tliet sigħat fl-istatistika, il-kontabilità jew il-kalkoli, jew hija ssupplimentata bihom.[1]
Professjonista li jaħdem f’wieħed mill-ħafna oqsma tax-xjenza ekonomika jew li jkollu lawrija akkademika f’dan is-suġġett spiss jiġi kkunsidrat li huwa ekonomista.[2] Minbarra l-gvern jew il-qasam akkademiku, l-ekonomisti jiġu impjegati wkoll fil-qasam bankarju, fil-finanzi, fil-kontabilità, fil-kummerċ, fil-kummerċjalizzazzjoni, fl-amministrazzjoni tan-negozju, fil-lobbying u fl-organizzazzjonijiet mingħajr skop ta’ qligħ.[3]
Il-politiċi spiss jikkonsultaw lill-ekonomisti qabel ma jippromulgaw xi politika ekonomika. Bosta statisti għandhom lawriji akkademiċi fix-xjenza ekonomika.
Edukazzjoni
[immodifika | immodifika s-sors]Dawk li jiggradwaw fix-xjenza ekonomika jistgħu jiġu impjegati b’diversi modi skont ix-xenarju ekonomiku reġjonali u l-kundizzjonijiet tas-suq tax-xogħol f’dak iż-żmien għal pajjiż partikolari. Apparti mill-fehim speċifiku tas-suġġett, min iħaddem jehmżu valur lill-ħiliet tan-numeriżmu u tal-analiżi, lill-kapaċità tal-komunikazzjoni, u lill-kapaċità li jinftehmu kwistjonijiet wiesgħa, li l-individwi ggradwati jiksbu fl-università jew fil-kulleġġ. Filwaqt li jaf ikun mistenni li ftit individwi ggradwati fix-xjenza ekonomika jsiru fil-fatt ekonomisti professjonisti, bosta jqisuha bħala bażi għad-dħul f’karriera fil-finanzi – inkluż il-kontabilità, l-assigurazzjoni, it-taxxi, il-qasam bankarju jew il-ġestjoni. Għadd ta’ individwi ggradwati fix-xjenza ekonomika minn madwar id-dinja rnexxielhom jiksbu impjieg f’varjetà ta’ ditti maġġuri nazzjonali u internazzjonali fis-settur finanzjarju u f’dak kummerċjali, u fil-manifattura, il-bejgħ bl-imnut u t-teknoloġija informatika, kif ukoll fis-settur pubbliku – pereżempju, fis-setturi tas-saħħa u tal-edukazzjoni, jew fil-gvern u fil-politika. Ftit individwi jkompli studji ulterjuri wara li jkunu ggradwaw, fix-xjenza ekonomika, fir-riċerka, fit-taħriġ biex ikunu għalliema jew kwalifiki oħra f’oqsma speċjalisti.[3]
Ekonomisti notevoli
[immodifika | immodifika s-sors]Xi ekonomisti attwali magħrufa sew jinkludu:
- B. R. Ambedkar, li kien studjuż, ġurista, ekonomista, politiku u riformista soċjali Indjan. Il-Bank ta’ Riżerva tal-Indja ġiet ikkunċettwalizzata f’konformità mal-linji gwida ppreżentati minn Ambedkar lill-Kummissjoni Żagħżugħa ta’ Hilton (magħrufa wkoll bħala l-Kummissjoni Rjali dwar il-Munita u l-Finanzi Indjani) abbażi tal-ktieb tiegħu, The Problem of the Rupee – Its Origin and Its Solution.
- Amartya Sen (twieled fl-1933), rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Memorja għax-Xjenza Ekonomika u professur fl-Università ta’ Harvard.
- Kenneth Arrow, rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Memorja u professur fl-Università ta’ Stanford.
- Robert Aumann (twieled fl-1930), matematiku Iżraeljan-Amerikan, rebbieħ tal-Premju Nobel għax-xjenza ekonomika fl-2005.
- Ben Bernanke, il-President tar-Riżerva Federali mill-2006-2014.
- Esther Duflo, rebbieħa tal-Premju Nobel għall-Memorja għax-Xjenzi Ekonomiċi fl-MIT
- John Maynard Keynes, ekonomista Ingliż magħruf sew talli fforma l-bażi tax-xjenza ekonomika skont Keynes.
- Milton Friedman, rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Memorja għax-Xjenzi Ekonomiċi.
- Claudia Goldin, Professur fl-Università ta’ Harvard.
- Alan Greenspan, il-President tar-Riżerva Federali mill-1987 sal-2006.
- James Heckman, rebbieħ tal-Premju Nobel fis-sena 2000 u Professur fl-Università ta’ Chicago; l-iktar ekonomista kkwotat mill-2018.
- Glenn Hubbard, Dekan tal-Iskola Universitarja tan-Negozju ta’ Columbia; President tal-Kunsill tal-Konsulenti Ekonomiċi mill-2001 sal-2003.
- Thomas M. Humphrey, ekonomista u storiku Amerikan tal-ħsieb ekonomiku.
- Paul Krugman, rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Memorja għax-Xjenzi Ekonomiċi fl-2008, intellettwali pubbliku li jħaddan politiki liberali moderni.
- Greg Mankiw, makroekonomista, ekonomista akkademiku, u intellettwali pubbliku Amerikan, u Presidenti tal-Kunsill tal-Konsulenti Ekonomiċi mill-2003 sal-2005.
- Joseph Stiglitz, rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Memorja għax-Xjenza Ekonomika, kritiku tal-inugwaljanza u l-governanza tal-globalizzazzjoni, u eks Kap Ekonomista tal-Bank Dinji.
- Dambisa Moyo, ekonomista u awtur internazzjonali Żambjan li janalizza l-makroekonomija u l-affarijiet globali.
- Thomas Sowell, ekonomista u teoriku soċjali Amerikan, Membru Għoli tal-Hoover Institution.
- Robert Lucas Jr., rebbieħ tal-Premju Nobel għax-Xjenza Ekonomika fl-1995.
- Carmen Reinhart, membru tal-Assoċjazzjoni Ekonomika Amerikana u rebbieħ fl-2018 tal-Prempju tar-Re Juan Carlos għax-Xjenza Ekonomika.
- William Forsyth Sharpe, rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Memorja għax-Xjenza Ekonomika fl-1990.
- Christopher Antoniou Pissarides, rebbieħ tal-Premju Nobel tal-2010 għax-Xjenza Ekonomika.
- Arthur Laffer, rebbieħ tal-2019 tal-Medalja Presidenzjali tal-Libertà.
- Jeffrey Sachs, Professur tal-Iżvilupp Sostenibbli fl-Iskola Internazzjonali tal-Affarijiet Pubbliċi u Internazzjonali ta’ Columbia, u fl-2015 ingħata l-Premju Pjaneta Blu.
- Vusal Gasimli, ekonomista u intellettwali pubbliku mill-Ażerbajġan, u awtur tax-Xjenza Ġeoekonomika.
- Ludwig von Mises, ekonomista u filosfu Awstrijak, u awtur ta’ Human Action.
- Friedrich Hayek, ekonomista Awstrijak, rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Memorja għax-Xjenzi Ekonomiċi, u awtur ta’ The Road to Serfdom.
- Adam Smith, ekonomista u filosfu Skoċċiż, magħruf bħala missier ix-xjenza ekonomika.
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ a b "Economist Series 0110". U.S. Office of Personnel Management (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-17.
- ^ "Economists : Occupational Outlook Handbook: : U.S. Bureau of Labor Statistics". www.bls.gov (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-17.
- ^ a b "Economics Jobs and Economist Jobs - Econ-Jobs.com". www.econ-jobs.com. Miġbur 2021-07-17.