Estación de Bilbao Abando-Indalecio Prieto

Bilbao Abando-Indalecio Prieto
Estación de Bilbao Abando-Indalecio Prieto
Situación	Bilbao
Liñas
Longa Distancia	Alvia, Estrella
Media distancia	Intercity
Cercanías	Proximidades Bilbao
FEVE	Bilbao-Concordia
Intermodalidade
Metro	L1 e L2
Outros	EuskoTran

Bilbao Abando-Indalecio Prieto, tamén coñecida como Bilbao-Abando ou estación do Norte, é a principal estación ferroviaria do centro da cidade de Bilbao. É unha estación terminal de carácter monumental e estilo clasicista inaugurada en 1948 por Renfe, que encargou a súa construción a Alfonso Fungairiño.

Ten servizos de longa distancia, media distancia e proximidades operados por Renfe. Dispón tamén de conexións coas liñas L1 e L2 do Metro de Bilbao a través da estación de Abando, con servizos Renfe Feve grazas á estación de Bilbao-Concordia, así como coa rede de autobuses urbanos, interubanos e o tranvía da cidade.

Situación ferroviaria

A estación, que se atopa a 23 metros de altitude, forma parte dos trazados das seguintes liñas férreas:

• Liña férrea de ancho ibérico entre Castejón e Bilbao por Logroño e Miranda de Ebro.
• Liña férrea de ancho ibérico entre Bilbao e Santurtzi e Muskiz, punto quilométrico cero.

Historia e características

Interior da estación

O ferrocarril chegou a Bilbao, máis concretamente a Abando, que naquela época era un municipio independente, o 1 de marzo de 1863 coa apertura do tramo Bilbao-Orduña da liña de ferrocarril que buscaba unir a provincia de Biscaia coa Meseta, vía Miranda de Ebro, e que finalmente se prolongou ata a localidade navarra de Castejón, que se atopa preto de Tudela. Por iso a compañía encargada das obras e polo tanto de construír a primeira estación de Bilbao bautizouse como Compañía do Ferrocarril de Tudela a Bilbao. Dita compañía tivo como enxeñeiro xefe a Charles Blacker Vignoles quen realizou o proxecto da estación dándolle un claro estilo inglés. En 1865 a compañía declarouse en suspensión de pagos por non poder superar as dificultades económicas derivadas do investimento realizado na construción da liña e foi intervida polo Banco de Bilbao. En 1878, foi absorbida por Norte que mantivo a titularidade da estación ata a nacionalización do ferrocarril en España en 1941 e a creación de RENFE.

Ante a evidente deterioración que sufrían as instalacións, RENFE decidiu construír unha nova estación de maiores proporcións que tras varios proxectos errados acabou levando a bo porto o arquitecto Alfonso Fungairiño. Para iso derrubouse o antigo recinto aproveitando o soar existente para as novas instalacións que se abriron ao público en 1948. A estación mantívose invariable ata os 80 cando sufriu unha importante reestruturación en parte obrigada polas tráxicas inundacións que sufriu a cidade en 1983. Incorporáronse escaleiras mecánicas para facilitar o acceso ás plataformas e engadíronse unhas esculturas de Agustín Ibarrola. En 1996, Bilbao-Abando foi a primeira estación en forma parte do concepto de estación comercial a través da marca comercial Vialia. Desta forma aproveitábase o recinto ferroviario para dotalo de locais comerciais nun modelo que posteriormente se estendeu a máis estacións españolas. En 1999 sufriu unha nova reforma esta vez pola apertura do variante sur dando lugar a novo servizo de proximidade entre Olabeaga e Bilbao. Entre outras actuacións restaurouse a cuberta, repintó as estruturas metálicas e modernizouse a iluminación das plataformas.

En 2006 a estación foi renombrada de Bilbao-Abando a Abando Indalecio Prieto. O nome, decidido polo Ministerio de Fomento, unía o antigo nome da estación (por ser a principal estación do barrio de Abando, antiga anteigrexa de San Vicente de Abando) e o de Indalecio Prieto, un significado veciño de Bilbao que, como ministro de Obras Públicas durante o primeiro bienio da Segunda República, promoveu o desenvolvemento de infraestruturas ferroviarias. Devandito cambio non estivo exento de críticas.

En 2010 presentáronse os proxectos de integración da estación dentro do proxecto do Y vasco, co tren de alta velocidade que comunicará ás tres capitais vascas. A chegada do AVE a Bilbao supoñerá a remodelación total da estación de Abando.

A estación

Descrición

Escaleiras na estación

A céntrica estación de Abando ten dúas estruturas claramente diferenciadas. Un edificio en forma de U e bordos biselados, que na súa parte máis alta alcanza as cinco plantas, e unha nave que a modo de marquesiña semicircular cobre o feixe de vías e as plataformas apoiándose en 12 arcos de celosía que se atopan ancorados en dados de formigón. A súa fachada principal, de carácter monumental e clasicista, ten elementos eclécticos como frontóns, vans cegos ou falsas pilastras que buscan lograr a mellor integración posible do recinto co resto dos edificios da zona.

Para a construción empregouse esencialmente formigón armado combinándoo con granito, pedra calcaria ou ladrillo caravista para realzar o aspecto monumental da construción. Un dos aspectos máis destacados da estación é a vidreira policromada que pecha a zona de plataformas. Está composta por 301 pezas cunhas medidas de 15 metros de ancho por 10 de alto e foi realizada, en 1948, por Jesús Arrecubieta do taller da Unión de Artistas Vidreiros de Irún seguindo un esbozo de Miguel Pastor Veiga. Ten unha temática variada que representa diversas escenas típicas das sociedade biscaíña tanto no ámbito social, como industrial ou deportivo. Mostra tamén lugares emblemáticos como a Basílica de Begoña. A parte central alberga un reloxo e baixo el un escudo de España. Esa parte foi retocada na década dos 80, xa que o escudo orixinal era o usado pola ditadura franquista.

Servizos

Fachada principal na Praza Circular.

A estación reparte os seus servizos en tres plantas: a de acceso (planta 0), a entreplanta (planta 1) e a planta de plataformas (planta 2). Tanto a planta de acceso como a entreplanta teñen principalmente locais comerciais alleos ao tráfico ferroviario, que inclúen entre outras, tendas de agasallos, cafeterías, restaurantes, servizos bancarios, servizos telefónicos ou alugueiro de coches. Pola súa banda, na planta de plataformas atópanse os despachos de billetes, as máquinas expendedoras de billetes e varios puntos informativos. En total Bilbao-Abando dispón de oito vías numeradas correlativamente e de cinco plataformas, tres centrais e dúas laterais que dispoñen todos eles dunha cabeceira común debido á natureza terminal da estación. O acceso ás vías 1 a 5 está limitado por torniquetes, xa que son usadas polos trens de proximidade. As diferentes plantas están conectadas grazas a escaleiras fixas, mecánicas e ascensores.

No exterior existe un aparcadoiro habilitado, situado nun dos laterais do recinto.

Servizos ferroviarios

Longa distancia

Actualizado a 24 de xuño de 2016.

Media distancia

Actualizados a 26 de xuño de 2016.

Liña	Trens	Orixe/Destino	<>	Destino/Orixe
	Intercity	Bilbao-Abando		Miranda de Ebro

Proximidades

As tres liñas do núcleo de proximidades Bilbao operadas por Renfe, as liñas C-1, C-2 e C-3, conflúen en Bilbao-Abando. É a única estación da rede que comparte ditas tres liñas, o que a converte na principal estación da mesma. Permite unir os terminais de Orduña, Santurtzi e Muskiz en 40, 22 e 34 minutos, respectivamente, no mellor dos casos.

Conexións

Metro de Bilbao

Desde 1995 Abando Indalecio Prieto está conectada ao Metro de Bilbao grazas á estación de Abando, que forma parte das liñas L1 e L2. A estación é accesible tanto desde a propia estación de tren como desde o exterior.

Renfe Feve

Xunto á estación de Adif atópase a estación de Bilbao-Concordia operada por Renfe Feve, que ofrece servizos Rexionais e de proximidade cuxos destinos principais son Balmaseda, Santander e León.

Tranvía de Bilbao

A liña A do Tranvía de Bilbao operada por Euskotren Tranbia ten parada na rúa Navarra, entre as saídas das estacións de Adif e Feve.

Autobuses urbanos e interurbanos

No exterior da estación sitúanse tres paradas de Bizkaibus, con conexión cara aos municipios da Ezkerraldea, Busturialdea e Duranguesado; e cinco paradas de Bilbobus, con conexión a todos os distritos da cidade con multitude de liñas tanto regulares como microbuses e servizos nocturnos Gautxori.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Información na web de Adif Arquivado 07 de agosto de 2016 en Wayback Machine.