Eugene Fodor (skrywer)
Eugene Fodor ([juːˈdʒiːn_ˈfoʊdər]; * 14 Oktober 1905; † 18 Februarie 1991) was 'n Hongaars-Amerikaanse skrywer en uitgewer van reisliteratuur van Hongaarse afkoms. Met sy konsep van jaarlikse opdaterings en die insluiting van belangrike inligting en interessante leesstof vir ervare en onervare reisigers - soos historiese en kulturele agtergronde - het Fodor baanbrekende werk in die reisgidsbedryf gelewer.[1]
Lewe
[wysig | wysig bron]Eugene Fodor is in 1905 in Léva, Oostenryk-Hongarye (tans Levice in Slowakye) gebore, in Tsjeggoslowakye grootgemaak en het sy opvoeding in Engeland en Frankryk ontvang. Hy het sy loopbaan as reisgidsskrywer met 1936 – On the Continent begin – die wêreld se eerste moderne reisgids. Dié werk was twee jaar later op die New York Times se lys van blitsverkopers.
Danksy sy veeltaligheid en omvangryke reiservarings het Fodor gedurende die Tweede Wêreldoorlog by die Amerikaanse leër se tak vir sielkundige oorlogsvoering en die Kantoor vir Strategiese Dienste (Office of Strategic Services, OSS) aangesluit. Vir sy leidende rol by die bevryding van Praag en Pilsen het hy militêre dekorasies ontvang. Gedurende die Koue Oorlog was hy as geheime CIA-agent in Wene en Boedapest werksaam. Baie van sy reisgidsskrywers het eweneens uit die spioenasiebedryf gekom.
In 1949 het hy die uitgewery Fodor's in die Franse hoofstad Parys gevestig waar hy onder meer sy reisgidsreeks Fodor Modern Guides gepubliseer het. Die onderneming is nog voor sy afsterwe na Litchfield in die VSA-deelstaat Connecticut verskuif.
Ten opsigte van sy reisgidse was Fodor 'n baanbreker as eerste skrywer wat sy gidse jaarliks hersien en ook nuttige inligting vir reisigers oor vervoer, logistiek en verblyf ingesluit het. Kenmerkend was sy passie om met plaaslike bewoners te kommunikeer en meer oor hul tradisies en gebruike te wete te kom. So was hy die eerste skrywer van reisliteratuur wat op die moderne kultuur van reisbestemmings gefokus het. Reise was vir hom belangrike kulturele en intellektuele ervarings waartydens die toeris kennis kan maak met die leefwyse van ander nasies en kulture, dit begin aanvaar en uiteindelik ook verstaan. Sodoende lewer reise volgens hom 'n bydrae tot verdraagsaamheid.
Eugene Fodor is die enigste uitgewer wat ooit tot die Amerikaanse Vereniging van Reisagente (American Society of Travel Agents, ASTA) se Travel Hall of Fame verkies is.