Filmur
Filmur er livandi myndir. Tøknin var uppfunnin í endanum av 19. øld. Teir fyrstu filmarnir høvdu ikki talu og ikki ljóð, tekstir, sum kundu greiða frá søguni, stóðu á løriftinum. Ein pianoleikari hevði undirspælið við hóskandi tónleiki, til dømis kvikum og harðligum tónleiki, tá ið onkur varð jagstraður. Áskoðarafjøldin fór skjótt at velja sær sínar yndisleikarar, og tær fyrstu filmsstjørnurnar vórðu til dømis Rudolph Valentino. Í 1927 kom tann fyrsti talufilmurin, og síðan vildi áskoðarafjøldin ikki vita av øðrum. Tøknifrøðiliga gjørdust filmarnir støðugt betri. Í Amerika gjørdu Metro-Goldwyn-Mayer Studios (MGM) og nøkur fá onnur stór filmsfeløg 95 % av øllum filmum. Í 1950-árunum fingu fólk áhuga fyri sjónvarpinum, og tað gjekk aftur á hond við filmsídnaðinum. Tey seinastu árini hevur filmurin tó ment seg aftur.
Í Hollywood vórðu flestu filmarnir gjørdir. Í syðra parti í Kalifornia var rætta veðurlagið og landslagið til filmsupptøkur. Millum 1907 og 1913 varð ein partur í Los Angeles, Hollywood, miðdepil í amerikanskum filmsídnaði. Eisini Russland, Týskland, Frakland og Japan hava gjørt filmar, sum hava havt stóra ávirkan á filmsídnaðin um allan heim, og filmsídnaðurin er alstórur.
Filmsløg
[rætta | rætta wikitekst]Filmur kann býtast sundur í fleiri bólkar. T.d.:
- Heimildarfilmur (dokumentarfilmur)
- Stuttfilmur
- Lýsingarfilmur
- Leikfilmur
- Animatiónfilmur
