Florianus
| Florianus | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Hoàng đế thứ 46 của Đế quốc La Mã | |||||
 | |||||
| Tại vị | 276 | ||||
| Tiền nhiệm | Tacitus | ||||
| Kế nhiệm | Probus | ||||
| Thông tin chung | |||||
| Mất | 276 Tarsus, Cilicia | ||||
| |||||
Florianus (tiếng Latinh: Marcus Annius Florianus Augustus;[2] ? – 276), là Hoàng đế La Mã tại vị được vài tháng vào năm 276.
Tiểu sử
[sửa | sửa mã nguồn]Florianus là người anh em cùng mẹ khác cha của Hoàng đế Marcus Claudius Tacitus.[3] Ông được bổ nhiệm làm Pháp quan thái thú (Praetorian Prefect) trong quân đội của Tacitus trong chiến dịch thảo phạt người Goth,[2] theo các nguồn tài liệu sẵn có thì ông được quân đội miền Tây chọn để kế vị Tacitus vào năm 276 mà không được sự nhất trí của Viện Nguyên lão La Mã.[4] Tuy nhiên Florianus vẫn cho đúc tiền xu mang chữ khắc "SC", do đó đã thể hiện một số ràng buộc giữa ông với Viện Nguyên lão dù quan hệ đôi bên chưa hẳn đã êm ấm.[5]
Trong khi Florianus đang bận chinh chiến với người Heruli thì quân đội miền Đông đã chớp thời cơ suy tôn Probus làm hoàng đế.[6] Florianus vốn có lợi thế là được sự ủng hộ từ các tỉnh gồm Ý, Gaul, Hispania, Anh quốc, châu Phi và Mauretania.[4] Cả hai vị hoàng đế kình địch cùng kéo tới bày trận ở Cilicia; quân của Florianus thì đông gấp bội và Probus tuy quân số ít ỏi nhưng bù lại ông là một vị tướng dày dạn kinh nghiệm chiến trận và cố gắng tránh đối đầu trực tiếp đại quân của Florianus.[7] Ngoài ra, quân miền Tây của Florianus lại không quen với khí hậu nắng nóng khô hạn ở miền Đông thì Probus đã chiếm lấy ưu thế này nhằm nắm chắc phần thắng nhỏ nhoi trước địch quân.[8] Đôi bên giao chiến chưa được bao lâu thì đột nhiên lan tin Florianus đã bị đám binh sĩ dưới trướng ám sát gần Tarsus,có thể một phần cũng do sĩ khí quân đội miền Tây mau chóng suy sụp khi thấy quân mình đang dần yếu thế trước quân miền Đông.[5] Florianus mất vào tháng 9 năm 276 và chỉ giữ ngôi vị hoàng đế được tám mươi tám ngày[9]
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ đồng tiền này có khắc dòng chữ AETERNITAS AVG, nghĩa là hoàng đế đời đời sống mãi. Tuy nhiên, Florianus chỉ tại vị được tám mươi tám ngày.
- ^ a b Jones, pg. 367
- ^ Historia Augusta, Vita Taciti, 17:4
- ^ a b Southern, pg. 127
- ^ a b McMahon, www.roman-emperors.org/florian.htm
- ^ Historia Augusta, Vita Probi, 10:1
- ^ Gibbon, Ch. 12
- ^ Southern, pg. 128
- ^ Canduci, pg. 101
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]Tài liệu chính
[sửa | sửa mã nguồn]- Aurelius Victor, "Epitome de Caesaribus", Phiên bản tiếng Anh của Epitome de Caesaribus
- Historia Augusta, Vita Taciti, Phiên bản tiếng Anh của Historia Augusta
- Eutropius, Breviarium ab urbe condita, ix. 16, Phiên bản tiếng Anh của Breviarium ab Urbe Condita
- Joannes Zonaras, bản trích yếu lịch sử extract: Zonaras: Alexander Severus to Diocletian: 222–284 Lưu trữ 2008-05-21 tại Wayback Machine
- Zosimus, "Historia Nova", Historia Nova
Tài liệu phụ
[sửa | sửa mã nguồn]- Mc Mahon, Robin, "Florian (276.D.)", De Imperatoribus Romanis, (2000)
- Jones, A.H.M., Martindale, J.R. The Prosopography of the Later Roman Empire, Vol. I: AD260-395, Cambridge University Press, 1971
- Southern, Pat. The Roman Empire from Severus to Constantine, Routledge, 2001
- Canduci, Alexander (2010), Triumph & Tragedy: The Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors, Pier 9, ISBN 978-1-74196-598-8
- Gibbon. Edward Decline & Fall of the Roman Empire (1888)
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]
Tư liệu liên quan tới Florianus tại Wikimedia Commons