Przejdź do zawartości

Fotopułapka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przykładowa komercyjna kompaktowa fotopułapka (tutaj Redleaf RD1006). Oznaczenia: LED - lampa złożona z szeregu LED świecąca w podczerwieni, L - obiektyw, PIR - sensory PIR (czujniki ruchu) - centralny i boczne.
Lampart plamisty sfotografowany przy pomocy fotopułapki w Himalajach w Indiach.
Borsuki sfilmowane przy pomocy fotopułapki w Bułgarii.

Fotopułapka[1] – urządzenie wyzwalane przez jakąś aktywność w otoczeniu samoczynnie (bez bezpośredniego udziału człowieka) i rejestrujące ją w postaci filmu lub zdjęć[2][3][4][5]. Komercyjne kompaktowe fotopułapki znane są również pod nazwami kamera leśna[6] i (rzadziej) kamera obserwacyjna[7].

Kompaktowe fotopułapki wyzwalane są zwykle przez czujniki ruchu wykorzystujące promieniowanie podczerwone emitowane przez zwierzęta. Często wyposażone są dodatkowo w opcję umożliwiającą stałą rejestrację obrazu w oparciu o ustalony przedział czasowy albo w sposób ciągły[2][3][4][5].

Fotopułapką może być też na przykład lustrzanka cyfrowa (DSLR) połączona z zewnętrznym czujnikiem ruchu[2].

Fotopułapki stosowane są głównie do filmowania lub fotografowania zwierząt bez ich niepokojenia[2][3][4][5].

Wyzwalacze

[edytuj | edytuj kod]

Czujniki podczerwieni

[edytuj | edytuj kod]

Pasywne

[edytuj | edytuj kod]

Pasywne czujniki podczerwieni (ang. passive infrared (PIR) sensor) są najczęściej stosownymi wyzwalaczami w nowoczesnych fotopułapkach[4][5][8]. Są to czujniki ruchu (a dokładnie ang. heat in motion sensors[2][5])[2][3][4][5]. Reagują na poruszające się obiekty różniące się od tła temperaturą powierzchni, czyli emisją promieniowania podczerwonego[2][4][5]. Znajdują zastosowanie głównie do wykrywania będących cieplejszych od tła stałocieplnych ssaków i ptaków, a czasem nawet zmiennocieplnych gadów[2][5], które okresowo mogą być cieplejsze lub chłodniejsze od tła[2].

Aktywne

[edytuj | edytuj kod]

Przykładem aktywnego czujnika podczerwieni (ang. active infrared (AIR) sensor) może być czujnik składający się z dwóch elementów – emitera wytwarzającego szybko pulsującą wiązkę promieniowania podczerwonego i odbierającego ją detektora (ang. „break-beam” trigger). Przerwanie tej wiązki przez przechodzące zwierzę wyzwala wykonanie zdjęcia[2][4][5][9][10].

Fotopułapka z aktywnym czujnikiem podczerwieni (AIR). Oznaczenia: T - emiter, R - detektor, IR - wiązka promieniowania podczerwonego, C - aparat fotograficzny.

Wyzwalacze mechaniczne

[edytuj | edytuj kod]

Są to znane od dawna urządzenia naciskane lub pociągane przez zwierzę[2][3][4]. Mogą to być trącane lub ciągnięte linki, pedały[2], płytki[2][5] lub nowoczesne elektroniczne bezprzewodowe podkładki reagujące na nacisk[2][11].

Inne wyzwalacze

[edytuj | edytuj kod]

Pasywne czujniki podczerwieni (PIR) są zaliczane do wyzwalaczy pośrednich, natomiast aktywne (AIR) i wyzwalacze mechaniczne do bezpośrednich.

Do mniej znanych pośrednich wyzwalaczy zalicza się czujniki mikrofal oraz czujniki akustyczne[2], sejsmiczne[2] (wibracji)[5], magnetyczne[2][5]. W sposób pośredni ruch mógłby być też wykrywany przez oprogramowanie analizujące obraz z kamery. Ta ostatnia metoda byłaby szczególnie przydatna pod wodą, gdzie czujniki podczerwieni nie mogą być stosowane[2].

Wśród wyzwalaczy wymienia się też czujniki laserowe[2].

Stała rejestracja obrazu

[edytuj | edytuj kod]

Komercyjne kompaktowe fotopułapki mogą być dodatkowo wyposażone w opcję umożliwiającą stałą rejestrację obrazu bez udziału wyzwalacza – w oparciu o ustalony przedział czasowy albo w trybie ciągłym[2][3][4][5].

Urządzenia wykorzystujące wyłącznie stałą rejestrację obrazu według jednych autorów nie są fotopułapkami[2], według innych są ich grupą przeciwstawianą fotopułapkom z wyzwalaczem[3][4][5].

Lampy

[edytuj | edytuj kod]

Gdy światło jest słabe, na przykład w nocy, komercyjne kompaktowe fotopułapki mogą używać do oświetlenia wbudowanych lamp emitujących światło widzialne lub promieniowanie podczerwone[2][4][5].

Lampy emitujące promieniowanie podczerwone

[edytuj | edytuj kod]

Emitują promieniowanie w zakresie podczerwieni[2][4][5] lub bliskiej podczerwieni[2], zwykle o długości 700-1000 nm[5], przy pomocy szeregów LED[2][4][5]. Na ogół dają obraz w odcieniach szarości[2][4][5], rzadziej z czerwonawym odcieniem[5]. Mogą być za to włączone dłużej, dzięki czemu umożliwiają filmowanie[2][4]. Ich światło nie niepokoi też większości zwierząt[2].

Lampy emitujące światło widzialne

[edytuj | edytuj kod]

Są to ksenonowe lampy błyskowe[2][4][5] lub rzadziej lampy LED[4][5][8]. Pozwalają uzyskać obraz kolorowy[2][4][5][8]. Lampy ksenonowe mają za krótki czas błysku na filmowanie, lampy LED świecą nieco dłużej, a nawet mogą umożliwiać nagrywanie wideo[2], jednak zdjęcia otrzymane przy ich pomocy są mniej ostre[8]. Światło widzialne niepokoi zwierzęta[2].

Lustrzanka cyfrowa (DSLR) jako fotopułapka

[edytuj | edytuj kod]
Fotopułapka składająca się z lustrzanki cyfrowej (DSLR) połączonej z aktywnym czujnikiem podczerwieni (AIR).

Oprócz komercyjnych kompaktowych fotopułapek stosowane są również na przykład fotopułapki złożone z lusutrzanki cyfrowej (DSLR) połączonej z zewnętrznym czujnikiem ruchu, lampami błyskowymi. Pozwalają one na uzyskanie zdjęć o znacznie wyższej jakości[2]. Używane są tutaj zarówno czujniki aktywne (AIR)[2][9][10], jak i pasywne (PIR)[12][13][14][15][16]. W przypadku czujników aktywnych możliwe jest bardziej precyzyjne przewidzenie lokalizacji fotografowanego zwierzęcia[2].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Fotopułapki są stosowane w badaniach biologicznych (np. ekologicznych), ochronie przyrody[2][3][4][5][8], łowiectwie[2][4][8], fotografii przyrodniczej[2] oraz do monitorowania w przypadku zagrożenia ze strony ludzi, np. kłusowników czy podpalaczy[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Fotografowanie przyrody: fotopułapki. cyfrowe.pl. [dostęp 2020-11-16].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al Oliver R Wearn, Paul Glover-Kapfer: Camera-trapping for conservation: a guidr to best-practices. Woking, United Kingdom: WWF-UK, 2017, seria: WWF Conservation Technology Series 1(1) (Conservation Technology. Camera-Trapping). [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h Don E. Swann, Kae Kawanishi, Jonathan Palmer: Evaluating Types and Features of Camera Traps in Ecological Studies: A Guide for Researchers. W: Camera Traps in Animal Ecology: Methods and Analyses. Allan F. O’Connell, James D. Nichols, K. Ullas Karanth (red.). Tokyo, Dordrecht, London, Heidelberg, New York: Springer, 2010, s. 27–43. ISBN 978-4-431-99494-7. (ang.).
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Oliver R van Berkel, Paul Glover-Kapfer: Camera-trapping for conservation: a guide to best-practices. London: Geography Outdoors. Royal Geographical Society with IBG, czerwiec 2014, seria: Expedition Field Techniques. ISBN 0-907649-93-9. [dostęp 2020-11-16]. (ang.). (PDF).
  5. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Paul Douglas Meek, Guy Ballard, Peter John Sabine Fleming: An Introduction to Camera Trapping for Wildlife Surveys in Australia. PestSmart Toolkit publication. Wyd. V1. Canberra, Australia: Invasive Animals Cooperative Research Centre (CRC), styczeń 2012. ISBN 978-1-921777-57-8. [dostęp 2020-11-16]. (ang.).
  6. ↑ Kamera leśna – fotopułapka HC-300M. Instrukcja obsługi.. EKOCentrum24.pl. [dostęp 2020-11-16].
  7. ↑ Kamera obserwacyjna Redleaf RD1006. Instrukcja obsługi.. redleaf.pl. [dostęp 2020-11-20].
  8. ↑ a b c d e f Francesco Rovero, Fridolin Zimmermann, Duccio Berzi, Paul Meek. „Which camera trap type and how many do I need?” A review of camera features and study designs for a range of wildlife research applications. „Hystrix, the Italian Journal of Mammalogy”. 24 (2), s. 148–156, 2013. Associazione Teriologica Italiana. DOI: 10.4404/hystrix-24.2-8789. ISSN 1825-5272. 
  9. ↑ a b TrailMaster Infrared Trail Monitors. Goodson & Associates, Inc.. [dostęp 2020-11-17]. (ang.).
  10. ↑ a b Range IR - Triggering Systems. Cognisys Inc.. [dostęp 2020-11-19]. (ang.).
  11. ↑ PixController, Inc. Wireless Pressure Pad Sensor For Indoor and Outdoor Use. PixController. [dostęp 2020-11-17]. (ang.).
  12. ↑ Camera Traps. Camtraptions Ltd. [dostęp 2020-11-19]. (ang.).
  13. ↑ Will Burrard-Lucas: Camera Traps. willbl.com. [dostęp 2020-11-19]. (ang.).
  14. ↑ DSLR Camera Traps | Auswildlife. Cognisys Inc.. [dostęp 2020-11-19]. (ang.).
  15. ↑ RC-LMC FreeWave Stryker Lightning & Motion Trigger for Select Canon Cameras. Gradus Group LLC. [dostęp 2020-11-19]. (ang.).
  16. ↑ Photographing Wildlife With a Home-Made DSLR Camera Trap. [dostęp 2020-11-19]. (ang.).


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fotopułapka&oldid=64057013”