İçeriğe atla

Galatasaray SK

Page yarı korumaya alındı
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Galatasaray SK
Tam isimGalatasaray Spor Kulübü
Kuruluş1 Ekim 1905 (119 yıl önce) (1905-10-01)
Renkler   Sarı-Kırmızı
BaşkanTürkiye Dursun Özbek
MaskotAslan
Resmî sitegalatasaray.org
Galatasaray SK'nin aktif şubeleri

Atletizm

Basketbol (Erkek)

Basketbol (Kadın)

Binicilik

Briç

e-Spor

Futbol (Erkek)

Futbol (Kadın)

Judo

Kürek (Erkek)

Kürek (Kadın)

Satranç

Sutopu (Erkek)

Sutopu (Kadın)

Tekerlekli Basketbol

Tenis

Voleybol (Erkek)

Voleybol (Kadın)

Yelken

Yüzme (Erkek)

Yüzme (Kadın)

Yüzme (Otizm)
Galatasaray SK'nin kapanan şubeleri

Superleague Formula

Galatasaray Spor Kulübü, İstanbul'un Avrupa yakasında Beyoğlu ilçesinde kurulan, futbol, kadın futbol, erkek basketbol, kadın basketbol, tekerlekli sandalye basketbolu, kadın voleybol, erkek voleybol, su topu, hentbol, atletizm, yüzme, kürek, yelken, judo, briç, binicilik, espor ve satranç branşlarında faaliyet gösteren bir Türk spor kulübüdür. Türkiye'nin en başarılı ve en çok taraftara sahip spor kulüplerinden biri olup, özellikle erkek futbol takımıyla tanınmaktadır.

1905 yılında Ali Sami Yen ve arkadaşları tarafından, öğrenci oldukları Galatasaray Lisesi'nde kurulan kulüp, Galatasaray Üniversitesi ve prestijli Galatasaray Lisesi ile birlikte Galatasaray Topluluğu'nun kilit üyeleri arasında yer almaktadır.

Galatasaray futbol şubesi, Türkiye'de en çok Süper Lig (24), Türkiye Kupası (18) ve Türkiye Süper Kupası (17) şampiyonluğu elde ederek, Türkiye Futbol Federasyonu ve UEFA tarafından resmî olarak tanınan ve muhasebeleştirilen Türk futbol sistemi içindeki en üst ulusal profesyonel ligler ve kupalar olan bu müsabakalar nedeniyle Türkiye'nin en çok şampiyonluk kazanan futbol kulübü olmuştur.

Galatasaray ayrıca 2000 yılında Arsenal'i yenerek UEFA Kupası şampiyonluğunu ve Real Madrid'i yenerek UEFA Süper Kupası'nı kazanmıştır. Bu başarılar Galatasaray'ı Türk futbol tarihinde Avrupa'da bu düzeyde başarıya ulaşan tek Türk futbol kulübü yapmaktadır.

Galatasaray kadın basketbol takımı 2013-14 EuroLeague Women, 2009 ve 2018 yıllarında EuroCup Kadınlar şampiyonu olmuştur. 13 kez Kadınlar Basketbol Süper Ligi, 11 kez Kadınlar Türkiye Kupası, 8 kez Kadınlar Cumhurbaşkanlığı Kupasını müzesine götürmüştür. Galatasaray erkek basketbol takımı 2016 yılında Strasbourg'u mağlup ederek ilk EuroCup şampiyonluğunu elde etti. 5 kez Basketbol Süper Ligi, 3 kez Erkekler Türkiye Kupası, 2 kez Erkekler Cumhurbaşkanlığı Kupasını kazanmıştır.

Kulübün tekerlekli sandalye basketbol takımı 2008, 2009, 2011, 2013 ve 2014 yıllarında IWBF Şampiyonlar Ligi'ni kazanmıştır. Ayrıca 2008, 2009, 2011 ve 2012 yıllarında Kıtalararası Kitakyushu Kupasını kazanarak dünya şampiyonu olmuştur.[1][2] Tekerlekli Sandalye Basketbol Süper Ligi'nde 10 kez şampiyonluk kazanan takım, bu alandaki rekorun sahibidir.

Erkek voleybol takımı 2016 yılında, kadın voleybol takımı ise 2023 ve 2024 yıllarında Balkan Şampiyonu olmuştur. Erkek voleybol takımı 4 kez Efeler Ligi, 1 kez Şampiyonlar Kupasını kazanmıştır.

Galatasaray Sutopu Takımı, 2023-24 sezonunda LEN Challenger Kupası şampiyonu olmuştur.[3] Sutopu takımı ayrıca 29 kez Türkiye Sutopu Süper Ligi'nde şampiyon olarak bu alandaki rekoru elinde bulundurur.

Galatasaray Judo Takımı, 2012, 2014 ve 2021 yıllarında Avrupa Judo Şampiyonası'nda altın madalya kazanmıştır.[4][5][6][7]

2004 yılında Polonya'nın Poznań şehrinde gerçekleşen 23 Yaş Altı Dünya Kürek Şampiyonası'nda yarışan İhsan Emre Vural ve Ahmet Yumrukaya ikilisi, hafif kilo iki tek kategorisinde şampiyon olarak, Türkiye'nin kürekteki ilk şampiyonluğunu kazandırdılar.[8]

Kulübün yelken, yüzme ve kürek şubelerinde birçok şampiyonluk ve madalyaları bulunmaktadır.

Tarihi

Galatasaray'ın Gayın ve Sin'li arması (1923). Galatasaray'ın Gayın ve Sin'li arması (1923).
Galatasaray'ın Gayın ve Sin'li arması (1923).
Galatasaray'ın G ve S'li arması.

Kuruluşu

Ali Sami Yen

Mekteb-i Sultanide öğrenim gördüğü sırada Ali Sami Yen, Moda'da İngilizlerden gördüğü futbolu okulda arkadaşlarıyla oynamaya başladı. 1936'daki bir röportajında Yen, futbol kuralı olarak yalnızca iki tarafın birer kalesi olduğunu ve topun karşı takımın kalesine sokulması gerektiğini bildiğini söylüyordu. Yen'in ifadesine göre bahçede toplanan 100 kadar kişi iki takıma ayrılmış ve herhangi bir kural olmadan, topu karşı takımın kalesine sokmaya çalışmıştı. Bir müddet bu şekilde oynamalarının ardından durum, hükûmete şikayet edildi. Bunun üzerine okul müdürü Abdurrahman Şeref, bu faaliyetlerde bulunulmaması için Ali Sami ile görüşmüş, ancak bu faaliyetler gizli bir şekilde sürdürülmüştü. Bu dönemde, millî bayrağın renkleri olan kırmızı-beyaz renkler kullanılıyordu.[9]

Zamanla futbol kuralları öğrenilerek bir futbol takımı kuruldu. Yen, halktan gelen protestolardan ötürü faaliyetlerini çeşitli yerlerde yaptıklarını ifade eder. Bir süre sonra takım, Union Club Sahası'ndaki bir merdiven altını, formalarını asma ve toplarını saklama amacıyla kullanmaya başladı. Kuşdili Çayırı'nın köşesindeki bir muhallebicide toplanan takım için Yen, "kulübün ilk merkezi" tanımını yapmıştı.[9]

Bu dönemde oyunculardan her hafta birer kuruş toplanır, başkan Ali Sami Yen de futbol topuyla ilgilenirdi. Hatta domuz yağı ile temizlenen futbol topu hasar görünce; Ali Sami Yen ayakkabısının bir parçasını keserek yama yapmıştır. Cevdet Kalpakçıoğlu da formaları yıkardı. Kulübün ilk isminin Gloria ya da Audace koyulması istenmiştir; ancak takımın oynadığı ilk maçında Rum rakibini 2-0 yenerken seyircilerin onlardan "Galata Sarayı Efendileri" diye söz etmesiyle bugünkü isim doğmuştur. Ali Sami Yen tarafından söylenen bir söz; Galatasaray Spor Kulübü'nün kuruluş ve varoluş amacını belirleyecektir:

Maksadımız İngilizler gibi toplu bir hâlde oynamak, bir renge ve bir isme mâlik olmak ve Türk olmayan takımları yenmek.

Kurucu listesi

Galatasaray kurucularının bir bölümü. Sol üstten başlayarak; Mazhar Arat, Asım Tevfik Sonumut, "Sütçü" Milo Bakiç, Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, Boris Nikolof. Orta sıra, Abidin Daver, Ullah Tulyos, Bekir Sıtkı Bircan, Nuri, "Şehit" Celal İbrahim, Kamil Kulaksızoğlu. Oturanlar; Tahsin Nahit, Ali Sami Yen, Emin Bülend Serdaroğlu, Reşat Şirvanizade, Mehmet Ali Tamay.

Galatasaray Spor Kulübü kurucu listesi, resmiyet kazanma sürecinde değişikliğe uğramıştır. 1905'ten 1919'a kadar Galatasaray Spor Kulübü’ne başkanlık yapan, mektebin 889 numaralı öğrencisi Ali Sami Yen, el yazısıyla tuttuğu Galatasaray Terbiye-i Bedeniye Kulübü Ihsaiyet Defteri'nin (Sayım-İstatistik Defteri) 181 ve 182. sayfalarında kurucu 13 üyeyi şöyle sıralar:

1905'te Osmanlı İmparatorluğu'nda bir dernekler yasası bulunmadığından, Galatasaray Spor Kulübü yasal olarak tescil edilme olanağını bulamamıştır. 1912 yılında Cemiyetler Kanunu çıkarıldıktan sonra, kulüp yasal bir kimlik kazandı. Yetkili makamlara kulüplerin tüzükleriyle birlikte, kurucu üyelerin ad ve adreslerinin de bildirilmesi zorunlu tutulduğundan, istifa eden ya da eğitimlerini tamamlayarak ülkelerine dönen üyeler ilk listeden çıkarılmış ve 1 Eylül 1913'te kurucu liste yeniden düzenlenmiştir. Kurucu üyelerin yeni sıralaması şöyle gerçekleşmiştir:(Ali Sami Yen'in babası kuruluştan 2 gün sonra vefat etmiştir.)

Kulübün günümüzdeki tüzüğünün 5. maddesinde ise kurucular sırasıyla şu isimlerdir:

Galeri

Arma ve renkler

Galatasaray'ın ilk amblemi; ağzında futbol topu taşıyan kanatları gerili bir kartalı içeriyordu. Ancak Galatasaray Lisesi öğrencilerinden Şevki Ege tarafından çizilen bu kompozisyon benimsenmeyince kenara itildi. Bugünkü amblem ise 1923 yılında, yine lise öğrencilerinden Ayetullah Emin tarafından çizilmiştir. Yeni çizim, geometrik çizgilerin uyumlu kullanılmasıyla iç içe geçmiş sarı-kırmızı renklerde "GS" harflerini içermekteydi. İlk olarak Ayetullah Emin ve Şinasi Şahingiray tarafından çıkarılan haftalık bir mecmuada kullanılan bu kompozisyon çok beğenildi. Bunun üzerine resmî amblem olarak kabul edilmesi için teklif yapıldı. Teklif alkışlar arasında ittifakla kabul oldu. Eski harfler Gayın ve Sin, daha sonra Latin alfabesine geçilmesiyle yerini G ve S harflerine bıraktı.[10]

Kulübün ilk renkleri kırmızı-beyaz'dır. Türk bayrağı'nın renklerinden esinlenerek seçilen bu renkler, dönemin yönetimi tarafından kuşkuyla karşılanmış ve futbolcular sıkı bir takibe alınmışlardır. Bu nedenle, sarı-siyah renkler gündeme gelmiş ama bunlar da kalıcı olmamış ve Galatasaray, bugünkü renklerine kavuşmuştur. Bu renklerin öyküsünü Ali Sami Yen şu şekilde açıklamaktadır:

Birçok yerleri dolaştıktan sonra, nihayet Bahçekapı'daki Şişman Yanko'nun dükkânına gidilerek orada zarif iki yünlü kumaşa tesadüf ettik. Biri, vişneye çalan koyuca tatlı bir kırmızı, öteki de, içinde turuncudan iz taşıyan tok bir sarı. Tezgahtar, mahirane bir el hareketi ile kumaşların dalgalarını birleştirdi. Bir saka kuşunun başı ile kanadının yarattığı renk güzelliğine benzer bir parlaklık hasıl oldu. Ateşin içindeki renk oyunlarını görür gibi olmuştuk. Sarı-Kırmızı alevinin takımımız üstünde parıldamasını tasavvur ediyor ve bizi derhal galibiyetten galibiyete götüreceğini tahayyül ediyorduk. Nitekim de öyle oldu.

Buna karşılık kuruculardan Bekir Sıtkı, söz konusu renklerin Gül Baba'nın II. Bayezid'e verdiği sarı ve kırmızı güllerden esinlenildiğini ileri sürer.

Büyük yarışmalarda elde edilen başarılar

Branş Turnuva Derece Yıl
Futbol UEFA Kupası Şampiyon 1999–2000
Futbol UEFA Süper Kupası Şampiyon 2000
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Şampiyonlar Ligi Şampiyon 2007–2008
Tekerlekli Sandalye Basketbolu Kıtalararası Kitakyushu Kupası Şampiyon 2008
Kadın Basketbol Eurocup Kadınlar Şampiyon 2008–2009
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Şampiyonlar Ligi Şampiyon 2008–2009
Kadın Basketbol SuperCup Kadınlar Finalist 2009
Tekerlekli Sandalye Basketbolu Kıtalararası Kitakyushu Kupası Şampiyon 2009
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Şampiyonlar Ligi Şampiyon 2010–2011
Tekerlekli Sandalye Basketbolu Kıtalararası Kitakyushu Kupası Şampiyon 2011
Kadın Voleybol CEV Kadınlar Kupası Finalist 2011–2012
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Şampiyonlar Ligi Finalist 2011–2012
Tekerlekli Sandalye Basketbolu Kıtalararası Kitakyushu Kupası Şampiyon 2012
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Şampiyonlar Ligi Şampiyon 2012–2013
Kadın Basketbol Euroleague Women Şampiyon 2013–2014
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Şampiyonlar Ligi Şampiyon 2013–2014
Kadın Judo European Judo Club Championships 2014 – Golden League Women Şampiyon 2014
Kadın Voleybol CEV Kadınlar Kupası Finalist 2015–2016
Erkek Voleybol Erkekler Voleybol Balkan Kupası Şampiyon 2016
Erkek Basketbol EuroCup Şampiyon 2015–2016
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Eurocup 1 Şampiyon 2016–2017
Tekerlekli Sandalye Basketbolu IWBF Eurocup 1 Şampiyon 2017–2018
Kadın Basketbol Eurocup Kadınlar Şampiyon 2017–2018
Kadın Basketbol SuperCup Kadınlar Finalist 2018
Erkek Voleybol CEV Kupası Finalist 2018–2019
Kadın Voleybol CEV Kadınlar Kupası Finalist 2020–2021
Kadın Judo European Judo Club Championships 2021 – Golden League Women Şampiyon 2021
Kadın Basketbol Eurocup Kadınlar Finalist 2022-2023
Kadın Voleybol Kadınlar Voleybol Balkan Kupası Şampiyon 2023
Sutopu LEN Challenger Cup Şampiyon 2023-24
Kadın Voleybol Kadınlar Voleybol Balkan Kupası Şampiyon 2024

Yönetim Kurulu

Görev İsim
Başkan Dursun Aydın Özbek
İkinci Başkan Metin Öztürk
Başkan Yardımcısı Niyazi Yelkencioğlu
Başkan Yardımcısı Mehmet Saruhan Cibara
Genel Sekreter Eray Yazgan
Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi İbrahim Hatipoğlu
Yönetim Kurulu Üyesi Bora İsmail Bahçetepe
Yönetim Kurulu Üyesi Rıza Tevfik Morova
Yönetim Kurulu Üyesi Sedat Artukoğlu
Yönetim Kurulu Üyesi Can Natan
Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Süleyman Demircan
Yönetim Kurulu Üyesi Ozan Bingöl Yurtsever
Yönetim Kurulu Üyesi Timur Kuban
Yönetim Kurulu Üyesi Emir Aral
Yönetim Kurulu Üyesi Tanur Lara Yılmaz
Yönetim Kurulu Üyesi Ece Bora
Galatasaray Lisesi Müdürü Mustafa Reşat Dabak

Son güncelleme: 13 Kasım 2024
Kaynak: Yönetim Kurulu