Naar inhoud springen

Gelkingestraat

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Gelkingestraat
De Gelkingestraat naar het zuiden
De Gelkingestraat naar het zuiden
Geografische informatie
Locatie       Groningen
Begin Grote Markt
Eind Gedempte Zuiderdiep
Algemene informatie
Bestrating asfalt
Opvallende gebouwen Monumenten

De Gelkingestraat is een straat in Groningen. De straat loopt van de Grote Markt naar het Gedempte Zuiderdiep. Van de straten die aan de zuidzijde van de Grote Markt beginnen is de Gelkingestraat de rustigste. Anders dan de Herestraat en de Oosterstraat is de Gelkingestraat geen hoofdwinkelstraat.

De voormalige Paterskerk rond 1900

De straat is vernoemd naar de Gelkingers, een zeer invloedrijke familie in de stad in de vroege middeleeuwen. Waarschijnlijk stond het familiehuis van dit geslacht aan de Grote Markt op de hoek van wat nu de Gelkingestraat is.

Het laatste deel van de straat, vanaf de Carolieweg, heet officieel de Kleine Gelkingestraat.

Tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw stond de Paterskerk aan de westzijde in de Gelkingestraat. Deze werd in 1962 afgebroken. Aan de westzijde van de straat zijn ook nog drie gangen: de Entensgang bij nummer 27, de Sieboldsgang bij nummer 35, en de Munsterstraat bij nummer 43.

In de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw was de Gelkingestraat een echte uitgaansstraat. Bekende etablissementen waren Heineken's Quelle, Moulin Rouge en de Flintstone bar. Tegenwoordig is discotheek Kokomo Beach Club, gelegen geheel aan de noordzijde op de hoek met de Grote Markt, een grote publiekstrekker in de straat.

De Gelkingestraat zelf telt 7 rijksmonumenten. Aan het begin van de straat, beginnend bij de Grote Markt, staat ook de achterzijde van het pand van de Drie Gezusters, waarvan de oudste delen al uit de dertiende eeuw stammen. Wellicht was dat het steenhuis van de Gelkingers. Ook het achterpand van Grote Markt 40, Gelkingestraat 1 is onderdeel van een rijksmonument. Daarnaast staan er 17 panden op de gemeentelijke monumentenlijst

Adres Bouwjaar Beschrijving Monument Afbeelding
Gelkingestraat 1 Achterhuis Grote Markt 40 RM 18473
Gelkingestraat 2-6 13e/14e eeuw Achterhuis Drie Gezusters RM 18472
Gelkingestraat 8 1445 Helft van een dubbelpand, voormalig Club 8 GM 102106
Gelkingestraat 10 1445 Helft van een dubbelpand, Café Muurling, links op de foto GM 102107
Gelkingestraat 12 Smal woonhuis RM 18460
Gelkingestraat 14 1407 Helft van een dubbelpand, rechts op de foto GM 102109 pand links
Gelkingestraat 16 1407 Helft van een dubbelpand GM 102110 pand rechts
Gelkingestraat 18 16e/17e eeuw GM 102111
Gelkingestraat 20 16e/17e eeuw Pand met dwars zadeldak, tegenwoordig Chinees-restaurant Peking RM 18461
Gelkingestraat 21 Pand op de hoek met het Hoogstraatje waarin restaurant Akropolis. RM 18457
Gelkingestraat 24 1600 Tweelaags voorhuis onder zadeldak met versierde gevel in renaissancestijl, voorgevel in 1896 opnieuw opgetrokken met hergebruik van oorspronkelijke ornamenten Achter voorhuis binnenplaats en dan tweelaags achterhuis. Boven vensters schelpenmotief met daarin stichtelijke afbeeldingen. De afbeeldingen passen bij een oudere bouwdatum (voor 1594, reductie van Groningen) RM 18462
Gelkingestraat 25 Hoog winkel-woonhuis in eclectische stijl RM 485600
Gelkingestraat 26 17e eeuw Drielaags pand met schilddak, eenlaags aanbouw aan de achterkant GM 102114
Gelkingestraat 28 17e eeuw Tweelaags huis, zadeldak met schildeind, voorgevel 18e eeuw. In 20e eeuw ingrijpend verbouwd. GM 102115
Gelkingestraat 29 GM 102097
Gelkingestraat 31 GM 102098
Gelkingestraat 33 Drie traveeën breed hoekpand RM 18458
Gelkingestraat 36 16e/17e eeuw Winkelpand met wonen, oorspronkelijk woonhuis, twee lagen met zadeldak GM 102119
Gelkingestraat 37 19e eeuw winkelpand met 19e-eeuwse winkelpui GM 102100
Gelkingestraat 39 1557 (gevelsteen) Voormalig pakhuis in Munstersegang RM 18459
Gelkingestraat 41 GM 102101
Gelkingestraat 46 GM 106305
Gelkingestraat 48 14e eeuw Dwarshuis, gebouwd op de fundering van een voorganger uit de 13e eeuw, waarschijnlijk oorspronkelijk een steenhuis GM 102121
Gelkingestraat 50 GM 102122
Gelkingestraat 52 GM 107479
Gelkingestraat 64 GM 108616
Zie de categorie Gelkingestraat van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.