Glasoed
Glasoed yw'r broses o newidiadau corfforol, seicolegol a chymdeithasol sy'n digwydd wrth i blentyn newid yn oedolyn, ac i'r cyfnod hwnnw o amser mewn bywyd unigolyn. Mae'r rhan fwyaf o ferched yn dechrau glasoed yn 10 neu 11 oed, a bechgyn yn 11 oed.
Newidiadau corfforol
[golygu | golygu cod]Mae tyfiant yn cyflymu trwy hanner cyntaf glasoed, ac mae'r tyfiant wedi cwblhau erbyn y diwedd. Cyn y glasoed, yr organau cenhedlu yw'r unig wahaniaeth corfforol rhwng merched a bechgyn mwy neu lai. Yn ystod y glasoed, mae gwahaniaethau mewn maint, ffurf, a swyddogaeth yn datblygu yn systemau a strwythurau corfforol.
Newidiadau corfforol mewn merched
[golygu | golygu cod]
- Datblygiad y bronnau
- Tyfiant y cedor a gwallt corfforol
- Newidiadau yn y wain, y groth, a'r wygelloedd
- Dechrau mislifiad, a ffrwythlondeb
- Tyfu'n dalach
- Newidiadau yn yr esgyrn, cyfansoddiad corfforol, a dosraniad brasder
- Newidiadau i'r croen; sawr corfforol a smotiau
Newidiadau corfforol mewn bechgyn
[golygu | golygu cod]- Maint a swyddogaeth y ceilliau, ffrwythlondeb
- Tyfiant y pidyn a newidiadau eraill yn yr organau cenhedlu
- Tyfiant y cedor
- Tyfiant gwallt corfforol a'r barf
- Newid yn y llais
- Tyfu'n dalach
- Newidiadau o ran cyhyrau a siap y corff
- Newidiadau i'r croen; sawr corfforol a smotiau
Newidiadau seicolegol a chymdeithasol
[golygu | golygu cod]Mae'r cyfnod o newidiad seicolegol a chymdeithasol yn gorgyffwrdd â'r cyfnod o newid corfforol, ond mae'r ffiniau'r cyfnod yn llawer mwy amwys.
Oriel
[golygu | golygu cod]-
Bechgyn ifanc yn y pwll glo, tua 1885 -
Psyche et L'Amour 1889 gan Bouguereau
.jpg?lang=cy)
