Gotha
Gotha Gotha | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Alemaniako hiri-udalerria | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatu burujabe | Alemania | ||||||||||
Alemaniako estatua | Turingia | ||||||||||
Rural district of Thuringia | Gotha barrutia | ||||||||||
Alkatea | Knut Kreuch (en) | ||||||||||
Izen ofiziala | Gotha | ||||||||||
Jatorrizko izena | Gotha | ||||||||||
Posta kodea | 99867 | ||||||||||
Udalerri kodea | 16067029 | ||||||||||
Geografia | |||||||||||
Koordenatuak | 50°56′56″N 10°43′06″E / 50.9489°N 10.7183°E | ||||||||||
Azalera | 69,58 km² | ||||||||||
Altuera | 300 m | ||||||||||
Mugakideak | Nordhausen, Leinatal eta Emleben | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 46.019 (2022ko abenduaren 31) 920 (2021) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 661 bizt/km² | ||||||||||
Informazio gehigarria | |||||||||||
Telefono aurrizkia | 03621 | ||||||||||
Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||||
Hiri senidetuak | Kielce, Romilly-sur-Seine, Salzgitter, Gastonia eta Martin | ||||||||||
Matrikula | GTH | ||||||||||
gotha.de |
Gotha Alemaniako herria da, Turingiako estatuan kokatua. Erfurt eta Eisenachen arteko errepideak zeharkatzen du. Gotha barrutiko hiriburua da.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Dagoeneko VIII mendean aipatzen da Karlomagnoren idatzi batean. Bertan Villa Gotaha izena du, zeinak "Ur onak" esan nahi duen.
1640an Saxonia-Gotha dukerriko hiriburu izendatua izan zen. XVIII mendean Voltaire pentsalari frantziarra bertan bizi izan zen denbora luzez eta Gothako gortea Alemaniako ilustrazioaren erdigune bihurtu zen. 1763an Gothako almanakea argitaratzen hasi zen. Almanake honek urtean zehar Europako errege eta nobleen xehetasunak eta diplomaziaren arloko datuak biltzen zituen.
Gothak ere garrantzi berezia izan du Alemaniako langileen mugimenduaren historian. 1875ean bertan sortu zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata (SPD) hurrengo programarekin:
« | Lana aberastasun eta zibilizazio ororen iturri da eta gizartearen bidez bakarrik denez posible lan produktiboa, lanaren produktu guztia, non lanerako obligazio orokorra dagoen, gizartearena da, hau da, bere kide guztiena eskubide berberarekin eta bakoitzarena ere bai dituen arrazoizko beharren arabera. | » |
—[1]. Testu osoa irakurtzeko Wikisourcen duzu eskuragarri |
.
Bigarren Mundu Gerran ez zen bonbakatua izan, Josef Ritter von Gadolla alkateak 1945ean hiria errenditu baitzuen Aliatuen aurrean. Naziek harrapatu eta exekutatu egin zuten. 1949an Ekialdeko Alemanian sartuta gelditu zen 1990an Alemania biek bat egin zuten arte.
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Friedenstein gaztelua (Schloss Friedenstein): 1643–1655 artean jasotako jauregi dukal ederra da. Alemaniako eraikin barroko zaharrenetakoa ere bada. Gaur egun museo gisa erabiltzen da.
- Udaletxea (Rathaus): 1567-1577 artean eraikia pizkundeko estiloan. 40 metrotako dore bat dauka. Friedenstein gaztelua eraiki aurretik bertan bizi ziren Saxonia-Gothako dukeak.
Hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eisenach ndorengo hiriekin senidetua dago:
- Martin (Eslovakia) (Eslovakia)
- Gastonia (Ipar Carolina) (AEB)
- Kielce (Polonia)
- Romilly-sur-Seine (Frantzia)
- Salzgitter (Alemania)
Demografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak.