Grunnstoffet bor
Bor er eit grunnstoff med atomnummer 5 og kjemisk symbol B. Det er eit halvmetall i gruppe 13 i periodesystemet.
Særskilde kjenneteikn
[endre | endre wikiteksten]Fleire allotrope former av bor, både amorfe og krystallinske er kjende.
Ein del borsambindingar, særleg hydrid har elektronunderskot. Det vil seia at det er færre elektron i bindinga enn det som må til for å oppfylla oktettregelen. Dette er mogleg fordi eit hydrogenatom kan danna ei bru mellom to boratom.
Bruk
[endre | endre wikiteksten]Borsambindingar vert brukt i organisk syntese.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Bor vart oppdaga av Sir Humphrey Davy og Joseph-Louis Gay-Lussac i 1808, men borsambindingar har vore kjend lenge.
Kjemi
[endre | endre wikiteksten]Boraks (Na2B4O7) er ein viktig sambinding av bor.
Biologisk rolle
[endre | endre wikiteksten]Bor kan vera nødvendig for plantar.
Tryggleik
[endre | endre wikiteksten]Bor og borat er ikkje giftige, så spesiell handsaming er unødvendig. Nokre andre borsambindingar er giftige.