Hans Memling

Hans Memling
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Selingenstadt eta Mainz, 1435 (egutegi gregorianoa)
Herrialdea	Habsburg Netherlands ; Alemania
Heriotza	Brujas, 1494ko abuztuaren 11 (58/59 urte)
Hobiratze lekua	Sint-Gilliskerk Brugge (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	alemana
Irakaslea(k)	Roger van der Weyden
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, artista eta artista bisuala
Lantokia(k)	Kolonia; Brusela eta Brujas
Lan nabarmenak	ikusi St John Altarpiece (en) ; Advent and Triumph of Christ (en) ; The Last Judgment (en) ; Greverade Triptych (en) ; Diptych of Maarten Nieuwenhove (en) ; Bembo diptych (en) ; Tommaso di Folco Portinari (1428–1501); Maria Portinari (Maria Maddalena Baroncelli, born 1456) (en) ; Master of the Prado Adoration of the Magi (en) ; Portrait of a Man (en) ; Portrait of an old man (en) ; Portrait of a man of the family Lespinette (en) ; Portrait of an Elderly Woman (en) ; The Canon Gilles Joye (en) ; Portrait of Jacob Obrecht (en) ; Portrait of a Man in a Red Hat (en) ; Diptych with two donors (en) ; Diptych of an aged couple (en) ; Christ with singing and music-making Angels (en) ; Scenes from the Passion of Christ (en) ; Triptych of the Rest on the Flight into Egypt (en) ; Triptych of Jan Crabbe (en) ; Adoration of the Magi Triptych (en) ; Donne Triptych (en) ; Moreel Triptych (en) ; Virgin and Child with St Anthony the Abbot and a Donor (en) ; Madonna of Jacob Floreins (en) ;
Mugimendua	Primitibo flandestarra

Hans Memling (Selingenstadt, 1435-1440 aldean - Brujas, 1494ko abuztuaren 12a) flandriar margolaria izan zen, Brujasko eskolakoa. Haren lana nahiko ezezaguna izan zen 1820 arte, urte horretan aurkitu baitzuten alemaniarrek eta frantsesek; horren ondorioz, antzinako artearen gune garrantzitsuena bilakatu zen Brujas. Erlijioarekin lotutako gaiak landu zituen, Ama Birjina Jesus haurrarekin batez ere. Erretratu bikainak ere egin zituen.

Bizitza eta lanak

Hans Memling edo Memlic Selingenstadten jaio zen, Frankfurtetik gertu. 1465ean Brujasen hartu zuen bizilekua, Rogier van der Weyden hil eta urtebetera. Zenbait agiriren arabera, Memling Rogierren ikasle izan zen.

Donne triptikoa (National Gallery, Londres) da Memlingen aurrenetako lana, eta baita ederrenetakoa ere; 1470eko hamarkadan pintatu zuen Sir Jokin Donneren enkarguz. Margolan horretan lana egiteko enkargua egin zionaren eta haren emazte eta alabaren erretratuak egin zituen. Bestalde, triptikoaren ezkerraldean zutabe baten atzealdean, lotsati, gizon bat ikusten da, zalantzarik gabe, margolaria bera. Triptiko horretan hiru laukiak bateratu egin zituen espazioan, eta oso nabarmen ikusten da Memlingek erretratuetarako zuen ahalmen berezia.

Ezaugarri horiek areagotu egiten dira Maarten van Nieuwenhove diptikoa-n (1487, San Joan ospitalea, Brujas); Jan van Eyckek asmatu zuen ispiluaren efektua kopiatu zuen Memlingek baina beste zeregin baterako, Andre Mariak Haurrarekin eta gurtzaileak hartzen duten eremua bateratzeko erabiltzen baita hemen ispilua.

Memlingek ehundik gora lan egin zituen; horien eredu Azken Epaiketa har daiteke (1467-1471 aldean, Muzeum Narodowe, Gdańsk). Lan horren enkargua Medicitarren aholkulari zen Angelo Tanik eman zion. Memling saiatu zen, Van der Weydeni jarraituz, izaera dramatikoa izango zuen kontakizun bat egiten. Lan horrezaz gainera, aipatzekoak ditu pertsonaia askoko Santa Ursularen kutxatila (1489, San Joan ospitalea, Brujas) eta Nekaldia (1470 aldean, Sabauda Galeria, Turin). Azken lan horretan eszenatoki orokor batean gertaera bat baino gehiago sartzeko arazoari aurre egin behar izan zion. Tommaso Portinarirentzat egin zuen lan hori, eta Hugo van der Goesen triptiko handia zegoen eliza berean jarri zuten.

Van Eycken lan batean oinarritutako beste obra bat dauka, Betsabe bainutik irteten (1485, Staatsgalerie, Stuttgart) hain zuzen. Lan hori ohiz kanpokoa zen garai hartarako, bai gaiari zegokionez, baita gaia lantzeko moduari zegokionez ere. Maisutasunez kontrajarri zituen pertsonaiaren gorputz biluzia eta oihala, nahiz eta biak kolorez argiak izan.

Iruditegia

Azken Epaiketa, 1467-1471 aldean, Muzeum Narodowe, Gdańsk
Donne triptikoa, 1470eko hamarkada, National Gallery, Londres
Kristoren etorrera eta garaipena, 1480 aldean, Alte Pinakothek, Munich
Moreel triptikoa, 1484, Groeningemuseum, Brujas
Maarten van Nieuwenhove diptikoa, 1487, San Joan ospitalea, Brujas
Deikundea, 1480–89, Metropolitan Museum of Art
Santa Ursularen kutxatila, 1489, San Joan ospitalea, Brujas

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016/04/22 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Hans Memling

Datuak: Q106851
Multimedia: Hans Memling / Q106851