Henryk Pawelec
major[1] | |
Data i miejsce urodzenia |
6 kwietnia 1921 |
---|---|
Data śmierci |
30 maja 2015 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
pracownik Instytutu Sikorskiego |
Odznaczenia | |
Henryk Pawelec ps. Andrzej (ur. 6 kwietnia 1921 we Wzdole Rządowym, zm. 30 maja 2015[2]) – żołnierz Armii Krajowej, polski działacz emigracyjny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Walczył w kampanii wrześniowej. Od października 1939 był członkiem konspiracji[3]. Służył jako żołnierz AK, był dowódcą zwiadu konnego w oddziale AK Wybranieccy pod dowództwem Mariana Sołtysiaka ps. „Barabasz”, i zgrupowaniu Ponurego, następnie w 4 Pułku Piechoty Legionów AK. Dowódca oddziału NIE. Od 1946 w II Korpusie PSZ na Zachodzie. Działacz polonijny w Wielkiej Brytanii, m.in. pracownik Instytutu Sikorskiego. Odznaczony Orderem Virtuti Militari V kl.[4] i dwukrotnie Krzyżem Walecznych[5]. Wrócił do Polski w 1992 roku.
Oskarżony przez część środowiska kombatantów o zniesławienie dowódcy „Wybranieckich”, „Barabasza” w wywiadzie dla „Tygodnika Powszechnego” w 2011 r[6]. Kwestionowane wypowiedzi dotyczyły m.in. mordów na Żydach, dokonywanych za wiedzą lub na rozkaz dowódcy oddziału, zabójstwom z pobudek osobistych oraz napaści na majątek hrabiny Mycielskiej[3]. Orzeczeniem sądu koleżeńskiego kieleckiego oddziału Światowego Związku Żołnierzy AK został wykluczony z organizacji. Sąd nie zezwolił Pawelcowi na powołanie jako świadków historyków, rozprawa toczyła się 7 lutego 2012 za zamkniętymi drzwiami[6], a uzasadnienie wyroku nie zostało upublicznione. List otwarty w obronie Pawelca opublikowany przez Bogdana Białka, prezesa Stowarzyszenia im. Jana Karskiego, podpisało sto kilkadziesiąt osób[7].
Był bohaterem filmu dokumentalnego Byłem żołnierzem z 2008 w reżyserii Małgorzaty Bednarskiej[8]
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[9]
- trzykrotnie Krzyż Walecznych
- dwukrotnie Odznaka za Rany i Kontuzje[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wokół Wykusu: Zmarł Henryk Pawelec "Andrzej" [online], ponury-nurt.blogspot.com [dostęp 2020-03-17] .
- ↑ Wyborcza.pl [online], kielce.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-15] .
- ↑ a b Paweł Wroński: Strzał w plecy
- ↑ Kawalerowie Virtuti MIlitari. [dostęp 2008-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-06)].
- ↑ Jurek Sienkiewicz: Konie, koniak, kobiety. [dostęp 2012-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-07)].
- ↑ a b Krzysztof Łakwa:Historia zrobiła koło. Jak sądzili partyzanta
- ↑ List w obronie Henryka Pawelca
- ↑ Byłem żołnierzem - film dokumentalny Małgorzaty Bednarskiej
- ↑ List w obronie Henryka Pawelca - Stowarzyszenie im. Jana Karskiego [online], jankarski.org.pl [dostęp 2020-03-17] (pol.).
- ↑ Wokół Wykusu: Zmarł Henryk Pawelec "Andrzej" [online], ponury-nurt.blogspot.com [dostęp 2020-03-17] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Członkowie NIE
- Ludzie związani z Kielcami
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Żołnierze 2 Dywizji Piechoty Legionów Armii Krajowej
- Żołnierze Okręgu Radom-Kielce AK
- Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych
- Żołnierze zgrupowań partyzanckich Armii Krajowej
- Urodzeni w 1920
- Zmarli w 2015