Hermann Wagner

Hermann Wagner
Persona informo
Naskiĝo	23-an de novembro 1904 (120-jaraĝa); en Esslingen am Neckar
Lingvoj	Esperanto
Ŝtataneco	Germanio
Okupo
Okupo	esperantisto
	v • d • r

Hermann WAGNER (naskiĝis la 23-an de novembro 1904 en Esslingen am Neckar) estis germana esperantisto.

Li aktivis de la 1930-aj ĝis la 1960-aj jaroj en SAT kaj inter la Naturamikoj, kun deviga interrompo de 1936 ĝis 1945, kiam li kiel antifaŝisto vivis en "konstanta mortdanĝero".

En sia ĉefa esperantlingva verko "Ni devas diri ĝin" li rakontis pri la situacio en Germanio en la unuaj du jaroj post la Dua Mondmilito kaj forte kontraŭis la opinion pri la "kolektiva kulpo" de la germanoj pri la faŝistaj krimoj. Liaj celoj estadis paco kaj progreso, kaj por realigi ilin, li opiniis necese ekstermi naciismon kaj malhelpi la ekspluatadon de homoj fare de kapitalistoj.

Li iniciatis la fondon de TANEF kadre de la Universala Kongreso 1951 en Munkeno kaj fariĝis ties unua prezidanto. Poste TANEF nomumis lin honora prezidanto.

Verkoj

Die Welthilfssprache Esperanto in Kürze. Eld. Esperanto-Gruppe Stuttgart, 1946, 64 p.
Ni devas diri ĝin. Eld. Kultur-Aufbau-Verlag, Stuttgart, 1947, 84 p.
Die Weltsprache Esperanto, 1964, 55 p.

Recenzoj

Pri Die Welthilfssprache Esperanto in Kürze

„ Ni bonvenigas ĉi tiun klaran resumon, kaj plezure notas la revekiĝon de nia movado en Germanujo ”

— La Brita Esperantisto - Numeroj 509-510 sep-okt 1947

Pri Ni devas diri ĝin

„ Ĉi tio estas la unua Esperanta verko el Germanujo post la milito, kaj pro tio ĝi meritas atenton. Ĝi konsistas el serio de konferencaj paroladoj kaj leteroj de nia Germana samideano, kaj enhavas elkoran pledon kontraŭ la doktrino de la kolektiva kulpo de la Germana popolo. La aŭtoro priskribas la luktojn kaj suferojn de la Germanaj kontraŭfaŝistoj ; iliajn sopirojn al libereco; kaj ilian nunan ĉagrenon, kiam oni traktas ilin kiel kunkrimulojn.

La sinteno de la Esperanta movado rilate la Germanajn samideanojn estas problemo aktuala kaj grava, pri kiu la libro estas utila kontribuo.

Bedaŭrinde la legadon malfaciligas la malgrandeco de la presliteroj, la multaj mallongigoj, la “SAT”-aĵoj, kaj la peza maleleganta stilo. Precipe ĝenis min longaj adjektivaj frazeroj. Ekzemple : Mi jam perdis . . . mian malgraŭ la sennombraj aviadilaj atakoj dum la milito feliĉe preskaŭ savitan loĝejon. ”

— J. Farrand. La Brita Esperantisto - Numeroj 521-522, Septembro - Oktobro (1948)