Hetaira
 | Ní mór an t-alt seo a ghlanadh, ionas go mbeidh caighdeán níos fearr ann.
Tar éis duit an t-alt a ghlanadh, is féidir leat an teachtaireacht seo a bhaint de. Féach ar Conas Leathanach a Chur in Eagar agus an Lámhleabhar Stíle le fáil amach faoin dóigh cheart le feabhas a chur ar alt ciclipéide. |
_-_01.jpg?lang=ga)
Ba í hetaira (/hɪˈtaɪrə/; iolra hetairai /hɪˈtaɪraɪ/; An tSean-Ghréigis: ἑταίρα "compánach", iolra ἑταῖραι, Laidin: hetaera, iolra: hetaerae) cineál striapachais sa tSean-Ghréig.
Go traidisiúnta, rinne staraithe na Sean-Ghréige idirdhealú idir hetairai agus pornai, aicme eile de striapach sa Ghréig ársa. I gcodarsnacht le pornai, a chuir gnéas ar fáil do go leor cliant i ndrúthlann nó ar an tsráid, measadh nach raibh ach cúpla fear mar chliaint ag hetairai ag aon uair, go raibh caidreamh fadtéarmach acu leo, agus gur chuir siad comhluadar ar fáil agus comhrá intleachtúil chomh maith le gnéas.[1] Mar shampla, scríobh Charles Seltman i 1953 gur “cinnte go raibh hetairai in aicme an-difriúil, go minic mná léannta”.
Níos déanaí, áfach, cheistigh staraithe a mhéid dealú a bhí ann idir hetairai agus pornai. Deir an dara heagrán den Oxford Classical Dictionary, mar shampla, gur téarma é hetaira ar aon chineál striapachais. Thacaigh Konstantinos Kapparis leis an tuairim seo, le samhail cháiliúil de Apollodorus le rannán trípháirteach de na cineálacha mná san óráid In Aghaidh Neaera ("Tá cúirtéiseánigh pléisiúir againn, mná leapa mar cothabháil laethúil an choirp, agus mná chéile d’fhonn leanaí dlisteanach a bheireann agus chun caomhnóir iontaofa a bheith againn ar an méid a bhfuil sa bhaile."). Rangaíonn Apollodorus gach striapachas le chéile, faoin téarma hetairai.
Mhol Rebecca Futo Kennedy tríú teoiric. Deir sí nár “striapacha nó fiú cúirtéiseánaigh” iad na hetairai. Ina ionad sin, deir sí gur mhná den scothaicme iad hetairai... a ghlac páirt i gcultúr siompóisiamaí agus só", díreach mar a úsáideadh hetairoi – foirm firinscneach an fhocail – chun tagairt a dhéanamh do ghrúpaí fear den scothaicme ag siompóisiamaí.
Fiú nuair a aontaíonn scoláirí gur téarma d’aicme shonrach striapachais é "hetaira", ní aontaíonn siad faoi céard é an difríocht bheacht. Cuireann Kurke in iúl gur cheil na hetairai go raibh siad ag díol gnéis trí theanga shofhriotalach faoi mhalartaithe bronntanas, cé go ndearna pornai earra as an ngnéas go soiléir.[2] Deir sí go bhféadfadh hetairai agus pornai a bheith ina sclábhaithe nó saor, agus go bhféadfaidís obair as a stuaim féin, nó faoi mháistir striapach. Deir Kapparis gur striapacha ardaicme iad hetairai, agus creideann sí go raibh nádúr fadtéarmach ag na caidrimh a bhíodh ag hetairai le fir.
Ní aontaíonn Miner le Kurke, ag maíomh go raibh hetairai saor i gcónaí, ní sclábhaithe.[3]
Chomh maith le seirbhísí gnéis, is cosúil go raibh hetairai léannta go minic, i gcodarsnacht le pornai, agus gur chuir siad comhluadar ar fáil.
De réir Kurke, bhí coincheap na hetairai ina thoradh an tsiompóisiam, áit ar ceadaíodh hetairai mar chompánaigh a bhí ar fáil go gnéasach de na fir-pháirtí.[4]
Dar le an Deipnosophistai Athenaeus, sholáthair hetairai "comhrá moltach oilte": rud a fheictear, mar áiteanna eile sa litríocht chlasaiceach, mar chuid shuntasach de ról an hetaira.[5] Go háirithe, ba iad "dea-chaint" agus "galántacht" (αστεία) na tréithe a rinne an t-idirdhealú idir hetairai agus pornai.[6] Is dóigh go bhfuair hetairai oideachas ceoil freisin.
D’fhéadfadh hetairai saora a bheith an-saibhir, agus a gcuid airgeadais féin a rialú. Mar sin féin, d’fhéadfadh a ngairmeacha beatha a bheith gearr, agus mura dtuilleann siad a ndóthain chun tacú leo féin, b’fhéidir go mbeadh iallach orthu dul i muinín obair i ndrúthlann, nó a bheith ag obair faoi mháistrí striapach, d’fhonn ioncam leanúnach a chinntiú agus iad ag dul in aois.[7]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Kurke (1997). "Inventing the "Hetaira": Sex, Politics, and Discursive Conflict in Archaic Greece". Classical Antiquity 16 (1): 107–108.
- ↑ Kurke (1997). "Inventing the "Hetaira": Sex, Politics, and Discursive Conflict in Archaic Greece". Classical Antiquity 16 (1).
- ↑ Miner (2003). "Courtesan, Concubine, Whore: Apollodorus' Deliberate Use of Terms for Prostitutes". The American Journal of Philology 124 (1).
- ↑ Kurke (1997). "Inventing the "Hetaira": Sex, Politics, and Discursive Conflict in Archaic Greece". Classical Antiquity 16 (1).
- ↑ McClure (2003). "Subversive Laughter: The Sayings of Courtesans in Book 13 of Athenaeus' Deipnosophistae". The American Journal of Philology 124 (2).
- ↑ McClure (2003). "Subversive Laughter: The Sayings of Courtesans in Book 13 of Athenaeus' Deipnosophistae". The American Journal of Philology 124 (2).
- ↑ Kapparis, Konstantinos A. (1999). "Apollodoros 'Against Neaira' [D.59]".
Tuilleadh léitheoireachta
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Davidson, J. (1998). Courtesans and Fishcakes: The consuming passions of Classical Athens. Londain: Fontana.
- An essay on women’s lives in classical Athens
- The hetaerae of Athens - from Book 13 of Athenaeus