Honoré Gabriel Riqueti de Mirabeau
Portret Mirabeau, pędzla Josepha Boze | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
polityk |
Honoré Gabriel Riqueti, Hrabia de Mirabeau, nazywany też po prostu: Mirabeau (ur. 9 marca 1749 w Bignon-Mirabeau, zm. 2 kwietnia 1791 w Paryżu) – wpływowy polityk Wielkiej Rewolucji Francuskiej, członek Stanów Generalnych, przewodniczący Zgromadzenia Narodowego. Również pisarz francuski.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny szlacheckiej, jego ojciec był markizem. Młody Gabriel nie był lubiany przez ojca, z tego powodu został przez niego wysłany do wojska, gdzie służył jako zwykły żołnierz. Był także więziony, za zgodą króla, jako nieposłuszny syn. W czasie pobytu w więzieniu przy szwajcarskiej granicy zbiegł do Holandii razem z kochanką, ale po kilku miesiącach został aresztowany i deportowany razem z nią do Francji. Z więzienia został zwolniony po interwencji ojca i powrócił do rodzinnego domu, gdzie podjął próbę odnowienia małżeństwa. W tym czasie dał się poznać jako mówca i błyskotliwy polemista. W wyborach do Stanów Generalnych wystartował jako przedstawiciel Stanu Trzeciego.
Preludium rewolucji widział w „aferze naszyjnikowej”. Członek jakobinów. W chwili radykalizacji tego klubu wycofał się z niego. W 1790 roku doradzał królowi Ludwikowi XVI ucieczkę z Francji.
W czasie obrad Stanów Generalnych żądał gwarantowanej prawem wolności dla każdego człowieka, zniesienia niewolnictwa we francuskich koloniach, swobody wypowiedzi i druku oraz zakończenia dyskryminacji protestantów i Żydów. Był posądzany o zapędy dyktatorskie, podejrzewano go o chęć zostania pierwszym ministrem. W efekcie tych obaw 7 listopada 1789 roku Zgromadzenie przegłosowało uchwałę zabraniającą swoim członkom obejmowania posad w rządzie[1]. W marcu 1790 roku został przekupiony przez dwór królewski i od tego momentu aż do śmierci przesyłał królowi sekretne noty z ocenami sytuacji politycznej i radami[2]. Mirabeau był zwolennikiem monarchii konstytucyjnej z silną pozycją króla na czele rządu, posiadającego prawo veta, co miało równoważyć władzę królewską i parlamentarną, zapobiegać dominacji jednego z ośrodków nad drugim oraz ewentualnej tyranii. Konstytucja powinna być ponad innymi prawami. W wyborach powinien obowiązywać cenzus majątkowy. Był współautorem „Deklaracji praw człowieka i obywatela”.
Zmarł rankiem 2 kwietnia 1791 roku w swym domu, otoczonym przez tłum zwolenników. Został pochowany w Panteonie, lecz dokumenty znalezione po obaleniu monarchii wskazały go jako potajemnego doradcę królewskiego, w związku z czym jego szczątki zostały wyrzucone z niego już w 1793 roku.
W kulturze masowej
[edytuj | edytuj kod]- Mirabeau jest jednym z głównych bohaterów powieści Błyskawice Teodora Jeske-Choińskiego;
- Mirabeau jest mentorem rady asasynów w grze Assassin's Creed: Unity.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jan Baszkiewicz , Maksymilian Robespierre, Wrocław: Ossolineum, 1989, s. 45, ISBN 83-04-03084-5 .
- ↑ Jan Baszkiewicz , Maksymilian Robespierre, Wrocław: Ossolineum, 1989, s. 42, ISBN 83-04-03084-5 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Aleksandra Porada: Trybun dla ludu. Polityka, 03.02.2010 08:24. s. 4. [dostęp 2010-02-08]. (pol.).
- Albert Manfred: Rousseau, Mirabeau, Robespierre : trzy portrety z epoki Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988. ISBN 978-83-06-01461-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Honoré Gabriel Riqueti de Mirabeau – utwory w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000110310991
- VIAF: 92203246
- LCCN: n80008558
- GND: 118582682
- NDL: 00524476
- LIBRIS: zw9c7bbh0llgtgd
- BnF: 11916253n
- SUDOC: 027031497
- SBN: CFIV017862
- NLA: 41505762, 35355261
- NKC: jn19990210434
- BNE: XX941819
- NTA: 068311192
- BIBSYS: 90564194
- CiNii: DA07909150
- Open Library: OL193772A
- PLWABN: 9810536555005606
- NUKAT: n94003500
- J9U: 987007265586005171
- PTBNP: 134779
- CANTIC: a1012455x
- LNB: 000219850
- NSK: 000095991
- CONOR: 147098723
- BNC: 000417944
- ΕΒΕ: 147336, 107748
- BLBNB: 000297257, 000216654
- LIH: LNB:Iec;=Bh
- PWN: 3941904
- Britannica: biography/Honore-Gabriel-Riqueti-comte-de-Mirabeau
- Treccani: gabriel-honore-de-riqueti-conte-di-mirabeau
- Universalis: gabriel-honore-mirabeau
- БРЭ: 2216827
- NE.se: honore-gabriel-riqueti-de-mirabeau
- SNL: Honoré_Gabriel_Riqueti_de_Mirabeau
- VLE: honore-gabriel-riqueti-de-mirabeau
- Catalana: 0055831
- DSDE: Honoré_Gabriel_Riqueti_Mirabeau
- Hrvatska enciklopedija: 41108