Ignacy Kowalczewski

Ignacy Marian Kowalczewski
„Sęp”, „Marian Sępiński”
	pułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	30 stycznia 1895 ; Dąbrowa Górnicza Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	19 grudnia 1976 ; Penley Wielka Brytania
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie; Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	3 Pułk Ułanów Śląskich; 19 Pułk Ułanów Wołyńskich; 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich; 20 Pułk Ułanów; 5 Pułk Strzelców Konnych; 17 Pułk Ułanów; Wielkopolska Brygada Kawalerii; 4 Pułk Pancerny „Skorpion”
Stanowiska	dowódca szwadronu; zastępca dowódcy pułku; dowódca pułku kawalerii; dowódca brygady kawalerii; dowódca pułku pancernego
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; II wojna światowa; kampania wrześniowa
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ignacy Marian Kowalczewski ps. „Sęp”, „Marian Sępiński” (ur. 30 stycznia 1895 w Dąbrowie Górniczej, zm. 19 grudnia 1976 w Penley) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w Dąbrowie Górniczej, w wielodzietnej rodzinie Franciszka i Franciszki z domu Gocyłło^[1]^[2]. Był bratem Stanisława (1890–1939), rotmistrza Wojska Polskiego, i Sylwestra ps. „Sylwek” (1897–1920), legionisty, kawalera Virtuti Militari i podporucznika 1 pułku szwoleżerów^[a].

6 sierpnia 1914 roku Ignacy wyruszył z krakowskich Oleandrów w składzie 1 Kompanii Kadrowej^[3]. Następnie walczył w szeregach 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Od 5 lutego do 31 marca 1917 roku był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dobrym. Posiadał wówczas stopień kaprala^[4].

Po zakończeniu I wojny światowej wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego^[3]. W 1923 służył w stopniu rotmistrza i majora w 3 pułku ułanów w Tarnowskich Górach^[5]^[3]. Z dniem 1 stycznia 1925 został przydzielony do Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu na stanowisko instruktora^[6]. W maju tego roku powrócił do 3 puł na stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego^[7]. 26 września 1927 roku został przeniesiony z 3 puł do 19 pułku ułanów Wołyńskich w Ostrogu na stanowisko dowódcy szwadronu^[8]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do 20 pułku ułanów w Rzeszowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[9]. 24 grudnia 1929 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 9. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[10]. 31 marca 1930 roku został przeniesiony do 5 pułku strzelców konnych na stanowisko dowódcy pułku^[11]. Do stopnia pułkownika awansowany został 1 stycznia 1934. W kwietniu 1938 objął funkcję dowódcy 17 pułku ułanów Wielkopolskich w Lesznie. Dowodził nim w kampanii wrześniowej 1939 roku. 16 września generał Roman Abraham powierzył mu dowództwo Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Brygadą dowodził w czasie bitwy nad Bzurą oraz w obronie Warszawy. Od 28 września 1939 roku do wiosny 1945 roku przebywał w niewoli niemieckiej. Po zakończeniu wojny został przyjęty do 2 Korpusu we Włoszech. 8 stycznia 1946 roku został dowódcą 4 pułku pancernego „Skorpion” w Wielkiej Brytanii. Zamieszkał w Londynie, a później w Penrhos w Walii. Zmarł 19 grudnia 1976 roku w szpitalu w Penley. Został pochowany na cmentarzu w Pwllheli (hrabstwo Caernarfonshire, Walia).

Ożenił się 5 września 1923 roku w Parzymiechach z Zofią hrabiną Potocką (porucznik Armii Krajowej odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Armii Krajowej, ur. 10 maja 1895, zm. 1 lipca 1971). Mieli dwójkę dzieci: Barbarę i Przemysława. Barbara (ur. 28 września 1924 roku w Daszawie), wyszła za mąż za Edwarda Dzieduszyckiego, (ur. 29 kwietnia 1929). Mają syna Marka Dzieduszyckiego. Małżeństwo po kilku latach się rozeszło. Zaś Przemysław Kowalczewski (ur. 29 grudnia 1925) został zabity 29 lipca 1944 i został pochowany w Dębicy.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 170^[12]
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)^[13]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1974)^[14]
Krzyż Niepodległości (12 maja 1931)^[15]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)^[16]^[17]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie^[18], 1921, 1922)^[19]^[20]
Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1931)^[21]^[18]
Odznaka Pamiątkowa „Pierwszej Kadrowej”^[22]

Uwagi

↑ Troje pierwszych dzieci pp. Kowalczewskich umarło parę dni po narodzeniu. Pozostałe rodzeństwo Ignacego to: Adam, Maria Julia, Tomasz, Piotr Paweł, Maria Agnieszka, Wacław, Józef Aleksander, Ludwik Piotr, Jan Władysław, Michalina i Irena Stanisława.

Przypisy

↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
↑ Polak (red.) 1991 ↓, s. 75.
↑ ^a ^b ^c Kolekcja VM ↓, s. 4.
↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 11.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 605, 680.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 stycznia 1925 roku, s. 18.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 57 z 27 maja 1925 roku, s. 286.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 284.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 143.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 439.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 107.
↑ ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 370 .
↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2868 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 12)
↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 20, Nr 4 z 31 grudnia 1974.
↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936.
↑ ^a ^b Rocznik oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932, s. 142, 659. [dostęp 2015-02-11].
↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 66)
↑ Rozporządzenie Kierownika M.S.Wojsk. L. 441.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 254)
↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
↑ 6 sierpień: 1914–1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 20 .

Bibliografia

Kowalczewski Ignacy Marjan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.22-1551 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-29].
Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-11-07].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.

[3] Troje pierwszych dzieci pp. Kowalczewskich umarło parę dni po narodzeniu. Pozostałe rodzeństwo Ignacego to: Adam, Maria Julia, Tomasz, Piotr Paweł, Maria Agnieszka, Wacław, Józef Aleksander, Ludwik Piotr, Jan Władysław, Michalina i Irena Stanisława.

[CITEREFKolekcja_VMs._1-1] Kolekcja VM ↓, s. 1.

[CITEREFPolak_(red.)199175-2] Polak (red.) 1991 ↓, s. 75.

[CITEREFKolekcja_VMs._4-4] Kolekcja VM ↓, s. 4.

[CITEREFCAWsygn._I.120.1.125_s._11-5] CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 11.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923605,_680-6] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 605, 680.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_4_z_14_stycznia_1925_roku,_s._18-7] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 stycznia 1925 roku, s. 18.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_57_z_27_maja_1925_roku,_s._286-8] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 57 z 27 maja 1925 roku, s. 286.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_24_z_26_września_1927_roku,_s._284-9] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 284.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_9_z_26_kwietnia_1928_roku,_s._143-10] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 143.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_21_z_24_grudnia_1929_roku,_s._439-11] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 439.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_31_marca_1930_roku,_s._107-12] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 107.

[13] ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 370 .

[14] Dekret Wodza Naczelnego L. 2868 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 12)

[15] Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 20, Nr 4 z 31 grudnia 1974.

[16] M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.

[17] M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.

[18] Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936.

[Ro1932-19] Rocznik oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932, s. 142, 659. [dostęp 2015-02-11].

[20] Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 66)

[21] Rozporządzenie Kierownika M.S.Wojsk. L. 441.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 254)

[22] M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.

[23] 6 sierpień: 1914–1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 20 .

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]