Ilekso
 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ilex aquifolium
| ||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||
| ||||||||||||
|
Vidu tekston | ||||||||||||
Sinonimoj
| ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||
Ilekso (Ilex), iam ankaŭ nomata akvifolio (laŭ malnova genra nomo Aquifolium), estas genro de plantoj el familio Akvifoliacoj (Aquifoliaceae) al kiu apartenas ĉirkaŭ 475 specioj kreskantaj en la tuta mondo.[1] Ili estas angiospermaj arboj aŭ arbedoj inter 2 kaj 25 metroj altaj, kaj ankaŭ arbustoj kaj lianoj.
Nomo
[redakti | redakti fonton]La latina genra nomo Ilex devenas de specia nomo de anzino (Quercus ilex).
Taksonomio
[redakti | redakti fonton]Tipaj specioj
[redakti | redakti fonton]- Ordinara ilekso (Ilex aquifolium) havas brilglatajn, ledecajn, ebenrandajn foliojn kaj brilruĝajn berojn. Ĝi multe uzatas kiel kristnaska ornamaĵo en Eŭropo.
- Kanaria ilekso (Ilex canariensis), endemia arbedo el Kanarioj kaj Madejro.
- Paragvaja ilekso (Ilex paraguariensis); la folioj estas uzataj por argentina (paragvaja) teo: la mateo, kultivata precipe en la sudaj ŝtatoj de Brazilo kaj precipa kaj kulture grava trinkaĵo en Argentino kaj Urugvajo.
Plena listo de specioj
[redakti | redakti fonton]La pli malpli plena listo de specioj de genro Ilex laŭ GRIN:[2]
- Ilex affinis Gardner
- Ilex ambigua (Michx.) Torr. — Ambigua ilekso
- Ilex amelanchier M.A.Curtis ex Chapm.
- Ilex anomala Hook. & Arn.
- Ilex aquifolium L. — Ordinara ilekso
- Ilex argentina Lillo
- Ilex arimensis (Loes.) Britton ex R.O.Williams
- Ilex asprella (Hook. & Arn.) Champ. ex Benth.
- Ilex bioritensis Hayata
- Ilex brasiliensis (Spreng.) Loes.
- Ilex brevicuspis Reissek
- Ilex buergeri Miq.
- Ilex canariensis Poir. — Kanaria ilekso
- Ilex cassine L.
- Ilex centrochinensis S.Y.Hu
- Ilex ciliospinosa Loes.
- Ilex cinerea Champ. ex Benth.
- Ilex colchica Pojark. — Kolĥida ilekso
- Ilex collina Alexander
- Ilex cookii Britton & P.Wilson
- Ilex corallina Franch. — Korala ilekso
- Ilex coriacea (Pursh) Chapm.
- Ilex cornuta Lindl. & Paxton
- Ilex crenata Thunb. — Japana ilekso
- Ilex cuthbertii Small
- Ilex cyrtura Merr.
- Ilex decidua Walter
- Ilex delavayi Franch.
- Ilex dimorphophylla Koidz.
- Ilex dipyrena Wall.
- Ilex dumosa Reissek
- Ilex excelsa (Wall.) Hook.f.
- Ilex fargesii Franch. — Ilekso de Farges
- Ilex ficoidea Hemsl.
- Ilex forrestii H.F.Comber
- Ilex fragilis Hook.f.
- Ilex geniculata Maxim.
- Ilex georgei H.F.Comber
- Ilex glabra (L.) A.Gray
- Ilex goshiensis Hayata
- Ilex graciliflora Champ. ex Benth.
- Ilex guayusa Loes.
- Ilex guianensis (Aubl.) Kuntze
- Ilex hanceana Maxim.
- Ilex hayataiana Loes.
- Ilex hookeri King
- Ilex hyrcana Pojark.
- Ilex insignis Hook.f.
- Ilex integerrima (Vell.) Reissek
- Ilex integra Thunb.
- Ilex intricata Hook.f.
- Ilex kaushue S.Y.Hu [syn. Ilex latifolia f. puberula D.Fang & Z.M.Tan][3]
- Ilex krugiana Loes.
- Ilex laevigata (Pursh) A.Gray
- Ilex latifolia Thunb.
- Ilex leucoclada (Maxim.) Makino
- Ilex liukiuensis Loes.
- Ilex longipes Chapm. ex Trel.
- Ilex macfadyenii (Walp.) Rehder
- Ilex macrocarpa Oliv.
- Ilex macropoda Miq.
- Ilex memecylifolia Champ. ex Benth.
- Ilex micrococca Maxim.
- Ilex mitis (L.) Radlk.
- Ilex montana Torr. & A.Gray — Monta ilekso
- Ilex mucronata (L.) M.Powell , Savol. & S.Andrews
- Ilex myrtifolia Walter
- Ilex nipponica Makino
- Ilex nothofagacifolia Kingdon-Ward
- Ilex opaca Aiton
- Ilex paraguariensis A.St.-Hil. — Paragvaja ilekso
- Ilex pedunculosa Miq.
- Ilex perado Aiton
- Ilex pernyi Franch.
- Ilex pubescens Hook. & Arn.
- Ilex purpurea Hassk.
- Ilex rockii S.Y.Hu
- Ilex rotunda Thunb.
- Ilex rubra S.Watson
- Ilex rugosa F.Schmidt
- Ilex scopulorum Humb. & Bonpl. ex Schult. & Schult.f.
- Ilex serrata Thunb.
- Ilex sideroxyloides (Sw.) Griseb.
- Ilex sikkimensis Kurz
- Ilex sintenisii (Urb.) Britton
- Ilex sugerokii Maxim. — Ilekso de Sugeroki
- Ilex szechuanensis Loes.
- Ilex theezans Reissek
- Ilex tutcheri Merr.
- Ilex venulosa Hook.f.
- Ilex verticillata (L.) A.Gray
- Ilex viridis Champ. ex Benth.
- Ilex vomitoria Sol. ex Aiton
- Ilex warburgii Loes.
- Ilex wightiana Wall. ex Wight
- Ilex wilsonii Loes.
- Ilex yunnanensis Franch.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Ilex Arkivigite je 2017-09-05 per la retarkivo Wayback Machine: ĉe paĝaro The Plant List
- ↑ Ilekso en Germplasm Resources Information Network (GRIN), Agrikultura ministerio de Usono (USDA), Agrikultura esplora servo (ARS), National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Marilando.angle
- ↑ Ileksoangle: informo pri la planta specio ĉe The Plant List (version 1.1, 2013).
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- http://www.ibiblio.org/pfaf/cgi-bin/arr_html?Ilex+aquifolium&CAN=COMIND
- http://elib.cs.berkeley.edu/cgi/img_query?where-genre=Plant&where-taxon=Ilex+aquifolium[rompita ligilo]
- http://www.meb.uni-bonn.de/giftzentrale/stechpalme.html
