Inverness
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Council area | |
Populacja (2010) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
01463 |
Kod pocztowy |
IV1-IV3, IV5, IV13, IV63 |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Szkocji | |
Położenie na mapie Highland | |
57°28′36″N 4°13′53″W/57,476667 -4,231389 | |
Strona internetowa |
Inverness (wym. [ˌɪnvərˈnɛs]; gael. Inbhir Nis, wym. [iɲɪɾʲˈniʃ]) – miasto w Wielkiej Brytanii, w północnej Szkocji. Ośrodek administracyjny jednostki Highland, a w przeszłości hrabstwa Inverness-shire. W 2001 roku miasto liczyło 44 180 mieszkańców.
Inverness jest portem leżącym przy ujściu rzeki Ness do zatoki Moray Firth (Morze Północne). Ośrodek turystyczny regionu Highlands. Baza wypadowa nad Loch Ness. W mieście znajduje się zrekonstruowany zamek szekspirowskiego Makbeta, a w okolicy ruiny zamku Urquhart.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Inverness było jedną z głównych twierdz ludu Piktów. W roku 565 do Inverness przybył Kolumba z Iony celem nawrócenia piktyjskiego króla.
Według podań zamek został wzniesiony za króla Malcolma III, który wcześniej zrównał z ziemią zamek, w którym zgodnie z legendą Makbet miał zabić Duncana. Budowla ta znajdowała się około 1 km na północny wschód od miejsca, w którym po dziś dzień stoi zamek.
Król Szkocji Wilhelm I Lew nadał osadzie cztery przywileje, w tym jeden, nadający jej prawa miejskie. W 1427 Jakub I (król Szkocji) zwołał w zamku posiedzenie, na które wezwał wodzów szkockich klanów. Trzech z nich zostało straconych za próby uzyskania suwerennej władzy.
W 1562, podczas tłumienia powstania Huntly’ego, królowa Maria I Stuart nie została wpuszczona do zamku przez jego zarządcę (był on zwolennikiem frakcji hrabskiej). Zarządca ów został później, z polecenia królowej, powieszony. Dom, w którym zatrzymała się w międzyczasie królowa, stoi dziś na Bridge Street. Jarmark z okazji święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny organizowany jest nie tylko na pamiątkę owego wydarzenia, ale i ku pamięci królowej Marii I Stuart.
Na północ od miasta na polecenie Olivera Cromwella zbudowano fort, mogący pomieścić około 1000 wojskowych. Fortyfikacja została doszczętnie zniszczona (z wyjątkiem fragmentu wału obronnego) w czasach restauracji monarchii angielskiej. W 1715 Jakobici na swoje potrzeby przekształcili królewską fortecę w koszary.
Nieopodal Inverness, 16 kwietnia 1746 roku jakobici przegrali bitwę pod Culloden, rozpoczynając tym zagładę szkockiej kultury. Po przegranej bitwie Anglicy zakazali systemu klanowego, noszenia kiltów, języka gaelickiego i noszenia broni.[1]
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W mieście rozwinął się przemysł poligraficzny, spożywczy, dziewiarski oraz precyzyjny[2].
Transport
[edytuj | edytuj kod]W mieście znajduje się stacja kolejowa Inverness.
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]Ludzie związani z Inverness
[edytuj | edytuj kod]- Sue Black – brytyjska antropolog sądowa
- Aeneas Chisholm – szkocki duchowny rzymskokatolicki, biskup Aberdeen
- Robin Cook – brytyjski polityk
- Yvette Cooper – brytyjska polityk
- Mhairi Spence – brytyjska pięcioboistka
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jarosław Wojtczak – „Culloden Moor 1746” – recenzja - Histmag.org [online] [dostęp 2017-10-14] .
- ↑ Inverness, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-11] .