Przejdź do zawartości

Iwajn, czyli Rycerz z lwem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Iwajn, czyli Rycerz z lwem
Yvain ou le Chevalier au lion
ilustracja
Autor

Chrétien de Troyes

Typ utworu

romans rycerski

Data powstania

1169–1181

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Francja

Język

francuski

poprzednia
Lancelot z Jeziora, czyli Rycerz na podwodzie
następna
Percewal z Walii, czyli Opowieść o Graalu

Iwajn, czyli Rycerz z lwem (fr. Yvain ou le Chevalier au lion) – jeden z romansów rycerskich Chrétiena de Troyes. Datowany na ok. 1169–1173, najpóźniej do 1181 roku, prawdopodobnie stanowi czwarty z pięciu zachowanych romansów Chrétiena. Głównym bohaterem utworu jest rycerz Iwajn.

Okoliczności powstania utworu

[edytuj | edytuj kod]

Kolejny utwór Iwajn, czyli Rycerz z lwem powstał pomiędzy 1169 a 1173 rokiem (lub też był pisany na przemian z Lancelotem do 1181)[1]. Iwajn jest arcydziełem Chrétiena, przedstawia podobnie jak Erek i Enida konflikt pomiędzy miłością małżeńską a obowiązkiem i honorem rycerskim, tyle że podczas gdy w Ereku uległą jest kobieta, w Iwajnie pod wpływem teorii miłości dwornej, to rycerz ulega wyniosłej damie[2].

Treść

[edytuj | edytuj kod]

Iwajn, rycerz Okrągłego Stołu, mąci wodę w Zaczarowanym Lesie, przez co sprowadza straszliwą burzę. Zaatakowany przez tajemniczego pana zdroju, rani go śmiertelnie. W pościgu za umierającym trafia na zamek, gdzie podczas pogrzebu zakochuje się w młodej wdowie po swym przeciwniku, Laudynie. Dzięki pomocy dworki, Lunety, udaje mu się pozyskać wzajemność Laudyny i jej rękę. Po ślubie za zgodą żony wyrusza szukać rycerskich przygód, przekracza jednak wyznaczony termin powrotu i zostaje odrzucony przez swą żonę. Z rozpaczy rzuca się z przygody w przygodę: błąka się, wpada w szaleństwo, ratuje z obieży lwa walczącego ze smokiem, lew go odtąd nie odstępuje. Uwalnia dręczone nadludzką pracą tkaczki, błądzi wśród czarów i uroków, aż na koniec uleczony zyskuje przebaczenie żony i jej dozgonną miłość[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. K. Dybeł datuje utwór na lata 1177–1181 (Historia literatury francuskiej, s. 61).
  2. a b Zygmunt Czerny: Arcydzieła francuskiego średniowiecza. s. 431.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Zygmunt Czerny: Wstęp do Opowieści Marii z Francji. W: Arcydzieła francuskiego średniowiecza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1968.
  • Katarzyna Dybeł, Barbara Marczuk, Jan Prokop: Historia literatury francuskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14551-X.
  • Gustaw Lanson, P. Tuffrau: Historia literatury francuskiej w zarysie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
  • Paul Zumthor: Okres heroiczny (od połowy XI do połowy XII wieku). W: Literatura francuska. T. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.