Jürgen Ahrend

Jürgen Ahrend (Geismar, 28 april 1930 – Leer, 1 augustus 2024)^[1] was een Duits orgelbouwer in Loga (Leer), die vooral in Noord-Duitsland en Nederland veel orgels heeft gebouwd en gerestaureerd.

Werkzaamheden

Jürgen Ahrend werd vanaf 1946 in Göttingen opgeleid door de orgelbouwer Paul Ott, een pionier op het gebied van de restauratie van orgels uit de barok. Later nam hij afstand van de opvattingen van zijn leermeester en heeft hij diverse orgels hersteld die door Ott veranderd waren.

Met zijn collega Gerhard Brunzema, ook een leerling van Ott, maakte Ahrend studiereizen door Scandinavië, Italië, Zwitserland en Nederland alvorens in 1954 hun eigen orgelmakerij te openen in Loga (Leer). Ze richtten zich in het bijzonder op de klankwereld van de vele oude orgels in Oost-Friesland en Noord-Nederland. Om die klank te bewaren gingen ze, in nauw overleg met de Groninger orgelkundige Cor Edskes, vanaf 1955 zelf ook orgelpijpen bouwen.

Ahrend is beroemd geworden door restauraties van barokorgels, met name van de Schnitger-orgels in de Groningse Martinikerk (1977/1984), in de Ludgerikerk te Norden (1981-1985) en de Hamburgse Jacobikerk (1993). Ook restaureerde hij het Van Gruisenorgel in de Hervormde Kerk van Sloten (1975-1976), het De Swart/Van Hagerbeerorgel in de Hooglandse Kerk in Leiden (1980) en het Husz-orgel in de Antoniuskerk in Kantens (1986-2007). Een drieklaviers nieuwbouworgel (1978) van Jürgen Ahrend staat opgesteld in de Hobbe van Baerdt Tsjerke (Joure).

Onder de naam Ahrend & Brunzema ontstonden orgels in de Zorgvlietkerk in Scheveningen (1959); de positiven in de Emmaüskerk in Rutten (1959) en in de voormalige Herv. kerk in Bant; het koororgel van de St. Walburgiskerk in Zutphen (1960); Espel, Protestants Centrum Una Sancta (1961); koororgel Oude Kerk in Amsterdam, in een oude kas (1965); Den Haag, Johanneskapel (1965); Groningen, Magnaliakerk (1965); Aalten, Zuiderkerk (1968); drieklaviers nieuwbouworgel in de Doopsgezinde Kerk in Haarlem (1968). Het bedrijf restaureerde in 1965 het Müllerorgel in de Waalse Kerk in Amsterdam.

Gerhard Brunzema verliet het bedrijf in 1971 om in Canada een eigen orgelfirma op te bouwen. Jürgen Ahrend trok zich op 74-jarige leeftijd terug in 2004. Het bedrijf Jürgen Ahrend Orgelbau in Loga wordt sindsdien voortgezet door zijn zoon Hendrik Ahrend.

Lijst van orgels (selectie)

Romeins cijfer = aantal manualen
Arabisch cijfer = aantal registers
P = zelfstandig pedaal
R = restauratie
Rc = reconstructie
NB = nieuwbouw

Ahrend & Brunzema (1954–1971)

jaar	opus	plaats	kerk	aard	manualen	registers	informatie
1954/88	1	Larrelt (D)	Larrelter Kirche	R	I/p	11	orgel
1955	4	Westerhusen (D)	Westerhuser Kirche	R	I/p	7	orgel
1957	9	Uttum (D)	Uttumer Kirche	R	I	9	orgel
1957 (1997)	10	Veldhausen (D)	Altref. Kirche	NB	I (II/P)	6 (13)	orgel
1959/2002	18	Scheveningen	Zorgvlietkerk	NB	III/P	26	orgel
1959	19	Bant	Protestantse kerk	NB	I	4
1959	20	Rutten	Protestantse kerk (nu in Groenlo)	NB	I	4
1960	22	Zutphen, voormaals in Groningen	Sint Walburgiskerk	NB	I/p	6	orgel
1961	25	Rysum (D)	Rysumer Kirche	R	I	7	orgel
1961	27	Aurich (D)	Lambertikirche	NB	II/P	25	orgel
1962	29	Espel	Una sancta	NB	I	6	orgel
1962	30	Bremen (D)	St. Martini	NB	III/P	33	orgel
1963	34	Wassenaar	Kivietkerk	NB	II/P	21
1965	40	Groningen	Magnaliakerk	NB	II	13	orgel
1965	41	Amsterdam	Oude Kerk (transeptorgel)	NB	II/P	17	orgel
1965	42	Den Haag	Johanneskapel	NB	II/P	14	orgel
1965	43	Amsterdam	Oude Waalse Kerk	R	II/P	26	orgel
1966	45	Bremen (D)	Ev. Kirche Oberneuland	NB	II/P	22	orgel
1967	49	Castrop-Rauxel (D)	Johanneskirche Schwerin-Frohlinde	NB	III/P	27
1968	51	Aalten	Geref. Zuiderkerk	NB	II/P	16	orgel
1968	58	Haarlem	Doopsgezinde kerk	NB	III/P	24	orgel
1969	62	Hamburg (D)	Ref. Kirche Altona	NB	II/P	15	orgel
1966/69/87	65	Marienhafe (D)	Marienkirche	R	II/p	20	orgel
1970	68	Frankfurt am Main (D)	Cantate Domino	NB	III/P	33	orgel, p. 162v.
1970	69	Uelsen (D)	Ref. Kirche	NB	II/P	20
1970/76	70	Innsbruck (A)	Hofkirche	R	II/p	15	orgel
1963-71	74	Leer (D)	Große Kirche	R	III/P	37	orgel

Jürgen Ahrend (1972–2004)

jaar	opus	plaats	kerk	aard	manualen	registers	informatie
1972	76	Eugene (V.S.)	University of Oregon	NB	IV/P	38	orgel
1966-73	79	Ochtersum (D)	St. Materniani	R	I/p	9
1972-75, 1993/94	81	Stade (D)	St. Cosmae et Damiani	R	III/P	42	orgel
1974	83	Taizé (F)	Église de la Réconciliation (nu in Lyon)	NB	III/P	28	orgel
1975	84	Hamburg (D)	Christengemeinschaft Johnsallee	NB	II/P	18
1975	90	Frankfurt am Main (D)	Ev. Kirche Alt-Hoechst	NB	II/P	18
1975	92	Sloten	Protestantse Kerk	R	II/p	16	orgel
1977	97	Duderstadt (D)	St. Servatius	NB	III/P	28
1978	98	Edinburgh (GB)	Reid Concert Hall	NB	II/P	21
1978	100	Joure	Hobbe van Baerdt Tsjerke	NB	III/P	27	orgel
1979	103	Melbourne (AUS)	Monash University	NB	IV/P	45	orgel
1980	104	Leiden	Hooglandse Kerk	R	II/P	24	orgel
1981	105	Toulouse (F)	Musée des Augustins	NB	III/P	33	orgel
1982/99	107	Lüdingworth (D)	St. Jacobi der Ältere	R	III/P	35	orgel
1978-83	108	Weener (D)	St.-Georgs-Kirche	R	II/P	29	orgel
1983	110	Worfelden	Ev. Kirche	R	I	6	orgel
1976/77/83/84	111	Groningen	Martinikerk	R	III/P	52	orgel
1985	115	Porrentruy (CH)	Lycée Cantonale	NB	II/P	30	orgel
1981-85	116	Norden (D)	Ludgeri-Kirche	R	III/P	46	orgel
1985	118	Stellichte (D)	Ss. Georg, Christopherus et Jodocus	Rk	II/p	12	orgel
1986	120	Tokio (Japan)	St. Gregory House	NB	II/p	13
1986/2007	121/178	Kantens	Antoniuskerk	R	I	10	orgel
1986/87	127	Wenen (A)	Michaelerkirche	R	III/P	40	orgel
1987-90	128	Stade (D)	St. Wilhadi	R	III/P	40	orgel
1989	130	Tsukuba (Japan)	Bach-Grove	NB	II/P	19
1989	131	Wetzlar (D)	Franziskanerkirche	NB	II/P	22	orgel
1990	134	Milaan (I)	San Simpliciano	NB	III/P	35	orgel
1991	135	Pilsum (D)	Kreuzkirche	R	II/p	16	orgel
1991	138	Zwettl (A)	Stift	R	III/P	35	orgel
1990-93	139	Hamburg (D)	St. Jacobi	R	IV/P	60	orgel
1993	140	Payerne (CH)	Pfarrkirche	Rk	II/P	22	orgel
1993/94	143	Trondheim (N)	Nidaros Domkirken	R	II/P	30	orgel
1994/95	144	Osteel (D)	Warnfried-Kirche	R	II/p	13	orgel
1995	145	München (D)	Deutsches Museum	NB	II/P	17
1997	147	Landshut (D)	St. Jodok	NB	II/P	15
1997	149	Tokio (Japan)	Nihon-Universität	NB	III/P	41	orgel
1997	150	Stuttgart (D)	Musikhochschule	NB	II/P	15	orgel
1998	151	Logabirum (D)	Luth. Kirche	NB	I/P	10	orgel
1997/98	153	Dornum (D)	St.-Bartholomäus-Kirche	R	III/P	32	orgel
2000	157	Lübeck (D)	Lübecker Dom (kl. Orgel)	R	I/p	10	orgel
2000	158	Kongsberg (N)	Kongsberg kirke	R	III/P	42	orgel
2001	159	Trebel (D)	Luth. Kirche	R	II/P	19	orgel
2002	160	Leer (D)	Lutherkirche	NB	III/P	39	orgel
2002	161	Keulen (D)	Ursulinenkirche	NB	II/P	19	orgel, p. 10v.
2002/03	162	Wilten (A)	Stiftskirche	R	I/P	4 (10)	orgel
2003/04	163	Altenbruch (D)	St. Nikolai	R	III/P	35	orgel
2004	164	Hokksund (N)	Haug, Norway kirke	NB	II/P	22	orgel
2004	165/183	Oldersum (D)	Ref. Kirche	NB	II/P	18	orgel

Hendrik Ahrend (vanaf 2005)

jaar	opus	plaats	kerk	aard	manualen	registers	informatie
2006	172	Calgary (CA)	University	NB	II/P	21	orgel
2007	176	Herzogenaurach (D)	St. Otto	NB	II/P	26	orgel
2007	177	Vaison-la-Romaine (F)	Cathédrale Notre Dame	NB	II/P	20	orgel
2007	121/178	Kantens	Antoniuskerk	Rc	II/p	15	orgel
2007/08	180	Leer (D)	Kath.-Apostol. Kirche	NB	II/P	10
2009	187	Venetië (I)	Chiesa di San Salvador	NB	I	8	orgel
2009	188	Melle (D)	St. Matthäus	R	II/P	23	orgel^{[dode link]}
2009	189	Königs Wusterhausen (D)	Kreuzkirche	NB	II/P	19
2010/11	195	Hollern (D)	St. Mauritius	R	II/P	24	orgel
2011/12	198	Worpswede (D)	Zionskirche	NB	II/P	24	orgel
2011/12	199	Buttforde (D)	St.-Marien-Kirche	R	I/p	9	orgel
2012/13	201	Badia (I)	San Leonhardo	NB	III/P	35
2012/13	203	Rinteln (D)	Kloster Möllenbeck	R	II/P	20
2015	206	Langwarden (D)	St. Laurentius	R	II/P	21
2015/16	209	Heidelberg	St. Raphael	N	II/P	32
2014-18	205	Leer (D)	Große Kirche	R	III/P	48	orgel
2019	216	Tübingen	Evangelische Hochschule für Kirchenmusik	N	II/P	14
2018-20	217	Regensburg	Dreieinigkeitskirche	N	II/P	30