Język gebe
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
2650 (2000) | ||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 2 wrażliwy↗ | ||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | gei | ||
| IETF | gei | ||
| Glottolog | gebe1237 | ||
| Ethnologue | gei | ||
| BPS | 0689 1 | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język gebe – język austronezyjski używany w prowincjach Moluki Północne i Papua Zachodnia we wschodniej Indonezji. Według danych z 2000 roku posługuje się nim 2650 osób[1].
Jego użytkownicy zamieszkują wyspy Gebe, archipelag położony między Halmaherą a Waigeo (Raja Ampat)[2]. Poza główną wyspą Gebe obszar tego języka obejmuje mniejszą wyspę Yoi’umiyal. Według doniesień istnieją minimalne różnice między odmianą z miejscowości Umera a odmianą wsi Sanafi, Kecepi i Yoi’umiyal[3][4]. Dodatkowo gebe jest używany w niektórych wsiach na wyspach Gag i Waigeo[5].
Choć wyspy Gebe należą do Moluków, to pod względem historycznym ludność Gebe łączą pewne związki z wyspami Raja Ampat[2].
Jego klasyfikacja nie została dobrze ustalona; postuluje się powiązania z austronezyjskimi językami Halmahery lub językami archipelagu Raja Ampat[2][3]. Według serwisu Glottolog (4.2) należy do grupy południowohalmaherskiej[6], natomiast baza Ethnologue (wyd. 18) zalicza go do grupy języków Raja Ampat[1]. Gebe dzieli pewne zbieżności leksykalne z językiem patani z Halmahery (44% wspólnego słownictwa)[1]. A.C. van der Leeden (1983, 1993) sugeruje wręcz, że jest to historyczna pochodna patani[5][7].
Potencjalnie zagrożony wymarciem, gdyż pod wpływem edukacji wzrasta rola języka indonezyjskiego[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Gebe, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-05-09] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-25] (ang.).
- ↑ a b c Albert Clementina Ludovicus Remijsen, Word-prosodic Systems of Raja Ampat Languages, Utrecht: LOT, 2001 (LOT Dissertation Series 49), s. 28, ISBN 978-90-76864-09-9, OCLC 55067520 [dostęp 2024-08-08] (ang.).
- ↑ a b Grimes i Grimes 1994 ↓, s. 47.
- ↑ Mark Taber (red.): Atlas Bahasa Tanah Maluku. Ambon: Pusat Pengkajian dan Pengembangan Maluku, Universitas Pattimura / Summer Institute of Linguistics, 1996, s. 21. ISBN 979-8132-90-4. OCLC 40713056. [dostęp 2024-08-08]. (indonez.).
- ↑ a b van der Leeden 1983 ↓, s. 84.
- ↑ Harald Hammarström i inni, South Halmahera [online], Glottolog 4.2 [dostęp 2022-08-23] (ang.).
- ↑ A.C. van der Leeden, Ma’ya: A Language Study: A Phonology, Jakarta: Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia (LIPI) / Rijksuniversiteit Leiden, 1993 (LIPI-RUL 2A), s. 10, ISBN 979-8258-01-0, OCLC 29305187 (ang.).
- ↑ Wurm 2007 ↓, s. 492.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Charles E. Grimes, Barbara D. Grimes: Languages of the North Moluccas: a preliminary lexicostatistic classification. W: E.K.M. Masinambow (red.): Maluku dan Irian Jaya. Jakarta: Lembaga Ekonomi dan Kemasyarakatan Nasional, Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia (LEKNAS-LIPI), 1994, s. 35–63, seria: Buletin LEKNAS III (1). OCLC 54222413. (ang.).
- A.C. van der Leeden: Gale Maya. Phonology of a Tone Language of the Raja Ampat Islands. W: E.K.M. Masinambow (red.): Halmahera dan Raja Ampat sebagai kesatuan majemuk: studi-studi terhadap suatu daerah transisi. Jakarta: Lembaga Ekonomi dan Kemasyarakatan Nasional, Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia (LEKNAS-LIPI), 1983, s. 77–146, seria: Buletin LEKNAS II (2). OCLC 23557257. (ang.).
- Stephen A. Wurm: Australasia and the Pacific. W: Christopher Moseley (red.): Encyclopedia of the World’s Endangered Languages. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 425–577. DOI: 10.4324/9780203645659. ISBN 978-0-203-64565-9. OCLC 47983733. (ang.).