Jan Kanty

Święty
Jan Kanty
Jan z Kęt
Jan Wacięga
	prezbiter
	; Rzeźba przedstawiająca Jana Kantego w Krakowie
Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1390 ; Kęty
Data i miejsce śmierci	24 grudnia 1473 ; Kraków
Czczony przez	Kościół katolicki
Beatyfikacja	27 września 1680; przez Innocentego XI
Kanonizacja	16 lipca 1767; przez Klemensa XIII
Wspomnienie	20 października
Atrybuty	toga, biret, lilia
Patron	Polski i Litwy, archidiecezji krakowskiej, archidiecezji lubelskiej, diecezji bielsko-żywieckiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowa, Kęt, profesorów, nauczycieli i studentów
Szczególne miejsca kultu	kościół św. Anny w Krakowie
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Jan Kanty również Jan z Kęt lub Jan Wacięga; (ur. 24 czerwca 1390 w Kętach, zm. 24 grudnia 1473 w Krakowie) – polski prezbiter rzymskokatolicki profesor Uniwersytetu Krakowskiego, święty Kościoła katolickiego.

Życiorys

Urodził się najprawdopodobniej 24 czerwca 1390 roku w Kętach^[1]. W 1413 roku podjął studia z zakresu sztuk wyzwolonych na Akademii Krakowskiej i zdobył magisterium na przełomie 1417 i 1418 roku^[2]. Między 1418 a 1421 roku przyjął święcenia kapłańskie w Kościele Matki Bożej Wniebowziętej w Tuchowie^[2]. W 1421 roku został rektorem szkoły klasztornej bożogrobców w Miechowie, gdzie przebywał przez siedem lat i zajmował się przepisywaniem rękopisów^[2]. W 1429 roku powrócił do wykładania na Akademii Krakowskiej, a pięć lat później został prepozytem Kolegium Większego^[3]. W okresach 1432–1433 i 1437–1438 pełnił funkcję dziekana Wydziału Sztuk Wyzwolonych^[3]. W 1429 roku podjął studia teologiczne, pod kierunkiem Benedykta Hessego, które ukończył dopiero w roku 1443^[3]. W tym okresie wypełniał obowiązki kapłańskie, a także został kanonikiem w kościele św. Floriana i proboszczem parafii w Olkuszu, z czego jednak szybko zrezygnował^[3]. Rok później uzyskał doktorat z teologii^[3]. Jego uczniami byli między innymi: Mikołaj Ligatoris, Jan z Dąbrówki i Izajasz Boner^[4]. Pomimo że Jan musiał pisać także własne rozprawy naukowe, żadne z nich się nie zachowały^[5]. Według tradycji katolickiej, miał on także odbyć pielgrzymki do Rzymu i Ziemi Świętej, jednak nie ma na to żadnych historycznych dowodów^[5]. Zmarł 24 grudnia 1473 roku w Krakowie^[6], a pochowany został w tamtejszym kościele św. Anny^[5].

Był zwolennikiem koncyliaryzmu^[7].

Jan Kanty został beatyfikowany 27 września 1680 roku przez Innocentego XI, a kanonizowany 16 lipca 1767 roku przez Klemensa XIII^[6].

Jego wspomnienie liturgiczne (w Polsce obowiązkowe) obchodzone jest 20 października^[6].

W ikonografii bywa przedstawiany w todze, birecie, z lilią, a także ze studentem, którego okrywa profesorską togą^[6].

W 1737 roku został ogłoszony przez Klemensa XII patronem Polski i Litwy. Został także patronem Uniwersytetu Krakowskiego^[8]^[9].

Jest patronem Kęt, Krakowa, archidiecezji krakowskiej, archidiecezji lubelskiej^[10], diecezji bielsko-żywieckiej^[11], profesorów, nauczycieli i studentów, szkół katolickich, „Caritasu” i Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie^[12], tradycyjnego zgromadzenia Kanoników Regularnych Św. Jana Kantego (SJC)^[13] oraz stowarzyszenia studenckiego Bratnia Pomoc Akademicka im. św. Jana z Kęt „Cantianum” w Krakowie.