Jan Lipiński
| Data i miejsce urodzenia |
17 października 1918 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Rodzice |
Edward Lipiński, Janina, z domu Zybert |
| Dzieci |
Barbara |
| Odznaczenia | |
| |
Jan Lipiński (ur. 17 października 1918 w Warszawie[1], zm. 1 lutego 2016 tamże[2]) – polski działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, ekonomista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego rodzicami byli Edward Lipiński, ekonomista, działacz społeczny i uczestnik opozycji w PRL oraz Janina z domu Zybert[3]. W 1936 ukończył Gimnazjum Towarzystwa Szkoły Mazowieckiej w Warszawie i otrzymał świadectwo dojrzałości. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia w Szkole Głównej Handlowej (SGH) w Warszawie i na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego[1]. W latach 1938–1939 był członkiem zespołu redakcyjnego, wydającego dwutygodnik „Orka na Ugorze”[1].
W 1939, w pierwszych miesiącach okupacji niemieckiej był jednym ze współzałożycieli Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej. W latach 1941–1943 uczęszczał w Warszawie do Miejskiej Szkoły Handlowej (M.S.H.), gdzie jego ojciec, Edward Lipiński był rektorem i w zakonspirowanej formie przerabiano program studiów SGH[3]. W latach 1943–1944 należał do Armii Krajowej, służąc w Wojskowej Służbie Ochrony Powstania. W marcu 1944 został aresztowany przez Gestapo[4] i osadzony jako więzień nr 35851 w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Stutthof[2][5]. Został oswobodzony w kwietniu 1945[4].
Po zakończeniu II wojny światowej, w grudniu 1945 rozpoczął pracę na stanowisku asystenta w SGH, kontynuując studia na tej uczelni. W 1946 ukończył studia w zakresie ekonomii i otrzymał tytuł magistra. Od 1946 pracował w SGH na stanowisku starszego asystenta. W 1948 został w SGH adiunktem przy Katedrze Ekonomii Politycznej profesora Aleksego Wakara, a następnie przy Katedrze Gospodarki Planowej profesora Jana Drewnowskiego. W latach 1950–1957 był zastępcą profesora w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Łodzi, gdzie prowadził wykłady i ćwiczenia z przedmiotu „finanse i kredyt”. W 1954 został na tej uczelni kierownikiem Katedry Finansów i Kredytu. W marcu 1957 nadano mu tytuł naukowy docenta. W latach 1957–1966 był docentem w Katedrze Planowania i Polityki Ekonomicznej Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (SGPiS), którą kierował od 1961 do 1989 , kiedy przeszdł na emeryturę[1].
W 1966 otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk ekonomicznych[1]. Od 1967 pracował dodatkowo w Instytucie Planowania przy Komisji Planowania. W okresie od maja 1970 do maja 1971 wykładał w Paryżu na Uniwersytecie Dauphine, jako profesor kontraktowy (fr. professeur associé). W latach 1973–1975 pracował w Algierii jako ekspert ekonomiczny Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ)[1].
W czerwcu 1979 otrzymał tytuł naukowy profesora zwyczajnego[1]. W kwietniu 1982 został powołany przez Prezesa Rady Ministrów w skład 26-osobowej Konsultacyjnej Rady Gospodarczej pod przewodnictwem prof. Czesława Bobrowskiego[6] i był jej aktywnym członkiem do 1989, a od 1983 należał do jej prezydium[1]. W latach 1990–1991 był członkiem Rady Ekonomicznej przy Radzie Ministrów[1]. W latach 1995–2006 był członkiem Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej[1].
W latach 1966–2007 był członkiem Komitetu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk (PAN), a w latach 1981–1984 był przewodniczącym komitetu. Przez wiele lat był członkiem Rady Naukowej Instytutu Nauk Ekonomicznych przy PAN[1].
Od 1946 był członkiem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego (PTE). W latach 1967–1969 był przewodniczącym sekcji teorii ekonomii przy oddziale warszawskim. W 1989 został wybrany na przewodniczącego Rady Głównej PTE, przekształconej później w Radę Naukową. Był przewodniczącym Rady Naukowej PTE do 2001. Otrzymał Złotą Odznakę Honorową PTE z Wieńcem i był członkiem kapituły tego odznaczenia[1].
Był pierwszym po wojnie sekretarzem redakcji Ekonomisty. Przygotował wydanie pierwszego numeru powojennego. W latach 1957–1970 był członkiem komitetu redakcyjnego, a przez wiele lat był przewodniczącym Rady Programowej tego czasopisma[1].
Był przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Rozwoju i Studiów Strategicznych[7]
W 2001 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla rozwoju nauk ekonomicznych[8][9].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jego żoną była Janina, z domu Kasprzycka (1920–2011)[10][11][12], córka Jana Kazimierza Kasprzyckiego (1895–1981)[13]. Z tego małżeństwa miał córkę Barbarę[14].
Po uroczystościach pogrzebowych, które odbyły się 5 lutego 2016 w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach, został pochowany obok rodziców i żony, w grobie na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[2] (kwatera a-2-12)[12].
Wybrana bibliografia autorska
[edytuj | edytuj kod]- Studia z teorii i polityki cen (Państ. Wydaw. Ekonomiczne, Warszawa, 1977)
- O procesach recesji i inflacji w latach 1990-1991 (Instytut Rozwoju i Studiów Strategicznych, Warszawa, 1997)
- Średniookresowa perspektywa polityki finansowej a równowaga makroekonomiczna (Instytut Finansów Wyższej Szkoły Ubezpieczeń i Bankowości, Warszawa, 2001; ISBN 83-87065-29-3)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Profesor Jan Lipiński. Kartki z życiorysu ↓.
- ↑ a b c Jan Lipiński. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2016-02-04]. (pol.).
- ↑ a b Marek Ciara, Materiały Edwarda Lipińskiego (1888–1986) (III – 274) [online], archiwum.pan, s. 1-2 [dostęp 2023-12-18].
- ↑ a b Marczewski ↓.
- ↑ Holocaust Survivors and Victims Database: Lipiński Jan, [w:] United States Holocaust Memorial Museum [online], ushmm.org [dostęp 2023-12-20] (ang.).
- ↑ Zadania i cele Konsultacyjnej Rady Gospodarczej /w/ "Trybuna Robotnicza", nr 70, 8 kwietnia 1983, str. 1-2
- ↑ Prof. zw. dr Jan Lipiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-12-27].
- ↑ M.P. z 2001 r. nr 10, poz. 158
- ↑ Nekrolog Jana Lipińskiego. nekrologi.wyborcza.pl, 2016-02-04. [dostęp 2023-12-18]. (pol.).
- ↑ Jan Lipiński [online], geni.com [dostęp 2024-01-04].
- ↑ Janina Lipińska (Kasprzycka) [online], geni.com [dostęp 2024-01-04].
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: Janina Lipińska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-12-19].
- ↑ Jan Kazimierz Kasprzycki [online], geni.com [dostęp 2024-01-04].
- ↑ Barbara Lipińska [online], geni.com [dostęp 2024-01-04].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Marczewski, Wspomnienia: Profesor Jan Lipiński (1918-2016) [online], sgh.waw.pl [dostęp 2023-12-25].
- Profesor Jan Lipiński. Kartki z życiorysu, „Biuletyn PTE”, nr 4 (38), owe.pte.pl, 2008, s. 25 [dostęp 2023-12-26].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Prace Jana Lipińskiego w katalogu Biblioteki Narodowej [online] [dostęp 2023-12-25].