Jaszowiec (Ustroń)
Część Ustronia | |
Dom wczasowy w Jaszowcu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Miasto | |
SIMC |
0926750 |
Strefa numeracyjna |
33 |
Kod pocztowy |
43-450 |
Tablice rejestracyjne |
SCI |
Położenie na mapie Ustronia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego | |
49°42′10″N 18°50′33″E/49,702814 18,842561 |
Jaszowiec – część miasta Ustroń, położona w dolinie Jaszowca i na południowym stoku Równicy.
Na terenie Jaszowca znajduje się duży ośrodek z szeregiem domów dla wczasowiczów. U wylotu doliny funkcjonuje kolej krzesełkowa na Wielką Czantorię w Ustroniu Polanie[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]PRL-owskie władze wojewódzkie podjęły decyzję o wzniesieniu dzielnicy wczasowej na terenie Jaszowca w latach 60. XX wieku. Zorganizowano konkurs dla architektów, który wygrał projekt Jerzego Winnickiego we współpracy z Ireną Kotelą, Czesławem Kotelą oraz Zygmuntem Winnickim. Plany wzniesienia dzielnicy domów wczasowych związane były z rozwojem przemysłu na Górnym Śląsku. Ministerstwo Budownictwa uhonorowało projekt nagrodą II stopnia w 1962 roku. Wzniesiono wówczas punktowce, liniowce oraz gronowce zwrócone w kierunku południowym[2].
Budowę rozpoczęto w 1961 roku, doprowadzając m.in. na teren inwestycji instalację gazową. W 1963 oddano pierwszy obiekt „Dom Nauczyciela”, następnie kolejne domy, ośrodek zdrowia oraz centrum handlowo-usługowe. Inwestycję zamknięto w 1970 roku. Nie zdołano zbudować planowanych basenów, boisk i muszli koncertowej. Po przeprowadzeniu badań przez Śląski Instytut Naukowy w Katowicach funkcjonowanie ustrońskich domów skrytykowano. Władzom komunistycznym nie odpowiadał bierno-konsumpcyjny model spędzania wakacji przez wczasowiczów oraz zbyt niski procent klasy robotniczej korzystającej z wybudowanych domów (tylko 20–30%)[3].
-
Dom wczasowy w Jaszowcu, 1968
-
Dom „Gwarek”, 1989
-
Dom „Kolejarz”
-
Dom „Gwarek”
-
Dom „Nauczyciel”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jaszowiec, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-01-05] .
- ↑ Błażej Ciarkowski: Na ratunek gronowcom, punktowcom i liniowcom. Ochrona dzielnicy wczasowej Jaszowiec w Ustroniu. architekturaibiznes.pl, 2020-12-29. [dostęp 2022-01-05]. (pol.).
- ↑ Tomasz Pawelec. Ustroń-Jaszowiec. Niespełniony sen o socjalistycznym kurorcie (ze studiów nad kulturą wczasów i wypoczynku w PRL-u). „Dzieje Najnowsze”. LIII (2), s. 115–141, 2021. ISSN 0419-8824. (pol.).